Terug naar overzicht

Winterbier

tww december 2010
Door: Hans van Neijenhoff
Als amateurbrouwer heb je nog weleens het vraagstuk welk bier je zal gaan brouwen. Als je al wat langer met deze mooie hobby bezig bent, zoals ik, dan krijg je toch een paar voorkeuren voor het soort bier dat je over het algemeen brouwt maar af en toe wil je toch wel eens iets nieuws proberen.

In de koude natte winter van 2009 liep ik met mijn vrouw over de Albert Cuyp markt. Vroeger kwamen we daar zeer regelmatig en dan gingen we ook bij mijn schoonmoeder op bezoek maar sinds de laatste 7 jaar gebeurt dat nog maar heel zelden. Na zo’n twee uur in de kou te hebben rondgelopen vonden we het tijd worden om ons eens wat te verwarmen. Nu vind ik het heel leuk om bij een echte oude Amsterdamse kroeg binnen te stappen. Ik kom al meer dan 40 jaar daar in die buurt en ik heb de uitbaters nog nooit kunnen betrappen op en kwastje met verf of een aanpassing in dit antieke bedrijf maar het is er schoon en gezellig en er staat nog een ouderwetse toog in met een keurig gepoetst messing bovenblad waar zelfs nog een maatjespomp op staat. Voor de wat jongeren bij de vereniging: dit is een groot maatglas op een vaste voet met een aftapkraantje, daar werd dan de jajum (jenever) ingegooid. Als er dan teveel jajum in zat dan lieten ze de drank terug in de mandfles lopen en de afgepaste “maat” werd in het zakflesje of iets dergelijks getapt. Zo kon je dan vroeger een “maatje” met Jenever bij de kastelein kopen en mee naar huis nemen.

Dus wij stappen bij Koekenbier naar binnen. Het is er lekker warm en er klinkt een gezellig geroezemoes van de gasten; je hoort er behalve Nederlands en onvervalst Amsterdams ook Engels en Papiamento. Alle tafeltjes zijn bezet maar er zijn nog twee plaatsjes vrij aan de bar en die hebben wij dan ook maar in beslag genomen. Na de tapperij aan een onderzoek te hebben onderworpen viel mijn oog op de bierkaart en zag dat ze winterbier van de tap hadden. Wij besloten om er eentje te proberen. Het was een echt succes, we vonden het geweldig lekker, dat iets zoetig, vol moutig, donkerbruine bier met een romige schuimkraag en als je er een slok van nam dan voelde je de weldadige warmte van de hogere alcoholen door je mond naar beneden glijden en als een warme stoof zich in je maag nestelen. De kou was dan ook gauw uit ons lijf verjaagd.

Of het nu kwam door de herinneringen aan de mooie smaak van het bier, de warme sfeer met de gezelligheid of het goede gezelschap maar dit bier is wat ik mij heb voorgenomen om te gaan brouwen om de aankomende winter door te komen. Ik heb op onze site gekeken en ik heb gekozen voor het Milleniumbier. Een van de redenen is dat er zoethout in het recept zit en dat stond mij wel aan. In een ander recept word er gebruik gemaakt van laurier en ik heb geen ervaring met laurier in bier maar het geeft bij mij een associatie met drop en daar moet ik niets van hebben maar als iemand mij kan vertellen welk bier laurier bevat dan zal ik het zeker eens proberen (jthhvneijenhoff@ziggo.nl).

Het winterbier is inmiddels gebrouwen maar er gebeurde iets opmerkelijks tijdens het vergistingsproces. De hoofdvergisting begon bij SG 1086 op 19 °C, de vergisting verliep geweldig. Na 12 dagen het bier op een lagervat gezet, het SG was toen 1058 en op 16 °C weggezet. Na 14 dagen een controle uitgevoerd maar er was niets gebeurd. Ik heb hem toen weggezet op 19 graden en toen begon hij weer te gisten. Ik heb voor het vergisten de 1214 Belgian Abbey gebruikt en die heeft als optimale vergistings-temperatuur 14 tot 20 °C. Nu, weer 3 weken later, is het SG 1053; het zakt wel maar erg langzaam. Ter controle heb ik 2 kleine flesjes op een wat warmere plek weggezet en hiervan is het SG gezakt naar 1018. Het komt dus wel goed maar ik moet nog even dagdromen na een flinke koude boswandeling in de sneeuw voordat ik met een lekker winterbiertje bij de open haard zit op te warmen.

Allemaal prettige feestdagen en een goed Nieuwjaar,
Hans

Terug naar overzicht