Delirium, maart 2013

Jan

Dit stukje gaat over Jan. En over Gerard en over Han en Steef en Antoinette, Lennart en Johan en last but not least Roland. Dit zijn mijn helden. Ik zal het uitleggen. De Jan waar ik het over heb, is Hertog Jan. Volgens de reclame zijn de overige namen toebedeeld aan mensen die daar dus werken. Als je niet meer weet hoe die reclame ging: hij staat nog op youtube (http://www.youtube.com/watch?v=Co7Gidqmclg)

Toen ik 14 was dronk ik voor het eerst pils zonder echt toezicht. Op het examenfeestje van mijn zus. Zes stuks waren het en ik was als een kanon! Wij noemden dat toen nog bier, omdat we niet wisten dat er onderscheid was tussen pils en bier. Maar aangezien pils ook bier is, maakte dat verder ook niets uit. Het was Heineken pils. Dát maakte wel dégelijk uit!

Een paar jaar later gingen we zelf pils halen voor verjaardagen en we hadden inmiddels door dat er heel wat beters te krijgen was dan de Heineken pilsjes. Als je echt wat wilde betekenen en wilde laten zien dat je er verstand van had, kocht je een krat Hertog Jan. Toen nog niet eens overal verkrijgbaar en soms zelfs gewoon op. En... veel duurder.

Jaren later heb ik eens een bezoek gebracht aan de Hertog Jan brouwerij en zijn we dat weekend in Arcen gebleven. Gezellig! En lekker gedronken. Toen dronk ik inmiddels de Hertog Jan tripel. Overigens later op de avond over gegaan op de dubbel. Die vond ik niet zo lekker, maar die was wat minder sterk. As if that mattered!

Nou ben ik dus een tijd geleden via via uitgenodigd om bij de opnamen van die eerder genoemde reclame te zijn. De muziek is "it's got to be, perfect" en de eerste beelden zijn van Gerard die in zijn auto aankomt. Hij parkeert en hangt uit de deur om te zien of hij wel (perfect) recht staat. Mwôh... dat ging wel. Kostte slechts 14 opnamen. Vervolgens opent hij de deur naar de brouwerij en nog vóór hij binnenstapt, legt hij de "Hertog Jan" mat recht. Hij stapt vervolgens naar binnen, veegt zijn voeten en kijkt niet meer om. Als hij dat wél gedaan had, dan had ie gezien dat ie mat weer nét zo scheef lag. Volgens de productiemanager deerde het niet: hij had een "perfect" shot! Het voeten vegen zie je niet terug in de reclame.

Vervolgens zie je brouwer Han die een rotte graankorrel of een steentje of iets dergelijks uit de mout weet te vissen. Geweldig! Wat een toewijding! Na dit shot vertelt Han me, dat ze dat dingetje er eerst hadden ingegooid. Dan een stukje met brouwer Steef die een emmer hopbellen in de maischketel leegt. HIj kijkt nog even in die emmer en ziet tot zijn schrik dat er nog één hopbel achtergebleven is. Die mikt ie er nog achteraan. Die bel lijkt meer op een parkiet dan op een hopbel, zo groen is die, maar ook dat maakt voor de productiemanager niets uit: hij had alweer een "perfect" shot! Maar hierbij concludeerde ik dat Steef mijn opperheld is. Kom ik later op terug.

Weer verder met de opnamen komt Antoinette, die in de kantine werkt, in beeld. Ze legt een vork nèt even verder van het bord. Dan Lennart die vol overgave een ketel poetst. Weer twee "perfect" shots. Dan verder in het proces komen we Johan en Gerard tegen die een biertje staan te proeven. Het lijkt zo van het gistvat te komen, maar het is een "perfect" shot. Het laatste "perfect" shot: Roland die een flesje draait op de bottellijn zodat het etiketje mooi in beeld komt. Ook dat flesje was eerder op de lijn bewust van de camera áf gedraaid.

Nou weet ik toevallig welk bier ze daar aan het maken waren, want ik was erbij. Ik houd jullie niet langer in spanning: het was Oer-Blond. Kijk je nou op de "sixpack" verpakking van dat Oer-Blond, dan lees je dat het gebrouwen is op basis van een historisch recept uit hun rijke archieven. Die archieven hebben ze niet gefilmd, want dat mocht niet van Jan. Ze gaan verder met: Ze hebben zelf mout gecreëerd uit speciaal geselecteerde zomergersten. Ik vind het knap. En nu komt het: de hop. Ze gebruikten hiervoor Bitterhop en Saazer Hop. De gemiddelde Hertog-Jan drinker, u weet wel de man die heel wat van bier weet, denkt nu dus dat Bitterhop een ras is, tenslotte geldt dat ook voor Saazer hop. Gelukkig weten wij beter, maar je zou zeggen dat de tekst op de verpakking verre van "perfect" is. Verder wordt nog genoemd: "een aangename bitterheid die langzaam wegvloeit tijdens de afdronk". Het is dan ook geschreven door een poëet.

Op het etiket van het flesje staat nog te lezen dat er drie keer gehopt is met de Bitterhop. Ik vermoed dat ze drie keer dezelfde pluk hop hebben gebruikt. Daar zal bij de derde keer hoppen dan niet veel bitterheid meer in hebben gezeten. En hoe gaat dan dan? Drie keer 90 minuten of zo? En wanneer gaat die Saazer hop er dan bij? En lees je dan verder, dan heet Saazer hop ineens Saazer Aromahoppen! Niet alleen blijkt op de fles dat Saazer hop een Aromahoppen is, maar tevens zijn het er meer dan één. Ik denk dat ze die gemiddelde Hertog Jan drinker, die heel wat van bier weet, in verwarring willen brengen. Weg met die zogenaamde bierkennis!

Toen ik het voor het eerst in het schap zag staan, dacht ik: hé eindelijk een biertje op de Nederlands markt van Nederlandse bodem, dat bewust bitter is gemaakt. Dus ik nam een sixpack mee. Ik houd van bitter (dit keer bedoel ik dus géén Engels bier!) en zoek dat vaak op. Dan kom je nogal eens bij Amerikaans IPA's uit en daar zitten een paar juweeltjes tussen. Zó lekker bitter... geweldig! Dus met zo'n IPA in gedachten opende ik mijn eerste Hertog Jan Oer-Blond flesje. Ik proefde en... bitter teleurgesteld zette ik het glas weer neer. Ik heb alle teksten nog eens nagelezen en ik blijf erbij: het is bijna zoet, en zeker nog niet hálf zo bitter als ik gehoopt had terwijl het beslist wel bitter bedoeld is. Nee, we hebben op dit gebied nog een lange weg te gaan.

En nu kom ik nog even terug op Steef... Ik ben toch zó blij dat hij dat laatste hopbelletje er nog achteraan gooide... Stel dat ie dat niet had gedaan... En daarom is Steef mijn absolute opperheld!

Peter