Terug naar overzicht

Delirium, december 2016

tww december 2016
Door: Peter Hompe

Brouwinstallatie

Het brouwen van bier in eigen omgeving met je eigen spulletjes is leuk. Het is zo leuk dat zelfs iemand die niet van bier houdt het zou kunnen doen. Het eindproduct raak je namelijk heel makkelijk kwijt als je even bij je buren of naaste familie vraagt, dus je eigengemaakte bier drinken hoeft helemaal niet eens. Voor ons natuurlijk wel. Hiermee zeg ik nu niet dat iedereen maar moet gaan hobbyen en op zaterdag 20 liter moet gaan maken, maar in ieder geval veel van onze clubleden doen dit wel. Niet per se 20 liter en ook niet per se op zaterdag, maar gebrouwen wordt er.

Die eerder genoemde ‘eigen spulletjes’ kunnen dus uit van alles bestaan. Een jaar of dertig geleden was het best lastig om aan deze spulletjes te komen. Veel speciaalzaken op dat gebied had je niet. In Utrecht had je Slamat, een drogist op de Zadelstraat die wat spulletjes voor het zelf bier maken had en die is er nog steeds. Nog steeds met die spulletjes. In Soest had je Riet Beijer en die had een behoorlijk assortiment. En in Amsterdam drogisterij Van Gelder, maar die ontdekte ik pas veel later. De grootste in de wijde omgeving was Brouwland in België. Tijdens de Pinksterdagen werden daar de opendeurdagen georganiseerd met demonstraties van apparatuur en lezingen. Geweldig, alleen nog best ver rijden.

Dat is nu wel anders: juist omdat bier op dit moment zo ‘hot’ is, is de markt voor ‘brew your own’ zaken enorm toegenomen en kun je heel gemakkelijk aan die ‘eigen spulletjes’ komen. Gewoon, vanachter je bureau op het werk of vanaf de bank thuis is bijna alles te koop via internet. Vinger omhoog van iedereen die ‘www.brouwmarkt.nl’ niet kent. Kortom, je kunt nu alles om bier te maken makkelijk en voor een redelijke prijs krijgen. So far so good.

Ik heb op een gegeven moment gedacht dat ik een stapje groter wilde. Dus niet meer eerst alle pannen, brouwketel, lepels, thermometers, gistvaten, schrootmolen, graan, hop en wat heb je nog meer nodig, van zolder halen op de brouwdag, om vervolgens een hele dag in de keuken bezig te zijn om, door middel van overlap, twee batches van 20 liter bier te brouwen. En dan na afloop van een lange en vermoeiende dag ook weer alles schoon te moeten maken en weer terug naar zolder te brengen. Ja, zeg je dan, je zou op zolder kunnen gaan brouwen, dan hoef je tenminste niet met alles te slepen en dat zou waar kunnen zijn, maar jullie hebben mijn zolder nog niet gezien. Dat is geen optie.

Dus een wat meer automatische brouwinstallatie in een vaste opstelling was het volgende idee. Ik had al een paar opstellingen in gedachten uitgewerkt en zat een een beetje te goochelen met hoeveelheden. Ik zou een opstelling kunnen maken waar ik meteen 50 liter in zou kunnen brouwen. Dat leek me een mooie hoeveelheid, maar omdat een vat van 50 liter (vol) toch niet meer te tillen is en je daar al met een pomp moet gaan werken of één of andere hijsconstructie, kon ik het net zo goed nóg groter maken. 70 Liter dan? Hmmm, wat dacht je van 100 liter?? Met zo’n installatie kun je ook altijd minder maken, als je zou willen. Ja, dat leek me wel wat.

Dan maar eens gaan denken over hoe die installatie er uit moest gaan zien. Ik had al een paar ontwerpen de revue laten passeren en was al aan het bedenken waar het moest komen te staan. Op zolder? Zoals ik al eerder aangaf is dat niet echt een optie. Althans... ik zou die zolder natuurlijk eerst kunnen opruimen? En dan een dakkapelletje? Interessant idee. Een alternatief zou natuurlijk zo’n tuinhuisje kunnen zijn die je vaak buiten een Praxis ziet staan. Dan heb je gewoon een eigen plek en hoef je niet eerst die zolder op te ruimen. Ook dat klinkt best aantrekkelijk, maar je voelt hem natuurlijk al aankomen: dit gaat serieus geld kosten. En dat voor een biertje? Misschien kan ik daarvoor in de plaats gewoon af en toe een recept láten brouwen in een hoeveelheid van 500 liter of zo. Dat kost ook serieus geld, maar dan hoef ik zelf niet te slepen.

