Terug naar overzicht

Een gok (2)

tww maart 2019
Door: Jean-Pierre Bylard

“Met je billen bloot.” Je zou ook kunnen zeggen: “met je water naar de dokter” of “kleur bekennen”. Zo zullen er nog wel meer uitdrukkingen zijn voor het geval dat je rekenschap af gaat leggen over wat je gedaan hebt.

Ja, ik heb hèt “gedaan”! En wat dan wel ? Een “gok” zoals ik in het decembernummer van ons blad meldde. Ik heb nl. Luiks bier gebrouwen.

20 November 2018 was de brouwdag. De naam is “Luiks bier” maar ook de benaming Speltbier wordt gebruikt. Die tweede naam geeft ook een probleem met het bier weer: spelt. Gemoute spelt is goed te verkrijgen van o.a. the Swaen mouterij. Maar spelt heeft géén kafjes en dat geeft de moeilijkheid weer v.w.b. spoelen/filteren. Met dat eerste heb ik niet zoveel problemen omdat ik niet spoel. “No sparge” is mijn handelwijze. Je kunt ook zeggen dat ik een luie brouwer ben. Apart water opwarmen/zuurgraad instellen, voorzichtig spoelen, telkenmale bij het spoelen het SG bepalen. Nee, dat kost me teveel moeite. Ik doe mijn spoelwater meteen bij het maischwater en heb dan een dun beslag  van ca. 4 l/kg. De rijsthulzen (dat zijn toch ook kafjes?) moesten voor de filtering zorgen en deden goed hun werk.

Zoals ik in het vorige stukje al zei: er is nauwelijks iets bekend over een brouwschema en over de hoptoevoegingen. Daarvoor heb ik uitgebreid gesnuffeld in andere boeken/websites en allerlei brouwers lastig gevallen met mijn vragen. Vooral van de laatsten kreeg ik niet altijd een antwoord op mijn vragen. Zeker bang dat ik hun keukengeheimen zou misbruiken. Maar laat ik jullie niet verder in spanning laten zitten.

Mijn brouwschema

Ingrediënten

Ingrediënt

hoeveelheid

relatief

Speltmout

2000 g

51.0 %

Ongemoute tarwe

875 g

22,3 %

Pale mout

700 g

17,8 %

Munich mout

350 g

  8,9 %

Rijsthulzen

430 g

 

Maischschema

Storten       

ca. 12°C

Vermogen: 1000 W

Tijd: tot 68°C is bereikt

1e rust              

68°C

Vermogen: 2000 W

Tijd: 60 min.

Afmaischen       

78°C.

Vermogen: 2000 W

Tijd:   5 min.

Ik gebruik een Easybrew brouwketel.

Koken:

   

90 minuten

H. Mittelfrüh

2,9 % α

30 g bloemen

75 minuten

H. Mittelfrüh

 

10 g

30 minuten

Koriander

 

3 g

0 minuten

Gistvoeding

 

6 g

10 minuten

H. Mittelfrüh

 

5 g

meteen ná het koken. 10 min, of zoals het bij de oude heksenmeester/brouwers heet: “flame off”

Het begin SG was 1.070; Eind SG 1025

  • Als gist gebruikte ik Safale S-04.

5 dagen in de klimaatkast op 20°C en tot de botteldatum van 20 december laten lageren in de CV-kast, die is ongeveer 15°C. Toen deed ik voor het bottelen iets (achteraf gezien teveel) bottelsuiker in, nl. 8 g/l, waardoor het schuimend uit de fles kwam bij het ontkurken. (Een volgende keer doe ik dat beter = minder suiker).

Ik kwam uit op 28 flesjes van 33 cl, met een berekend alcoholgehalte van 5,8%.

Algemeen

  • De rijsthulzen werden ingesteld op 15% van het gewicht van de spelt en de ongemoute tarwe. Waarschijnlijk kan dat wel zakken tot 10%.
  • Het beslag werd langzaam opgewarmd van die ca. 12°C tot de 68°C om alle stappen van het omzetten rustig te kunnen laten verlopen, tot het zgn. Brewer's Window, waarbij zowel de Bèta- als de Alfa-amylasen actief kunnen  zijn.
  • Kijk ook nog eens in het decembernummer bij GOK 1, want daarvan heb ik misschien niet alles overgeschreven. Ook de aanleiding voor deze brouwerij is daar aangegeven.

Toen begonnen “de billen al te gloeien”: hoe had het brouwen uitgepakt? Na een weekje al iets geproefd en het leek me wel goed. Met mijn brouwvriend uit Gouda, half januari nog eens wat geprobeerd. Ja, het leek hem ook wel wat. Ik ga ervan uit dat hij geen sociaal wenselijke reactie gaf. Ikzelf? Ach: “ieder meent zijn uil en valk te zijn”. Ik vond het een lekker biertje. Dus nu maar wachten op een ècht onafhankelijk keurder.  Daarvoor strikte ik onze voorzitter èn bierkeurmeester Theo van Eijden. Zijn commentaar:

  • het schuimt teveel
  • hij proefde de spelt niet zo in het bier, ondanks de 51%.
  • maar het smaakt wel goed.

En ik? Met mijn bijna 80 jaar heb ik een “gok” gewaagd met het brouwen van dit bier en HET IS GOED AFGELOPEN! Je ziet: je bent nooit te oud om nog iets te leren.
Jean-Pierre Bylard  

Terug naar overzicht