Terug naar overzicht

De Fietser

tww april 2023
Door: Renko Kuperus

Tekening van fietserVectorportal.com, CC BY">
Image by Vectorportal.com, CC BY
Het is inmiddels al weer zo'n 20 geleden dat jullie een bijdrage van mijn hand hebben mogen aanschouwen. Met een klein groepje techneuten hadden wij een RIMS (Rondpompend Infusie Maisch Systeem) ontwikkeld waaruit later de huidige Easybrews, BrewMonks, Grainfathers, en dergelijke zijn ontstaan. Onze RIMS werkte redelijk maar was wat omslachtig vanwege alle losse componenten die met slangetjes en draadjes aan elkaar gekoppeld moesten worden. Heel anders dan de huidige geïntegreerde apparaten. En dan was er nog dat stuurprogramma, wat we behalve een basale versie dus niet hadden. Ik was wel al met een goede programmeur van m'n werk een end op streek (functionele specificaties enzo), maar die stapte op vanwege onenigheid met het management (tja, wie niet…). Maar goed, dat was toen, een leuk en interessant project. Of ik inmiddels met zo'n oude of nieuwerwetse RIMS brouw? Nou nee, ik maisch nog steeds au-ban-marie met een zelfgemaakte dubbelwandige ketel van 2 in elkaar passende fusten, overigens wel met een dikke laag steenwol en radiator folie geïsoleerd. Via een hevelfilter breng ik het wort over in een fust als kookketel om na het koken te koelen door een tegenstroomkoeler.

Maar daar wilde ik het eigenlijk helemaal niet over hebben. Dit artikel gaat over een fietser. Nee, niet zo'n figuurtje dat zich door de Zaanse polders tegen wind in lam trapt, maar de Nederlandse versie van het in de Duits sprekende delen van Europa bekende biertje: Radler. Inmiddels hebben ook de Nederlandse brouwers dit verfrissende dorstlessertje commercieel ontdekt. Terwijl ik dit schrijf zie ik al enkele gezichten betrekken.... zo van Radler? Da's toch geen bier! Nou ja, dan moet je maar niet verder lezen.

Maar wat is nou zo’n Radler? Nou, eigenlijk is een Radler niets meer of minder dan ca. 50/50% pils en citroenlimonade. Commercieel zal hier waarschijnlijk wel een of ander citroenconcentraat voor gebruikt worden. Vroeger werd dat door de kroegbaas of de herbergier zelf gemixt. Wij gingen destijds (ik spreek van ca 50 jaar geleden hè) op wintersport naar een gasthofje op de Hochpillberg in Oostenrijk dat gerund werd door ene Miedl und Friedl. Ik weet niet meer wie wie was maar de één deed de bediening en ander stond in de keuken en na het eten kwam die ouwe bij ons zitten Bauernschnapsen. Ehhh nee, dat is geen drankgelag maar een Oostenrijks kaartspelletje.

Maar ik dwaal weer af, het moet over Radler c.q. Fietser gaan. Die ouwe Miedl of Friedl kon als geen ander Radlertjes mixen. Niet alleen met pils maar ook op verzoek (en waarschijnlijk ook tegen meerprijs) met Weizen. Later heb ik tijdens mijn bergtochten in de Dolomieten en Slovenië zelfs Radlers met Grapefruitlimonade gehad, Wellicht wegens gebrek aan citroenlimonade, wie zal 't zeggen bij die hutjes in de bergen. Niet verkeerd hoor, als je zo'n 2000 hoogtemeters onder een stralend blauwe lucht gelopen hebt en dus vreselijke dorst hebt. En ook thuis mixten we ook nogal eens een Radlertje. Maar omslachtig hoor, al dat gemix. Dus als je vrouw dan op een gegeven moment blikjes Radler koopt dacht ik “waarom niet zelf een Radler gebotteld?” En zo werd mijn Fietsertje geboren.

Nou brouw ik in principe geen pils maar kan best wel een aardige soort van Weizen brouwen. Maar welke citroenlimonade meng ik daarbij? Dat mag geen vergistbare suikers bevatten want ik wil wel bottelen met nagisting op de fles. Dus wat verschillende flesjes citroenlimo's gekocht en met een gist geëxperimenteerd welke voor ‘dood’  bleven en waar weer leven in kwam. Mijn keuze viel op Crystal Clear Sparkling Lemon van AH. Achteraf niet zo bijzonder want die gebruikten we ook al om gewoon een Radler te mixen.

Van mijn SaenseWeisse brouw ik ca 25 liter, waarvan ik na de hoofdgisting 5 liter aftap en in een mandfles van 10 liter bijvul met 4,5 liter van eerder genoemde Crystal Clear. Zowel de Weizen als de Fietser laat ik niet te lang lageren, hoeft zeker niet helder te worden, en zal ik na 1 of 2 dagen met een verse Fermentis F2 gist en ca 3 gram suiker per flesje bottelen. Als je wat meer citroensmaak in je Fietser wilt, kan je (zoals ik de laatste keer heb gedaan) wat extra, zeg 1 of 2 ml per liter Fietser, aan Citroensap of Limoensap toevoegen.

Zoals je al begrepen hebt ben ik er eentje van de oude stempel en gebruik naast verschillende Internetbronnen en mij eigen receptendatabase altijd  het Brouwhulp 2.0.3. Excelprogramma voor mijn berekeningen. En daar waar het niet past fantaseer ik er op een praktische manier wat bij… Het is voor mij allemaal geen wet van Meden en Perzen want het wordt altijd bier. En je kan natuurlijk ook je eigen Weizen, Blond of Pilsner proberen.

Recept SaenseWeisse 2022

Biertype:

Weizen (soort van)

Soort:

Volmout

Kooktijd:

90 minuten

Volume:

25 liter

EBU:

16,2

EBC:

10

Begin SG:

1051

Eind SG:

1016

Alcohol ca:

5,2%

Ingrediënten

Ingrediënt

waarde

hoeveelheid

opmerking

Pilsmout

3,5 EBC:

0,240 Kg

 

Viennamout

9.0 EBC:

1,400 Kg

(had te weinig pilsmout!)

München Light

15 EBC:

0,250 Kg

 

Tarwemout

3 EBC:

2,900 Kg

 

Tarwemeel (Volkoren AH):

 

0,200 Kg

(had ook te weinig tarwemout)

Havervlokken (AH):

 

0,200 Kg

 

Rijsthulzen (ca 5%):

 

0,250 Kg

 

Maischwater: 

 

16 Liter

+ ca 3 ml melkzuur 80%

Spoelwater

 

21,5 liter

+ ca 7 ml melkzuur 80%

Gist: Mangrove M20 of Lallemand Munich

 

1 zakje

 

Maischen

Storten:

56°C

 

Eiwitrust:

50-52°C

25 minuten

Fase 1:

63°C

40 minuten

Fase 2:

73°C

25 minuten

Uitmaischen:

78°C

5 minuten

Koken

Type

waarde

hoeveelheid

kooktijd

Hallertauer Perle hop

6,8% α:

15 gram bloemen

na 0 minuten

Hersbrucker

3,2% α:

20 gram bloemen

na 0 minuten

Hersbrucker

3,2% α:

10 gram bloemen

na 80 minuten

Kruidnagel:

 

2 stuks

na 80 minuten

Opmerking van de brouwer

Ik maak de avond tevoren altijd een giststarter die ik na getoonde activiteit een paar uur zuurstof (m.b.v. een luchtpompje) laat absorberen.

Bron tekening

Image by Vectorportal.com, CC BY

Terug naar overzicht