Terug naar overzicht

Bier met een bietje...

tww augustus 2023
Door: Peter van den Bosch

Afb 1
Aan het begin van de Oekraïne-oorlog is er in dit clubblad een keer een recept voorbij gekomen met daarin bieten om solidariteit te tonen met dat belaagde volk. Schandalig wat daar gebeurt, wat een waanzin… en ook heel triest allemaal. Maar dat bieten (‘borsjt’) idee was in mijn hoofd blijven hangen en kreeg eind maart 2023 op een andere manier een beetje vorm.

Maar hoe dan ? Nou… we hadden al eens eerder een Irish red gemaakt en die was wel aardig, maar een beetje vlak en verre van perfect. Dus dat moest beter qua smaak, body, kleur, enz.

En!! Als we toch bezig zijn. Nou dan zullen we 's echt rood bier gaan maken ook!! Steek uit je nek en doe eens gek… 😊 met een biet dus.

En als we dan toch gek doen in een eigen recept, dan maar als basismout Golden Promiss i.p.v. Maris Otter*, ook Engelse vloermout. Want daarvan had een bekende leverancier in de buurt van Lijnden/Badhoevedorp nog een laatste hoeveelheid in de ‘ramsj’ die voor ons precies genoeg was. Klein nevenvoordeel: Golden Promiss is 2 rijïge gerst en die korrels zijn ongeveer even groot als pilsmout, dus je hoeft de walsenmolen niet te verstellen.

*Info : Maris Otter is een 6 rijïge aar.

En om het nog gekker te maken in dat recept dan als aroma hop Amerikaanse Citra, maar wel in een lage dosering want dat spul is nogal sterk.

Afb 2
Volkomen geschift natuurlijk, want dat hoort helemaal niet in een Iers biertje (Engelse Fuggle als bitterhop overigens in deze bierstijl wel). Maar we kleuren – zoals bekend – graag buiten de lijntjes, op zoek naar een lekker fris biertje met een smaakvolle ‘bite’ en – dan ook nog – met een flink kleurtje.

Oh jee, wat gaat dat worden? Is die combi van smaken nou wel verstandig? Waar gaat dat heen? Hopelijk toch niet de gootsteen? Enfin, toch maar gewaagd en zo gingen we eind maart 30 liter maken.

Intens rood, mwah… dat werd het niet toen we het hadden gekookt en in het gistvat hadden gestort. We hadden een gekookte (bio-)biet uit een pak van 5 stuks van 500 gram gesnipperd (de rest ging thuis in de pan, ook lekker!) en met het sap uit het pakje 15 minuten met de aromahop (de Citra dus) meegekookt.

Bij elkaar 100 gram bietensnippers dus en 30 gram sap. Dan zou je toch verwachten dat het wort bijna een lichte cassis kleur krijgt. Maar nee dus! Het wort was roodbruin en niet echt troebel, dus filteren was niet noodzakelijk, ondanks de Citra, die we als korrels hadden ingezet. Die korrels waren dus goed in de hopzak gebleven.

Meting na koelen gaf een start SG aan van 1072 en in hoeverre de zoetigheid van het bietenspul daaraan heeft bijgedragen is niet te achterhalen. Zal niet veel zijn en wat maakt het uit. En zo ontstond ‘Celosia red devil’, volgens dit recept:

Celosia red devil (Irish red) - 7%

Type:

Old Ale

Auteur:

Celosia brew brothers

Soort:

Volmout

IBU:

30 (Tinseth)

BU/GU:

0.42

Kleur:

25 EBC

Carbonisatie:

2.4 CO2-vol

SG voor koken:

1.065

Begin SG:

1.072

Eind SG:

1.021/22

Default

Batchgrootte:

30 l

Vol. na koken:

30 l

Maischwater:

30 l

Spoelwater:

20 l (van ca 75 ºC)

Kooktijd:

60 min

Totaal water:

50 l

Vergistbare ingrediënten (10 kg)

  • 8 kg - Maris Otter (Golden Promiss) pale mout 5 EBC (80%)
  • 1 kg - Goldswaen red 50 EBC (10%)
  • 500 g - Goldswaen amber 70 EBC (5%)
  • 500 g - Melanoidin mout 70 EBC (5%)

Hop (75 g)

  • 60 min - 60 g - Fuggle (UK) (Whole) - 5.6%
  • 15 min - 18 g - Citra (Pellets) - 13.6% (11 IBU)
  • Volgens recept 20 gram bloemen, dus bij korrels 10 %minder

Diversen

  • 15 min - Koken - 100 g - Bietensnippers (voorgekookte bio- biet)
  • Plus 30 g bietensap (uit de verpakking)

Gist

  • 2 pakje - Fermentis S-04 Safale (English ale).
  • Vooraf op temperatuur brengen en 15 minuten hydrateren.

