Brouwer in beeld, augustus 25

Elke maand zetten we in Brouwer in Beeld een van onze leden in de schijnwerpers. Want achter elk glas thuis gebrouwen bier schuilt een verhaal. Over hoe het begon, de weg die de brouwer heeft afgelegd, de eigen stijl van brouwen, ups en downs, maar vooral het delen van onze passie: bier brouwen. Deze keer spreken we met:

Timo Dolderman (links) en Bastiaan Dierks (rechts)

We zijn beginnende brouwers, legt Timo uit. Bastiaan voegt  er aan toe dat ze vorig jaar zomer zijn begonnen met het brouwen van kant en klaar pakketten. De eerste brouwsels waren een Tripel en een IPA. Dat vonden we zo leuk dat we dat wilden uitbouwen, vertelt Bastiaan. Bastiaan en Timo zijn neven van elkaar. In het verleden heeft de opa van Bastiaan, Timo zijn vader, ook een keer zo’n pakket gebrouwen. Zodoende waren beiden al een klein beetje bekend met het bierbrouwen. 

Ik ben een echte bierliefhebber en ik wilde kijken of we dat ook een keer zelf konden maken, vertelt Bastiaan.  Bastiaan en Timo hebben een abonnement op de proeftuin van Hertog Jan en dan krijg je om de drie maanden bieren toegestuurd. Daar zat een keer een Porter bij en die vonden beiden super lekker. Daar raakten we door geïnspireerd om dit bier, wat je niet vaak in winkels ziet, zelf een keer te brouwen, aldus Timo.

Bastiaan legt uit dat de eerste pakketten zijn gebrouwen met een grote soeppan van 10 liter. Daar hebben we in gemaischt, gekookt en gefilterd met een vergiet. Koelen deden we met kraanwater en dat duurde natuurlijk anderhalf uur. Toen hebben we besloten om een elektrische brouwketel te kopen en dat is een Brewmonk geworden. Een compleet pakket, een ketel en een rvs conisch vergistingsvat.

Bastiaan vindt recepten op de uitgebreide bibliotheek van Brewfather. Ik haal ook recepten uit mijn abonnement van Brew Your Own. Daarnaast staat YouTube vol met recepten. Timo legt uit dat ze gebruik maken van Brewfather. We brouwen samen en zijn dan eindeloos met zijn tweeën bezig om het recept te finetunen. En in Brewfather is het gemakkelijk om aanpassingen te doen. In het voorbereiden steken we veel tijd.

We brouwen bij Timo, vertelt Bastiaan. Alle apparatuur staat daar. We proberen zo eens per maand of 2 maanden samen te brouwen. We hebben een klimaatkast en daar past 1 vat in. Timo vindt dat wel eens lastig. Het duurt wel weer even voor dat je opnieuw kan brouwen. Als je het brouwsel niet precies gegaan is zoals we voor ogen hadden, dan moeten we toch wachten voordat we dat kunnen herstellen in de volgende batch.

Ons bier wordt gebotteld, zegt Bastiaan. Het afvullen op fust is misschien iets voor de toekomst. Het afvullen op fles geeft wel eens wat depot in de fles, wat we minder mooi vinden. Als je het bier weggeeft en niet iedereen weet dat je het laatste beetje niet moet uitschenken. We volgen de vergisting met een Brewbrain Float, vult Timo aan. Na de vergisting meten we met een dobber en hevelen het bier dan vanaf bovenaf in een bottelvat. We voegen de suiker toe en daarna bottelen we het bier. De laatste tijd koelen we het bier vooraf. Het bier wordt zo wat helderder met minder depot.

Volgens Timo is het ook een kwestie van ervaring opdoen. Het eerste jaar heb je al nodig om je apperatuur onder controle te krijgen. We hebben ons nu ook opgegeven voor de volgende gezamenlijke brouwdag en doen ook mee aan het brouwen van de Polderbok. Dat is ook weer een stap om in contact te komen met ervaren brouwers en zo kennis op te kunnen doen. We maken daarnaast gebruik van ChatGPT. Ook tijdens de brouwdag als we nog aanpassingen willen doen of achteraf als het brouwen niet precies zo is gegaan als we wilden. Bastiaan stelt wel vragen via forums op het internet en daar krijg je dan soms wel 50 reacties op. Het is wel zo dat iedereen elkaar tegenspreekt op die forums, vertelt Bastiaan. Dat temperatuurbeheersing cruciaal is, hadden beiden snel door. Vandaar ook dat ze een klimaatkast hebben gemaakt. De laatste twee batches waren een Weizen. Een supereenvoudig recept. Een batch met een droge korrelgist en een batch met een vloeibare WeihenStephaner gist.

Saison is ook een favoriet bier, die willen we nog een keer proberen met een vloeibare gist. Water is ook belangrijk, maar daar moeten we nog mee geen experimenteren. We meten de zuurgraad met een pH meter. Soms is het lastig om de juiste SG waarde te halen. We hebben een zwaardere Porter gebrouwen en die moest uitkomen op een SG van 1.088, vertelt Bastiaan. We kwamen 15 punten lager uit. Timo: we hebben toen een kwartier langer gekookt. De zetmeelproef gaf aan dat alles wel netjes was omgezet in suikers. We zijn de afgelopen brouwsels veel bezig geweest om de target SG’s te halen.

Volgens Bastiaan wordt dat bij meer dan de helft van de brouwsels gehaald. Maar soms zitten we er 5 of 10 punten onder. We constateerden bij het vergisten van een Weizen dat deze niet goed genoeg was door gegist, aldus Timo. We hebben toen vergeleken met andere maischschema’s en toen ons schema aangepast. Dat had een positief effect op de volgende batch. Het plan is om vaker hetzelfde bier achter elkaar te brouwen om er zo meer van te leren. In deze fase van ons brouwen is het veel uitproberen. Welke bieren we in onze Brewmonk kunnen brouwen. De stappen die moet je doorlopen. De hygiëneregels bijvoorbeeld. Aan het begin was het allemaal veel hectischer. Wat moet je nu doen, wanneer je bijvoorbeeld echt op de hygiëne moet letten. Nu is het wat rustiger en kunnen we ons ook focussen op andere dingen. Zo gaat het elke keer wat beter en wordt het steeds leuker. Als je bier gaat brouwen kies je niet voor de gemakkelijkste weg, dan kan je beter naar de supermarkt gaan en daar je bier kopen. Maar dat maakt het juist ook zo leuk en uitdagend.

Voor beiden is het wel duidelijk dat het voordeel van z'n tweeën is dat je de taken kunt verdelen. Schoonmaken doe je samen. Een brouwdag start om 11.00 uur. Bastiaan komt dan naar Timo toe en als ze dan om 18.00 uur klaar zijn, is er onder het eten nog wat tijd om na te praten.

De enige IPA die ze hebben gebrouwen hebben was in drie 5-liter batches gesplitst en met verschillende hoppen gedryhopt. Een klimaatkast hadden we nog niet en ik heb de vaatjes in de woonkamer gezet, vertelt Timo. Toen ik een keer thuis kwam rook het erg naar bier. Ik dacht nog dat een waterslot flink bezig was, maar er lag een hele plas bier in de woonkamer. Blijkbaar was een vat lek.