Giststarter volgens Peter

Inleiding

Er was een tijd dat ik alleen bier kon maken van pakketten. Je kunt het geloven of niet, maar ik heb daarvoor een cursus van Henk van Slageren gevolgd. In die cursus werd uit gegaan van korrelgist. Henk vertelde toen al dat het belangrijk is om je gist goed "tot leven" te wekken, alvorens in de wort te gooien. Ik heb zijn wijsheid later nog aan een paar anderen doorgegeven middels een eigen "cursus". Dat was dan één op één met een kennis of familie en meer een gezellige boel dan een echte cursus.

Ook nu maak ik meestal nog een giststarter, al doe ik dat niet meer op dezelfde manier. Als ik mijn tekst van toen nu nalees lijkt de tekst wat bejaard, maar het zal ongetwijfeld nog steeds werken.

Groetjes,
Peter

Benodigdheden

• Fles om de giststarter in te doen (minimaal ½ liter)
• Korrelgist
• Klein flesje om de gist in op te lossen (bijvoorbeeld een kruidenpotje)
• Het pakket (de moutstroop¹)
• Suiker
• Eetlepel
• Klein pannetje
• Thermometer
• Huishoudfolie
• Chemisch ontsmettingsmiddel
• Elastiekje

De giststarter moet minimaal 24 uur en maximaal 48 uur van te voren gemaakt worden!!

Waarvoor is een giststarter eigenlijk?

Als we werken met hoeveelheden bier tot zeg tien liter, is het mogelijk de gist direct aan het wort toe te voegen. Toch moet ook nu de gist minstens opgelost zijn in water. Bij grotere hoeveelheden bier, maar eigenlijk in het algemeen wel, is het raadzaam om de gist eerst tot werking te brengen.

Hoe doen we dit?

We beginnen met de korrelgist in een kleine hoeveelheid water in het kruidenpotje op te lossen en dit stevig door te schudden. Nu laten staan en af en toe opnieuw goed doorschudden.

Op dit moment is het verstandig om de fles waarin de giststarter komt, te gaan ontsmetten. Ook de thermometer moet ontsmet worden. Als de fles ca. 20 minuten in de ontsmettingsvloeistof ligt, kunnen we beginnen met het maken van het wort.

Hiertoe nemen we een kwart liter water en doen dit in een pannetje. Hierin lossen we op:

• 1 el moutstroop
• 1 of 2 el suiker

Dit mengsel brengen we aan de kook en laten dit een kwartiertje koken (schud nog even af en toe aan de gist). Niet zo hard dat alle vloeistof verdampt of overkookt. Het beste is om een pannetje te nemen met een deksel en deze er op te doen tijdens het koken. Je kunt nu de ontsmette fles eventueel omspoelen.

Na het koken moet de vloeistof afkoelen tot beneden de 25 °C. Als het wort voldoende is afgekoeld kan deze in de inmiddels ontsmette fles worden gedaan. Het beste kan de fles nu worden afgedekt met huishoudfolie en een elastiekje om besmetting te voorkomen. De fles mag voor hooguit de helft gevuld zijn, want de andere helft dient de zuurstof te bevatten die de gist nodig heeft om zich te kunnen vermenigvuldigen. De fles moet nu af en toe doorgeschud worden (niet te wild) om lucht in de vloeistof op te nemen.

Als alles goed gaat zal de gist zich nu gaan vermenigvuldigen, wat zich uit in hogere druk die op de fles zal komen te staan en een duidelijk waarneembare gistlucht. Gedurende deze dag en de volgende dag nog af en toe omschudden. De giststarter is nu klaar om aan de grote hoeveelheid wort te worden toegevoegd.