De kwaliteitscommissie (KC) heeft begin maart 2022 een project opgestart om leden de gelegenheid te bieden bier te brouwen, dit bier te laten keuren en vervolgens, met de verkregen terugkoppeling vanuit de keuring, het bier nog eens te brouwen. In afstemming met de Clubkampioenschapscommissie, die het jaarlijkse clubkampioenschap organiseert, is gekozen voor een American Pale Ale (APA). Dit is een redelijk eenvoudig bier om te brouwen maar eventuele foutjes zijn goed te detecteren.

Op de clubavond van maart heeft de KC een zeer uitgebreide lezing gegeven over dit bier, waarin ook de aanbevelingen van Gordon Strong (voorzitter van de BJCP) werden meegenomen. Het clubblad van april was nagenoeg geheel gewijd aan de APA, inclusief het recept dat door de KC samengesteld is om dit bier te kunnen brouwen. Het project was bedoeld om leden in de gelegenheid te stellen een dubbel pakket aan ingrediënten te bestellen; het eerste pakket direct na uitgifte te brouwen, vervolgens na rijping het bier te laten keuren en dan, met de verkregen terugkoppeling van de keurmeester, het tweede pakket te gaan brouwen.

Als KC hopen we ook dat een aantal (tweede) brouwsels mee gaan doen aan het clubkampioenschap 2022. Hierin is de APA het door de wedstrijdcommissie benoemde speciale bier. Het recept van de APA uit dit project is ontwikkeld in de applicatie ‘Brewfather’ voor een batch van 20 liter en gebaseerd op het brouwen met een ‘Grainfather’. Na uitlevering van de pakketten (dank aan Brouwmaatje!) is er gebrouwen en op 6 juli vond de keuring plaats van 13 eerste brouwsels. Alle bieren zijn gekeurd aan de hand van BKG-beschrijving van de APA met het daarbij behorende keuringsformulier. Iedere deelnemer kreeg zijn keuringformulier met op- en aanmerkingen terug en waar nodig vergezeld van wat adviezen om het volgende brouwsel te kunnen verbeteren.

Uit de keuringen zijn een aantal zaken duidelijk naar voren gekomen:

• Volgens het type bier waren de bieren net niet hoppig genoeg. De hopgift, en dan met name de aromahopgift moet iets verhoogd worden. Hiervoor wordt het recept iets aangepast door de KC voor de volgende brouw. Hierbij moet er rekening mee worden gehouden dat de gift aan aromahop met 20 tot 40% verhoogd kan worden. Ook moet er rekening mee gehouden worden dat als de aromahop in de whirlpool fase nog van aromahop voorzien wordt, ook wel hopstand genaamd, dit bij 80 °C van het wort geschiedt, en niet bij een hogere temperatuur, daar dan de etherische oliën die het aroma afgeven alsnog vervliegen.
• Een aantal bieren miste wat bitterheid maar dat mag gezocht worden in de balans tussen zoet en bitter. Dit is iets dat iedere brouwer voor zich moet zien te verbeteren tijdens zijn/haar brouwproces.
• Een aantal bieren had problemen met de schuimhoudbaarheid. Dit kan meerdere oorzaken hebben, maar zeker is dat een aantal ingezonden bieren nog erg jong was.Twee daarvan zaten pas één week op fles, andere net twee weken. Jong bier zou ook moeten schuimen, behalve als de nagisting te kort was.
• Een klein aantal bieren had wat lichte afwijkingen die gerelateerd zijn aan een nog niet volledig afgeronde vergisting. O.a. niet helder genoeg, te veel koolzuur, sporen van diacetyl en een lichte gist smaak zijn genoemde punten. Dit is waarschijnlijk weer gerelateerd aan het feit dat een aantal bieren nog erg jong was en dus te snel gebotteld zijn of de hergisting op fles was nog niet volledig afgerond. Een aantal deelnemers is dus wat aan de late kant begonnen met brouwen waardoor het bier tijdens het keuringsmoment nog niet optimaal was.
• Enkele leden van de KC hebben ook de APA uit het brouwpakket gebrouwen en dat scoorde behoorlijk goed, met als enige puntje dat iets meer hoparoma een nog hogere score had opgeleverd. Daarmee kan gesteld worden dat als de gift aan aromahop iets verhoogd wordt, het recept goed is.
• De gistkeuze blijkt ook belangrijk voor de fijnproevers onder ons. Er waren 3 soorten gist geadviseerd door de KC. Namelijk de US-05, WY American ale 1 (1056) en WY American ale 2 (1272). De standaard meegeleverde US 05 gist deed het goed maar de door de KC gebruikte WY 1272 gaf zeker een prima resultaat. De WY 1056 is door niemand gebruikt.

Omdat er bij een aantal bieren wat op te merken viel wat betreft het schuim en de schuimstabiliteit, willen we graag nog even wat punten aanhalen die invloed hebben op het schuim. Volgens de onvolprezen Jacques Bertens zijn de volgende zaken van belang voor een beter schuimhoudbaarheid:

1. Kies de juiste gist
2. Inmaischen bij 65 °C of hoger
3. Brouwzouten en gistvoeding gebruiken
4. pH zo nodig corrigeren tijdens koken wort
5. Kook niet langer dan 60 minuten
6. Vergisting beginnen op lage temperatuur
7. Temperatuurgecontroleerd vergisten
8. Bier niet te lang op de gist laten staan
9. Niet te veel gist voor de hergisting
10. Voldoende suiker voor hergisting

Wellicht is de lage schuimhoudbaarheid van de bieren vooral naar de punten 3, 4, 6 en 7 terug te leiden. De andere punten zijn volgens een keurmeester in het recept wel afgedekt.

Verder wil de KC wat betreft het schuim, nog even wijzen naar het artikel van Gery Uijtenhaak van november 2017: Schuimvorming en schuimstabiliteit: do's & don'ts. De deelnemers kunnen nu hun tweede brouwsel gaan brouwen met de feedback die ze van de keurmeesters gehad hebben. De meesten zullen dat thuis gaan doen op een passend moment of tijdens de gezamenlijke brouwdag van 3 september. Op 3 september kunnen alle leden van 't Wort Wat! die interesse hebben om dit biertype te brouwen ook een APA gaan brouwen. Echter, dan wordt een iets ander recept/pakket toegepast, nl. een Sierra Nevada Pale Ale. Het biertype ‘Amercan Pale Ale’ is één van de wedstrijdbieren voor de clubkampioenschappen.

Wil je meedingen naar de titel ‘clubkampioen’ dan is dit een bier dat je zeker moet inleveren om kans op die titel te maken. We hopen als KC dat zoveel mogelijk leden meedoen met het clubkampioenschap. Temeer omdat je van de feedback over je ingeleverde bieren weer veel kan leren.

Dit project is nagenoeg afgerond. Nog niet helemaal, want we willen nog wel graag te weten zien te komen wat de scores zullen zijn van de APA's die ingeleverd worden voor het clubkampioenschap. Als we daarvan de resultaten kunnen analyseren, weten we of dit project iets heeft opgeleverd voor wat betreft de doelstelling ‘Verbeter Je Eigen Bier’.

Tot slot willen we Ron Visser, Nico van Kampen en Walter Bakker hartelijk bedanken. Zijn hebben zich belangeloos ingezet om alle aangeboden APA's vanuit dit project te keuren.

De Kwaliteitscommissie.