Terug naar overzicht

Mijn eerste brouwsel thuis

tww januari 2008
Door: Ben Jacobs

Normaal hou ik er niet zo van om iets terdege voor te bereiden (kost alleen maar tijd), maar het brouwproces, dat moest ik toch maar eens serieus nemen. Lid worden was een, de cursus twee (zie verslag december Brouwinstallatie Ben Jacobs07) en al mijn materialen verzamelen drie. Maar nu dan toch eindelijk een pakket in huis: de koningstripel. Al dagen achtervolgt de brouwgedachte me. Weet ik het wel, heb ik wel alles en werkt het ook allemaal wel…

Op zaterdag, na de clubavond, maak ik een giststarter klaar (heb ook nog een reservebuis en ook nog een drooggist meegenomen van de inkoopcie, je weet het maar nooit: zo’n eerste keer). Als die na 24 uur nog weinig doet, bel ik André op: gaat het wel goed? Of ik wel genoeg heb geschud… Tja, en dat helpt wel. Maandag al flinke druk onder dat dekseltje van een ½ liter jampot. In mijn werkrooster was dinsdag en de woensdag vrij gehouden voor Sinterklaas, maar door alle vlotte voorbereidingen hoefde ik daar niet veel meer aan te doen, dus bier brouwen stond op de agenda.

Dinsdag, ik bereid dit dus echt voor. Alle materialen (veelal tweedehands verkregen) uitgestald. De brander uitgeprobeerd in de schuur, de koelspiraal van koper aan kunnen sluiten op de buitenkraan, met wat losse eindjes aquariummateriaal. De hevelfilter lijkt te werken, maar een van de vier koperen stukken is zo diep ingezaagd dat het buigt onder de minste druk, vervangen dus. Het beluchtingsysteem (ik had ooit een aquarium) in orde gemaakt en een kuip met 20 graden water (verwarmertje erin, je raadt het al: uit mijn aquarium) staat al klaar (daar staat mijn starter nu eenzaam in te wezen). Verder alle materialen die ik ooit heb gebruikt (voor de Brewferm pakketten) met soda schoongemaakt en gespoeld.

En dan het brouwschema (zie het clubblad), ik maak er een dagschema van: precies aangegeven per tijdseenheid wat ik moet doen. Dan kan er schijnbaar niets meer misgaan. Tegen de avond ben ik niet meer te houden en begin ik het mout door de molen te halen. Gewoon met de hand aan de slinger, gaat soepel zat. Staat het wel goed afgesteld? Blijft onzeker, maar er is toch geen weg terug en de walsenmolen van de club is er gewoonweg nog niet.

Woensdag om 08:00 staat de pan op het vuur. De tweede staat er al naast met het spoelwater. In de schuur staat de brander al klaar. Als het mout op begint te warmen (50 graden kan ook als pauze dienen) gaan we naar de schuur, waar de grote brander staat, en is het ondertussen licht geworden buiten. Bij het opwarmen naar 62 graden zie ik, als ik de kruiden pak, dat mijn havermout nog netjes in het zakje zit. Oeps, bijna vergeten. Net op tijd in de pan.

En als ik de kruiden uitpak, mis ik iets. Er zit geen koriander in het pakket! Na wat minder aangenaam in het gehoor liggende woorden vind ik uit de boedel van tweede hands spullen nog een oud zakje. Hopelijk nog goed genoeg.

De temperatuurstappen gaan redelijk, maar het gaat fout als ik probeer op 73 te komen en te blijven. Hij schiet er snel overheen, het duurt even voor het weer op 73 graden is en dan schiet hij er weer snel onder. Die stap duurt dus langer dan nodig was. En dat gaat ook zo bij 78 graden. Dat heb ik dus nog niet in de hand.

Maar dan toch eindelijk de hevelfilterstap. Ik hoop dat het werkt. Eerst wat gruis, inderdaad, en dan heldere! vloeistof. Al gauw begint het mout droog te vallen en na de spoelstap heb ik pas 15 liter! Nog snel wat tot 3 x toe water electrisch opgewarmd en erbij gedaan. Steeds weer hevelt het lustig opnieuw verder. Ergens kloppen de berekeningen niet. Tja, eerste keer dus: te weinig spoelwater gereserveerd.

De wort is opgevangen in een pan en deze gaat op het vuur met de eerste hoeveelheid hop. Duurt toch weer even voor het kookt. Ik zoek de kruiden nog eens bij elkaar. (Oude) koriander, sinas en…waar is nou dat kardemom pitje? Mensen, ik heb voorovergebogen gelegen in elke vuilnisbak in ons huis, maar geen kardemom pit, ook niet ergens los in de schuur. Weg dus. Een tien jaar oud potje vol kardemom van de plank gehaald, je moet tenslotte toch wat.

Dan gaat het verder volgens brouwschema en uiteindelijk weer netjes (af en toe opvullen tot 20 liter nu) afgeheveld. Alle hopresten blijven toch maar mooi achter. Maar het SG is te laag, geen 1078 maar 1066! Geen idee waar dat aan ligt.

Het koelen gaat niet netjes. Het deksel kan niet op de pan. Het duurt een eeuwigheid. Die stap verontrust me. Bij 40 graden hevel ik over in het gistvat en dan wordt het wachten op 20 graden. Dat is pas zover als de Sint zijn pakjes die avond langs heeft gebracht. 10 minuten beluchten (met pompje en slang met gaatjes erin geprikt), giststarter erbij, nog 10 minuten beluchten en het vat gaat naar boven, in de bak met de verwarming op 20 graden.

De volgende avond als ik thuis kom van mijn werk, is de gist prachtig actief en het water rond het vat 20 graden, een dag later ruikt het zelfs al naar banaan en ander fruitige geuren op de zolder. Ik draai de temp terug naar 18,5 graad. En dan je geduld bewaren natuurlijk. Wel trots dat het nu zo gaat. De glazen fles voor de lagering staat klaar. Na 9 dagen laat het waterslot bijna geen activiteit meer zien, zelfs niet bij 20 graden. Dus gelagerd. Bij het proeven merk ik toch vooral de hopbitters op en weinig andere karakteristieken van de triple. Ik besluit dat ik via de inkoopcie achter de andere koningstriple brouwers moet zien te komen en na botteling de triples moet gaan vergelijken. En proberen te achterhalen hoe ik mijn bier moet verbeteren.

Na twee weken wil ik wel eens gaan bottelen. Gelukkig staan er nog wat dozen met flessen die ik had overgenomen. Maar dat viel ook vies tegen. Een aantal was niet uitgespoeld na consumptie en nu flink beschimmeld. Een hele middag boenen en de rest in de glasbak. En uitstel van bottelen.

De volgende dag alles in de fles, met 140 gram maïssuiker. Maar ik vul geen 60 flesjes, dus of het echt 20 liter was….? Het glas met de SG meter (1011 nu) had ik geleegd, jummy, wat lekker, nu al…..! Nu nog enkele weken wachten… En weet je: tot op heden is dat mooie, groene, verse kardemom pitje niet gevonden.

Ben Jacobs
Terug naar overzicht