Reisverslag brouwerijexcursie 2023

13 oktober, 2023 om 08:30 verzamelde een groep van 40 personen zich bij de boerderij in Hoofddorp. Leden die al langer lid zijn, leden die wat korter lid zijn en introducees. De laatste communicatie van de excursiecommissie was luid en duidelijk: als je er niet bent voor 09:00, dan ga je niet mee. Dus iedereen was keurig op tijd. Vinkjes werden gezet achter je naam, zodat snel duidelijk was wie nog miste. Helaas ging dat de laatste 3 minuten ‘mis’ omdat de bus aankwam en je zowel via de voor, als door de achterdeur naar binnen kon. Drie personen werden daarom opgeroepen om aan te geven dat ze present waren. 09:00 strak reden we weg uit Hoofddorp voor een rit van 3 ½ uur zonder drinken of plaspauze. Gelukkig wisten we dat, dus de koffie was mee en de wc was beschikbaar.

De reis door Nederland verliep spoedig, over de A4 naar de grens met België onderweg naar Dendermonde. Ondanks dat we niet zouden stoppen, stopten we toch, omdat de regelgever heeft bedacht dat je als buschauffeur je administratie moet updaten op eerst mogelijke plek na de grensovergang, maar de kudde moest blijven zitten… Na een verder voorspoedige reis kwamen we om 11:44 aan bij brouwerij Dilewyns in Dendermonde. De website van de brouwerij vermeldt het volgende:

Wat maakt Vicaris uniek?

“Een pasteur, een centrifuge of een helder bier filter komt bij brouwerij Dilewyns niet aan bod. Alle natuurlijke én gezonde elementen blijven door het niet filteren aanwezig in de fles. Dankzij het niet pasteuriseren is Vicaris een levend product met smaakevolutie, ontdek zelf wanneer jouw Vicaris op z’n best is! Alles wat je in je glas schenkt is met zorg, hygiëne, passie en vakkennis gebrouwen. Van grondstof tot een verfrissend speciaalbier… puur, familiaal en authentiek.”

Maar, omdat ze binnen een nieuwe centrifuge aan het installeren waren, werden we vriendelijk verzocht om het eerste deel over het brouwproces buiten te volgen. Pilsmout, Cara 120, Cara 300 en Chocolate 900 met kaf voor de smaak wordt gebruikt om alle bieren mee te brouwen. Alle cara- & chocolade-giften worden geschroot tezamen met enig pilsmout om gruisvorming te voorkomen. De gebruikte gist is een en dezelfde voor alle bieren. Na het brouwproces volgt het vergisten 3-10 dagen afhankelijk van het bier en het lageren +/-21 dagen. Er kan gelagerd worden op minus 2°C, waardoor alle eiwitten uitzakken en er een helder bier gebotteld kan worden.

Voor het bottelen wordt suiker en verse (bottel)gist toegevoegd, waarna het een week de klimaatkamer in gaat bij 23°C en daarna nog zo'n 8 weken in het magazijn blijft staan. Het gehele proces duurt zo'n 12 weken (beetje naar boven afgerond). Dus als het magazijn leeg raakt, moet er weer een nieuwe batch gestart worden. Met de net aangeschafte centrifuge, kan er ongeveer een week lagertijd teruggewonnen worden, waardoor de capaciteit van de brouwerij zo'n 12% hoger wordt, zonder extra tanks of een grotere installatie te kopen. Na de rondleiding mochten we in de kantine plaatsnemen, waar 3 heerlijke bolletjes p.p. klaarstonden.

Brouwerij het Nest

Strak volgens planning vertrokken we vervolgens met de bus naar bierbrouwerij het Nest in Oud Turnhout waar we ook hartelijk werden ontvangen en gelijk een Troef geserveerd kregen (een dry-hopped lager van 5.5%ABV). Na uitleg over de naam: Schuppenzot (nu genaamd Schuppenboer), het conflict met brouwerij de Halve Maan (Brugse zot), het ontstaan van de orde van de Zatte Mus (als mannentijdverdijf tijdens de vrouwenkookclub) en de visie van het Nest t.a.v. lokaal ingekochte grondstoffen.

Gerst wordt geteeld door lokale boeren die het Nest zelf door Dingemans laat mouten, kans op mislukte oogsten door valwinden op de zandgronden van Turnhout en een reductie van 30% methaangas uitstoot (ja, methaan en geen CO₂) door het bijvoeren van ⅓ bostel in het veevoer van de lokale veestapel. Na de Troef kregen we de befaamde Schuppenboer tripel 8% ABV.

Weetje één: het kraanwater van Turnhout schijnt het ‘enige’ water ter wereld te zijn waar geen brouwzouten aan toegevoegd hoeven te worden. Het Belgische waterbedrijf meldt de volgende waarden op haar website.

link:https://www.pidpa.be/sites/default/files/2023-02/Pidpa9%20HD%20Oud-Turnhout%202022.pdf.

Volgens Beersmith is het Turnhoutse water geschikt voor een gebalanceerd bier met een sulfaat/chlorideverhouding van 0.9 dat, in tegenstelling tot het water van Lisserbroek, dat een moutig bier geeft en een sulfaat/chlorideverhouding heeft van 0.5.

Weetje twee: het recept van Schuppenboer, welke nog steeds hetzelfde zou zijn, is te vinden op het hobbybrouwforum onder de titel ONK 08 C3 - Bittere tripel - Bart Cuypers. Met het volgende jury commentaar: Totaal: 84 punten. Visuele aspecten: 15/15, Geur- en smaakassociaties: 19/25 voor geur en 21/25 op smaak,  Basissmaak: 8/10, Body: 5/5, Mondgevoel: 4/5, Nasmaak: 12/15.

Link: https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,9434.msg213605.html#msg213605