Terug naar overzicht

Verslag van de excursie naar Thywissen en Gulpen

tww mei 2007
Door: Peter Hompe
Gerst stortenOoit in een MouGerst slurrieterij geweest? Was ik nog nooit. Tuurlijk ken je het proces (theoretisch), al was het alleen maar van alle bierboeken die er geschreven zijn. Afgelopen 19 april had de excursiecommissie een uitje opgezet naar mouterij Thywissen in Hürth (bij Keulen) in Duitsland. In deze mouterij wordt de mout van o.a. Gulpener gemout. Het is daarna dus logisch om naar de Gulpener brouwerij te gaan. Zoals een ieder inmiddels wel zal weten, is onze eigen Jan Willem den Hartog daar de hoofdbrouwer. Dat kon ik niet aan me laten voorbij gaan. Ingeschreven dus.Uiteraard werd er te laat vertrokken. Soms kun je de verloren tijd weer inlopen, maar het kwam ongunstig uit. We weten allemaal hoe vermoeiend het kan zijn een vehikel te besturen. De regering heeft daartoe ooit eens, in al zijn wijsheid, besloten om de rijtijden van professionele chauffeurs wettelijk te regelen. Nou wil het geval dat de bus die ’ t Wort Wat! geregeld had, over een professionele chauffeur beschikte. Tjaaa... en die man moet rusten, hè? Helaas brak dat moment aan nèt voordat we de mouterij bereikten. We hebben dus eigenlijk allemaal eens mogen proeven wat een chauffeursrust inhoudt. Volledig hersteld van alle vermoeienissen, gauw doorgereden.

Thywissen mouterij

MoutvloerDe mouterij was nu snel bereikt. Aldaar werd de groep in twee opgesplitst. We werden rondgeleid en kwamen als eerste in het lab uit. Daar werd één en ander verteld over hoe mouten theoretisch werkt en wat men zoal doet om te testen. Er waren een aantal verschillende mouten klaargezet en er mocht geproefd worden. Dat begint goed. Tis wat droog, maar toch bijna bier! Wel grappig, want er lag een o.a. een pilsmout en een Münchener mout en het verschil werd uitgelegd. Ik was nog nooit op het idee gekomen om die twee soorten mout eens naast elkaar te proeven, om zo 'een' verschil te ontdekken. Nu wel en inderdaad kun je tussen die twee mouten alleen al een heel verschil ontdekken. Inmiddels begonnen de verschillende geheugenkaartjes zich al netjes te vullen.We werden nu naar de echte mouterij geleid. Komen we daar op een plaats waar de mout wordt gewassen en de vochtigheid op peil gebracht. Dit gebeurde hier in twee grote vaten en we konden daar even inkijken. Stonk wel, vond ik. Het eerste vat dat we bekeken was open en zo goed als leeg, maar terwijl we daar stonden werd het gevuld. Het ander vat zat vol en toen de gids de klep voor de opening even opende kwam het schuim er direct uitzetten.Daarna gingen we naar de moutvloer. Eigenlijk een hele lange bak van zeg een meter of 6 breed en behoorlijk lang! Daar ligt een laag gerst te ontkiemen. Er kan een machine door heen gereden worden. Deze zorgt ervoor er dan voor dat de laag gelijkmatig verspreid blijft en dat de worteltjes van de mout niet volledig in elkaar groeien. Er werd daar nog een schepje gerst/mout uit de bulk gehaald en je kon daardoor van dichtbiertje?bij zien en proeven hoe ver de mout was. Ze hebben daar nog een tweede grote bak en daarin lag, niet geheel toevallig, de mout voor de Gulpener te kiemen. Deze mout was in een verder stadium dan de mout uit de eerste bak. Duidelijk te herkennen worteltjes. Die waren overigens niet groen van kleur, zoals ik me altijd heb voorgesteld en veel dunner ook.Het volgende stadium is uiteraard het drogen en bepalen van de soort mout. De temperatuur waarbij dit gebeurt bepaalt voor het grootste deel de soort mout die er gemaakt wordt. Dit gebeurt in een geheel computer gestuurde 'oven'. Het enige wat we hiervan hebben gezien, is de controle kamer waar het proces gestuurd wordt. De eigenlijk oven zelf of het proces hiervan was niet te bezichtigen. Ze maken hier overigens geen hele donkere mout. Dan is de mout op een gegeven moment klaar en wordt of per vrachtwagen in één keer afgevuld of het wordt in zakken gedaan en per pallet opgestapeld. Er wordt op dit moment ook nog een monster afgenomen. Deze monsters worden nog getest in het lab. En eigenlijk heb je nu alles gezien. Wel leuk om eens meegemaakt te hebben, maar een stuk minder spannend dan het brouwen van het bier.Je verwacht nu te gaan verzamelen en dan door naar Gulpener, of… misschien nog een beetje mout proeven. Nee, ze hadden het hier echt goed voor elkaar. We moesten even een paar zaken mee naar buiten mee nemen, waaronder een vaatje! Hebben ze toch een lekker vaatje Kölsch geregeld van brouwerij Walzgemühle. Er werd een kraan (anstich) in het vat gedraad en getapt! Het was heerlijk weer en we genoten van een lekker glaasje Kölsch in het zonnetje. Ik had dit in ieder geval niet verwacht en was aangenaam verrast. Hierna ging het inderdaad weer verder. Het was inmiddels dik in de middag en we zouden lunchen bij Gulpener.

