Afgelopen clubavond

Ja de dagen worden nu echt snel korter en op het moment dat ik dit stukje schrijf vangt de laatste maand van het jaar al weer aan. 2015 is niet ver weg meer. De laatste dagen van november gebeurde er bij 't Wort Wat! nog wel het een en ander. Op 28 november hadden we een druk bezochte clubavond. Ik telde op een gegeven moment 75 leden. Deze grote opkomst is wel te verklaren. Toon van den Broek was vanuit Leek, in Groningen, naar ons toe gekomen om een lezing te geven over Geuze bieren en een aantal van zijn bieren te laten proeven.

Toon heeft een minibrouwerij waar hij volop bezig is met het maken van Geuzebieren, of in ieder geval bieren die wij als gewoonlijk als zuur bestempelen. Het was een zeer uitgebreid verhaal waarin ook zijn brouwtechnieken over het voetlicht kwamen en er een aardige interactie met de deelnemers vanuit de zaal ontstond. Tussen het verhaal door kreeg een ieder een klein glaasje te proeven van de bieren die Toon meegenomen had. Ik moet wel zeggen dat het even wennen was. Bij de eerste slok kreeg ik toch wel een heel zuinig mondje. Mijn smaakpapillen moesten wel even wennen aan het zure bier. Astringent was de beschrijving van Toon bij een van de bieren. Maar Toon liet gaande het verhaal meer geuzebieren proeven die naar mate de avond vorderde wat zachter van smaak werden. Later toonde hij nog een aantal afbeeldingen uit zijn geliefde Pajottenland, de streek gelegen ten zuidwesten van Brussel. Daar staan enkele brouwerijen die deze geuze bieren maken met de vergisting aan de buitenlucht. De museumbrouwerij ‘Cantillon’ in Brussel is hiervan een voorbeeld. Een veel voorkomende gist in de buitenlucht aldaar is de Brettanomyces Bruxellensis. Deze gist wordt over het algemeen samen gebruikt met andere wilde gisten, melkzuurbacteriën en Saccharomyces Cerevisiae. Hoe Toon aan het gist kwam om er in Groningen mee te brouwen bleek nog wel even een geheim te zijn. Verder was Toon heel open over zijn methodiek om deze type bieren te maken. Wat wel naar voren kwam is dat als je een dergelijk bier wilt brouwen je meer tijd kwijt bent aan het brouwen en zeker lang geduld moet hebben voor een goed resultaat. Hij stookt authentiek met behulp van een houtoven zijn beslag en spoelwater. Doordat dit type gist veel meer suikers aankan dan onze gebruikelijke gisten hebben deze bieren veel minder body en worden ze naar mate ze langer rijpen ook steeds droger. Om er toch een redelijk goed bier van te maken, met een beetje body, wordt er vaak ouder gerijpt bier vermengd met jonger bier. Dit is het versnijden van deze bieren. Een persoon die dat met dit soort bieren doet noemt men een Geuzesteker. Nu, Toon is zo'n Geuzesteker. Waarschijnlijk de enige in Nederland. De clubavond werd afgesloten door nog even de proeftafel te installeren. Hier konden een aantal van onze brouwers hun bieren laten keuren in aanwezigheid van een aantal bierkeurmeesters.

Gezamenlijke brouwdag

Door het boeiende verhaal van Toon van de Broek eindigde de clubavond behoorlijk laat en een aantal van onze leden hadden een korte nacht voor de boeg. De reden daarvoor was de gezamenlijke brouwdag die op zaterdag 29 november gehouden werd. Ik kwam om 9:30 uur binnen in de grote schuur van de familie Van Duijvenvoorde en trof daar de eerste dampende ketels al aan. Er werd gewogen en geschroot en sommigen waren nog bezig met het opbouwen van hun installatie. Ik heb een grote verscheidenheid aan installaties aangetroffen en heb daarvan ook nog diverse foto’s gemaakt. Het aantal deelnemende brouwers was behoorlijk groot die dag, wat erin resulteerde dat er toch nog wel gewacht moest worden om aan de beurt te komen voor het schroten. Ikzelf brouwde die dag niet mee, maar heb Frank Huitema gevolgd bij zijn bouwactiviteiten. Hij was zeer bewogen bezig met het brouwen van de ‘Black IPA’, het bier dat door de brouwdag commissie was gekozen voor deze gezamenlijke brouwdag. Naar mate de dag vorderde kwamen er familieleden en bekenden een kijkje nemen en werd het echt gezellig druk. Leuk om te zien waren de verrichtingen van de groep cursisten. Verdeeld over twee brouwsets probeerden ook zij om tot een goed bier te komen. Later sprak ik een aantal van deze cursisten en het bleek dat een aantal van hen al brouwde bij een kleine brouwerij. Ze hadden een doos ‘Santpoorts bier’ meegenomen dat door hen was ontwikkeld en gebrouwen. Op mijn vraag wat ze dan op een brouwcursus van ’t Wort Wat! moesten, antwoordde men dat ze in feite de omgekeerde weg bewandelden. Brouwen deden ze dus al, maar deze cursus moest hun kennis met betrekking tot het brouwen en de ingrediënten die daarbij behoren op het juiste niveau brengen. Steeds meer brouwers vulden hun vergistingsvaten met wort en de lange tafels midden in de schuur werden steeds drukker bezet met brouwers die klaar waren met brouwen en gezamenlijk hun bieren uitwisselden en proefden. Het werd toen echt gezellig. Het eind van de dag heb ik niet meegemaakt. Ik ging eerder naar huis met een camera vol foto’s van de dag. Ik zal ze op de site plaatsen.

Komende clubavond

Komende vrijdagavond 19 november hebben al weer de laatste clubavond van 2014. Het wordt een avond zonder een lezing. Het gezellig met elkaar praten over de hobby is het belangrijkste van deze avond. De voorzitter en ik zijn bezig met het opzetten van een food pairing met kaas voor die avond. De bedoeling is dat we een vijftal bieren gaan proeven waarbij een bepaalde kaas wordt geserveerd. We laten jullie die proeven en jullie mogen vertellen wat jullie van de betreffende combinatie vinden. Een aantal bestuursleden zullen elk de bijbehorende kaas presenteren. Verder zullen we nog zorgdragen voor een klein buffet, zodat er niet met een lege maag naar huis gegaan behoeft te worden.

Volgend jaar

Voor 2015 is het bestuur bezig om de programmering op te zetten. Het lijkt erop dat we dit voor de eerste helft van 2015 al aardig voor elkaar hebben. Adri Otte van brouwerij het Witte Paard, maker van het brouwprogramma ‘Brouwhulp’ en auteur van het boek ‘H₂O, Verander water in bier’ heeft toegezegd zijn medewerking aan een clubavond te verlenen. Dat zal waarschijnlijk op de clubavond van april gaan plaatsvinden. Verder zijn we door Michiel Ordeman (Jopen brouwerij) uitgenodigd om een clubavond op locatie te houden bij Jopenbier in het nieuwe complex in de Waarderpolder te Haarlem. Ook hebben we begin 2015 een Engelstalige spreker, Ron Pattinson die wat over speciale bieren komt vertellen. Kortom variatie genoeg voor de eerste helft van 2015.

Namens het bestuur wil ik een ieder alvast hele fijne feestdagen toewensen en een goed 2015. Dat er in het nieuwe jaar maar weer veel mooie bieren gebrouwen mogen worden en bij het ONK weer eens een tWortWatter op het erepodium te zien is.