Maischprofiel

High fermentability

  • 67 °C - 60 min – Eenstaps maisch
  • 78 °C - 10 min – Uitmaischen

Vergistingsprofiel

  • 20 °C - 7 dagen - Safale S-04 (English ale)

Water

  • Dunea kraanwater
  • Waterbehandeling: nee

Opmerkingen

  • Recipe for ‘red’ beer by Celosia brew brothers
Afb 3
De gisting met Fermentis S-04 (English Safale) verliep perfect bij 20 °C en na een week hebben we het wort overgebracht naar de mandfles. De flocculatie van S-04 is hoog en er lag inderdaad een vaste, puddingachtige laag op de bodem van het gistvat. Voorzichtig hevelen betekende dat we niet hoefden te filteren.

Na een week mandfles (ook op 20 °C) even gemonsterd en het SG was 1021/22, dus nog maar een weekje gewacht met bottelen. Klein slokje van het monstertje geproefd, zóóóó… nu al een lekker sappie en er zat al een licht koolzuurprikkeltje in. De week erna opnieuw gemonsterd en het SG was iets gezakt naar 1019 en dus bottelen dan maar. Ook vanuit de mandfles naar het tapvat hoefden we met de S-04 niet te filteren. En die S-04 ‘pudding’ uit de mandfles hebben we weer bewaard in steriele conservenpotjes voor mogelijk hergebruik, weggooien kan altijd nog!

Vanwege de wat hoge SG, 7 g/l kristalsuiker opgelost in een hele liter steriel gekookt warm water, voor de batch van 30 liter dus 210 gram. Dat warme water was nodig, want – oeps! – we hadden losse suiker tekort en moesten in nood suikerklontjes inweken en oplossen. Of op een holletje naar de supermarkt, maar dat was zonde van de tijd en dus geen goed idee.

De flessen een week bewaard op 20 °C en toen moesten we naar 18 °C vanwege gisting van de volgende batch in de klimaatcel. Dat leek ons niet erg voor deze batch, een wat rustiger rijping op fles kwam wel uit na een vrij hoge SG bij start bottelen.

Afb 4
En dan begin mei proeven, een spannend moment met een experimenteel recept. Wauw, die is lekker! Een Irish red hoort een bittertje te hebben en die was er, maar zeker niet overheersend. Want het biertje had ook een zoetje en wat frisheid van de Citra hop. En die was zeker niet uitgeschoten, bij – zeer sterke – Citra is dat gevaar er wel. Qua smaken dus mooi in balans, een goede body en een romig mondgevoel.

De kleur van het biertje was ietwat rood getint en daar bovenop stond een prachtig stabiel schuim. Van toegevoegde biet en bietensap proefde je niks. Maar ja, heel veel levensmiddelen worden rood gekleurd met de kleurstof van bieten. Er zijn zelfs potten met gevriesdroogd ‘bietenrood’poeder in de handel. Waar bijvoorbeeld bij de slager vlees mooi rood mee wordt gemaakt.

Aan diverse mensen wat gegeven om te proeven en iedereen vond hem geweldig. Top biertje! En als we die nog 's overnieuw maken, komt de verleiding om de dosering Citra wat op te voeren. Evenals de bieten misschien. Maar dat proberen is voor later een keer.

We hadden precies twee weken na bottelen 3 flesjes op woensdag koud gelagerd om te proeven. Maar van dat proeven kwam pas op zaterdag wat en op zondag is alles koud gezet. Tussen de 3 biertjes die we als eerste koud hadden gezet en de rest 4 dagen later, zat al een klein verschil qua zoetje. Vier dagen extra op 18 °C laten staan had al als effect dat de zoetheid van het biertje wat minder was geworden. Niet heel erg en nog steeds een prima biertje hoor. Maar naar onze mening is er na twee weken proeven – en bij alles okay – de noodzaak er om direct de hele batch koud te lageren. Brouw ze!

Terug naar overzicht