Brouwen in een wasmachine

In een… waaaaaat????? In een wasmachine!

Jaren terug was ik al geboeid door een artikel over brouwen in een wasmachine. In die tijd verzamelde Jan Willem Fukkink (toen voorzitter van onze vereniging) informatie over brouwinstallaties, als inspiratie voor zijn eigen bedenksels. Jan Willem was erg bezig met het automatiseren van brouwen, via RIMS en HERMS installaties. De website is sindsdien niet meer bijgewerkt, maar nog altijd leuk om te bekijken: http://www.brewzilla.nl.

De meest bijzondere verwijzing daar is toch wel de wasmachine (#178).

Toch is het een voor de hand liggende gedachte. Want wat heb je nodig tijdens het brouwen? Een ketel, iets dat water gereguleerd kan verwarmen, een filter, een roerwerk en het moet allemaal gemakkelijk schoon te maken zijn. En dat zit (op een iets andere manier) allemaal al in een wasmachine, immers een groot roestvrijstalen vat met verwarmingselement, wateraansluiting, pomp, en waterstand- en temperatuurmeting. Het enige dat je hoeft te doen is alle zeepresten verwijderen (of een splinternieuwe nemen), en de electronica te vervangen door iets dat meer op brouwen is gericht.

De Duitse pastoor Michael Fey heeft dat idee in 1996 al helemaal uitgewerkt, en brouwt zijn bier al jaren op deze manier. Hij stelt ook zijn bouwtekeningen en software beschikbaar op http://www.m-fey.de/brauen/ (klik op “Download”). En Michael Fey is niet de enige die een wasmachine gebruikt, ook de Duitser Marco Lodders brouwt in een wasmachine (http://www.ping.de/sites/lodders/bier.htm). Er is ook een Amerikaan die een ander type wasmachine gebruikt, zie https://www.youtube.com/watch?v=d9ezq3XYGIg (en de rest van zijn filmpjes). En zelfs bij onze zuiderburen is het fenomeen al opgedoken: http://www.wasmachine.nl/nieuws/bier-brouwen-in-een-wasmachine/1606

Stel dat je je aangesproken voelt door het idee met een wasmachine te gaan brouwen, hoe ga je dan te werk?

• Neem een oude bovenlader, dat schijnt het best te werken. Ik stel me namelijk zo voor dat anders het meeste wort wegloopt bij het openen van de deur
• Maak alles goed schoon, totdat het RVS glimt. Dan weet je zeker dat alle zeepresten verdwenen zijn. Deze wil je niet in je bier hebben.
• Haal voorzichtig alle electronica uit de machine, deze is bedoeld om te wassen en niet om bier te brouwen.
• Maak van een zestal relais, transistoren en voorschakelweerstanden een nieuwe sturing. Deze is bedoeld om op een (oude) computer aangesloten te worden, de computer stuurt het proces dan aan.
• Sluit de relais, en de sensoren van de machine aan op de computer. Het vergt wat onderzoek in de broncode om uit te vissen wat op welke datalijn aangesloten moet worden.
• Het aansluiten van de sensoren schijnt lastig te zijn, maar we zijn inmiddels 20 jaar verder dus daar zijn nu waarschijnlijk veel mooiere oplossingen voor.
• compileer de software van de website van Michael Fey (of schrijf je eigen) om de brouwmachine aan te sturen.

Tot zover de voorbereidingen. En dan kun je brouwen!

• Sluit de machine aan op de waterleiding
• De geschrote mout gaat in een gaas-achtige zak, die meteen als filter dient
• Als de inmaischtemperatuur bereikt is (de software geeft een signaal), mag de zak met mout in de machine. Sluit het deksel.
• De machine blijft draaien, om het maischprocess te versnellen, de trommel wordt dus als roerwerk gebruikt.
• Na het maischen wordt de trommel uit de machine gehaald. Dit is meteen het filteren.
• Eventueel kun je buiten de machine nog verder doorspoelen, en dit toevoegen aan het wort in de wasmachine.
• Hop gaat in een hopzak.
• De machine wordt nu ingesteld op kooktemperatuur, en als het wort kookt, voeg je de hopzak toe.
• Na afloop van het koken, kun je ofwel het wort in de machine laten afkoelen, of deze op je gebruikelijke manier koelen en overbrengen naar een gistvat.
• Vanaf hier bevind je je op bekend terrein.

Volgens mij is in bovenstaand stappenplan nog wel een verbetering mogelijk. Ik denk dat het nuttig is om bij het filteren met behulp van de pomp, een deel van het wort nog een keer door de filterzak te pompen. Daarmee kun je volgens mij helderder wort krijgen.

Brouwen met een wasmachine, het blijft een intrigerende gedachte. En eigenlijk hoop ik dat iemand van onze vereniging er ook mee aan de slag gaat (daar lezen we dan natuurlijk graag een verslag van). Volgens mij moet het prima bieren opleveren, en het is zeker een bewezen techniek.