Je kan bijna geen bierboek openen of een zogezegde historisch onderbouwde bierwebsite consulteren, of je wordt geconfronteerd met de stelling dat er in de 15de en 16de eeuw in Engeland zoveel tegenstand was tegen de opkomst en het gebruik van hop dat de plant zelfs verbannen werd op koninklijk bevel.

Koning Hendrik VIII (1491-1547, da's die met z'n zes vrouwen) zou hop bestempeld hebben als ‘a wicked and pernicious weed’, een slecht, goddeloos en verderfelijk onkruid, dat als doel had om het bier te ruïneren. Veel boeken en documenten berichten over vroege 15de eeuwse verzoeken aan het parlement om de teelt van hop te stoppen. Zelfs in het magistrale ‘A history of beer and brewing’ van Ian Hornsey staat de vaak herhaalde claim dat Hendrik VI (1422-1471) het gebruik van hop als ingrediënt in bier verbood. Het toont aan dat we als bierliefhebbers altijd op onze hoede moeten zijn voor foute informatie, al lijkt de bron nog zo betrouwbaar; want net als alle onderwerpen die in deze degustatie ter sprake komen, gaat het hier om een mythe, een onwaarheid, een fabel!

Maar werd hop verboden, door Koning of eender wie? Neen! Het fabeltje berust namelijk op een complete misvatting: het verschil tussen ‘ale’ en ‘beer’. Er was namelijk een onderscheid tussen de twee: het ‘nieuwe’, gehopte bier dat vanaf de 15de eeuw in Engeland werd gebrouwen, werd ‘beer” genoemd, terwijl de oude, traditionele, ongehopte drank ‘ale’ werd genoemd. Dit onderscheid zou duren van de jaren 1400 tot ongeveer 1700, een periode van 300 jaar waarin beide biertypes naast mekaar bleven bestaan. En dat onderscheid moeten we goed in het achterhoofd houden, want het verschil tussen de twee dranken werd nog steeds gehandhaafd in de regeerperiode van Hendrik VIII in de 16de eeuw. ‘Ale’ en ‘beer’ waren verschillende dranken, maar ze werden ook door verschillende brouwerijen gemaakt. De stad Norwich had in 1564 bijvoorbeeld vijf ‘comon alebrewers’ en negen ‘comon berebrewers’. Dit waren niet dezelfde mensen, niet dezelfde brouwerijen.

Hop werd nooit verboden. Wel waren er tijdens en na de regeerperiode van Henry VI (1421-1471) verschillende pogingen om het onderscheid te behouden tussen de ongehopte ale en het gehopte bier. Aangezien de mensen die ‘ale’ brouwden en zij die ‘bier’ brouwden, twee verschillende en gescheiden groepen waren, krijgt het zogenaamde verbod op het gebruik van hop een totaal andere betekenis. Verschillende autoriteiten verboden wel degelijk het gebruik van hop, maar dit verbod gold alleen voor de brouwerijen die ‘ale’ brouwden. Bierbrouwerijen mochten steeds hop gebruiken.

Ook onder Hendrik VIII was er geen verbod op hop, in tegenstelling tot wat veel bronnen beweren. De koning beschikte naast een ale-brouwer immers ook over een bierbrouwer die het Koninklijke huis van gehopt bier moest voorzien. En het werk van deze Koninklijke bierbrouwer was zo belangrijk dat hij speciale privileges kreeg. In 1542 kreeg John Pope, de persoonlijke bierbrouwer van de koning, toelating om 12 buitenlandse personen in dienst te hebben voor het brouwen van bier, terwijl er eigenlijk een wet gold die het een Engelsman verbood om meer dan 4 buitenlanders tegelijk in dienst te hebben. Hoogstwaarschijnlijk ging het dus om 12 bierbrouwers uit de Lage Landen. Gehopt bier nam dus zelfs een zeer belangrijke plaats in!

Naast het huishouden van koning Hendrik VIII, dronk ook zijn leger gehopt bier. Tijdens een Engelse invasie in Picardië in juli 1544 kloeg de commandant van Hendrik’s leger dat hun voorraden zo klein waren dat ze geen (gehopt) bier meer hadden gedronken de laatste tien dagen, “which is strange for English men to do with so little grudging” (wat vreemd is voor een Engelsman zonder te klagen). De hulp kwam overigens snel op gang, met de levering enkele dagen later van 400 tot 500 tonnen bier uit Calais, en tien van de koning's ‘brouwhuizen’ (wellicht een soort van mobiele brouwerijen), samen met een aantal Engelse brouwers.

Dus: was er ooit een verbod op hop omdat de Engelsen er zo tegen waren? NEEN!

Bron

Zie website; http://obad.be/index.html