Ik was nog wat aan het mijmeren en zag mezelf in gedachten al bezig met dat leuke opstellinkje, totdat ik op het punt kwam van bottelen. Op dit moment bottel ik alle euroflesjes zelf met de hand. Gewoon flesje vullen vanuit een emmer, waarin het net gelagerde bier is overgeheveld. Het vullen zelf gaat dan met een slangetje met een vulpijpje eraan. Dus stuk voor stuk flesjes vullen en doppie erop drukken. Het is even een werkje, maar beslist niet het ergste uit het hele brouwproces thuis. Met die ca. 20 liter grote batches die ik nu maak is dat nèt geen drie kratjes. Heel soms nèt wel. Prima hoeveelheid en goed te behappen. Maar met het nieuwe leuke opstellinkje dat ik gedachten had, zou dat er heel anders gaan uitzien. Stel dat ik inderdaad 100 liter zou gaan maken, dan moet je dus niet drie kratjes flesjes gaan vullen, maar dan kom je gewoon aan bijna 14 kratten per batch! Dat is, zeg effe, 333 flesjes! Jeee, dan wordt bottelen dus ook ineens een hele klus. Om over het schoonmaken van al die flesjes maar niet te spreken. En nog drong het niet door, maar er begon me wel iets te dagen.

Terwijl ik nog bezig was om de schok van dat aantal flesjes te verwerken viel ineens dat kwartje weer. Dat is dus per batch, en een batch bestaat uit één soort bier, bijna 14 kratten. En stel nou eens dat ik 6 verschillende soorten bier ga maken gedurende het jaar… dan is dat meer dan 83 kratten bier!! Wow! Ten eerste heb ik niet zo veel kratten, maar daar zou nog wel aan te komen zijn. Ten tweede, en dit is veel erger, waar láát je dat? Op die zolder die ik net opgeruimd heb en waar ik dat leuke opstellinkje kant en klaar heb staan? Ja, dat zou daar ergens moeten komen te staan. Nou, dan moet ik die zolder niet opruimen, maar gewoon compleet leegtrekken! En wie gaat dat dan allemaal opdrinken? Ik drink best veel bier in een jaar, maar 600 liter? Dus stel er blijft nog wat over. Bijvoorbeeld de helft. Dan heb je het jaar erna, als je weer 6 bieren zou maken à 100 liter, aan het eind van dát jaar dus 900 liter staan? Daarnaast kan ik met goed fatsoen misschien 7 of 8 kratten op elkaar zetten. Hoger wil je niet, want dan moet je al een trapje hebben om bij het bovenste krat te komen. Bij de onderste kom je helemaal niet, dus alles wat op elkaar staat, moet dan één soort bier zijn, anders blijf je aan het stapelen. Nee, dit was niet praktisch.

Grainfather
Dus nee, dat aantal kratten, plus het feit dat het juist leuk is om allerlei verschillende bieren te maken, heeft me doen besluiten om niet groter te gaan dan ik nu doe. 20 liter blijkt eigenlijk wel een hele mooie hoeveelheid. Voor elke onderdeel van het brouwproces nog lekker te doen. Maar wat kan ik dan nog doen om het leven makkelijker te maken? Ik had al wat rondgekeken op internet en kreeg ook al wat filmpjes toegespeeld gekregen van vrienden, eerst over de Speidel Braumeister en later over de Grainfather. Dus maar eens op internet gekeken en dat is leuk spul. Inmiddels is daar ook nog de Bulldog Beerbrewer bij gekomen en zo zullen er nog wel een aantal zijn. De genoemde merken zijn alledrie geschikt voor 20-30 liter.  Die Speidel vind ik eigenlijk, voor wat je krijgt, veel te duur. Dus die valt eigenlijk af.

Maar die Grainfather leek erg interessant. En wat denk je wat? Afgelopen donderdag zit ik tijdens de lunch op mijn werk bij brouwmarkt.nl te kijken en hebben ze die Grainfather in de dagdeal staan. Afgeprijsd van €795, nu voor €629. Mooie deal. Ik heb alles laten vallen en ben in de auto gestapt (had ook via internet gekund natuurlijk). Nu heb ik mijn mooie semi-automatische installatie thuis staan. Als ik de hoek op zolder waar al mijn bierspulletjes staan een beetje opruim (er kan nu best veel weg), kan ik dáár misschien voortaan wel brouwen. Helemaal top!

Terug naar overzicht