Brouwerij GulpenGulpener brouwerij

Gisttank

  Bij Gulpener aangekomen werden we zeer gastvrij ontvangen en de lunch stond klaar. De meeste grotere brouwerijen hebben hier voor een mooie ontvangstruimte en Gulperen is hierop géén uitzondering. Deze ruimte heet in dit geval het Gulpener bierhuys Terwijl we aten werd de introductie tot de Gulpener brouwerij door onze gastheer opgelepeld. Ondertussen voegde Jan Willem zich ook aan de groep toe. Ook hier was de groep te groot om in één keer mee te nemen, dus werd er ook hier opgesplitst.Een van de dingen waarmee Gulpener zich van de andere brouwerijen onderscheidt is dat ze niet alleen onder- en bovengistend bier maken in hun brouwhuis maar ook dat er in een ruimte in hun kroegje ‘ de Zwarte Ruiter’ een mogelijkheid is tot het brouwen van bier van spontane gisting. Deze combinatie is uniek in Europa.In een ander opzicht onderscheiden zij zich door het doen aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en hier hebben zij ook prijzen voor gekregen. Wat het inhoudt voor Gulpener, is dat zij brouwen met ingrediënten die op milieuvriendelijke wijze verbouwd worden door akkerbouwers in de buurt. Ik vind dit bedrijfsmodel zeer goed en er zouden nog veel meer bedrijven aan mee moeten doen (uiteraard is Gulpener niet het enige Nederlands bedrijf wat hieraan meewerkt).Ik ga niet de hele rondleiding beschrijven, aangezien zowat iedereen van de club dit al meer dan eens heeft meegemaakt. Wat weel het vermelden waard is, is dat de ingrediënten dus voornamelijk lokaal verbouwd worden. Ook veel van de hop die gebruikt wordt, komt uit de buurt. Dat is uniek voor Nederlandse brouwerijen. Wat ik bijzonder leuk vond was de bottelarij. Er werd op dat moment afgevuld en dan is dit altijd een indrukwekkende afdeling met al die machinerie. Wat dit zo leuk maakte was, dat één van die operators de machine even zeer traag liet draaien. Kon je het perfect zien en een paar leuke plaatjes schieten.Na de rondleiding gingen we terug naar het Bierhuys en daar werden we voorzien van de nodige biertjes en een diner. De tijd drong, want een volgende groep zat er al weer aan te komen. We hadden dus niet al te veel tijd meer. Na de maaltijd werd de tap gesloten, maar kon je nog wel een drankje gaan nemen in het kroegje van de brouwerij ‘de Zwarte Ruiter’ welke achter tegen de bouwerij aan ligt. Als afscheid kreeg een ieder nog een papieren tasje mee met een paar Gulpener glazen, wat viltjes en een opener. Li en ik hebben dit niet meer meegenomen en zijn op dit punt naar huis gereden.Bottelarij

Leuk.

Met groet,
Peter
Terug naar overzicht