10 artikelen uit het clubblad van April 2022

Terug naar overzicht

Van het bestuur, april 2022

tww april 2022
Door: Wim Groeneveld

De clubavonden beginnen weer de normale aantallen bezoekers te krijgen. De brouwcursus is weer gestart en de brouwdagen raken gelukkig ook weer zo gevuld dat we geregeld met stroomstoringen moeten dealen. Bestuursvergaderingen vinden weer bij de bestuursleden thuis plaats en niet meer achter een computerscherm. Laten we hopen dat we dat dit jaar gewoon vol kunnen houden. De sociale contacten zijn overal weer aanwezig en bevallen uiteraard beter dan het afstandelijke gedrag van de laatste jaren.

Afgelopen clubavond

Het verzenden van bestelde materialen gaat nog steeds overal slecht of vertraagd. Dit was de reden dat de clubavond over smaakafwijkingen geen doorgang kon vinden. Gelukkig kon Jan Wurpel daarvoor in de plaats een presentatie geven over American Pale Ale. Een uitgebreid verhaal over dit biertype en uiteraard konden we het ook proeven. Na deze presentatie wordt hierover een ‘verbeter je eigen bier’ project gestart. Dit geheel kan gerealiseerd worden dankzij de kwaliteitscommissie, een zeer actieve commissie die regelmatig van zich laat horen.

Brouwdag

Op de brouwdag kon een Red IPA gebrouwen worden. Deze dag werd weer ruim bezocht en het was daarnaast mogelijk om pakketten voor thuisbrouwen af te halen. Ook was dit de brouwdag dat de cursisten van de brouwcursus zelf de geleerde stof in de praktijk konden toepassen.

Komende clubavond

De clubavond op 29 april staat in kader van een uiteenzetting van Patricia Talbot over Stout bier. Hier zit tevens een proeverij en pubquiz via Kahoot aan verbonden. Bij de proeverij komt een uitleg over haar brouwproces. Zij zet zich ieder jaar in voor Alpe d’HuZes en de opbrengst van vanavond is als sponsoring voor dit project bedoeld.

Wim Groeneveld

Terug naar overzicht

Van de inkoopcommissie, april 2022

tww april 2022
Door: Michael Woolthuis

Brouwen is vooruitkijken luidt een bekende brouwerswijsheid. Je moet wel want als je bier opraakt is de paniek niet ver weg. En met haastige aan paniek grenzende spoed brouwen levert meestal niet de beste resultaten op. Dus zo aan het begin van de lente ben ik in mijn gedachten alweer druk bezig met de eerste herfst- of winterbieren.

Zo ook onderstaand recept. Een deftige barley wine, gelagerd met bourbon-eikenchips. Een niet te moeilijk te brouwen recept met alleen een wat langere lagertijd. Wel met de US-05 wat een lekkere kamertemperatuurgist is. Dus je hebt weinig last van verplicht koelen of zo. Dit is er tevens één voor de clubkampioenschappen dus dat komt mooi uit.

Groeten,
Michael

Recept voor April: BBW

Datum:

11 april 2022

Van:

Michael Woolthuis

Klasse:

D

Stijl:

Barley Wine

Receptgegevens

Recepthoeveelheid:

10 liter

alcoholpercentage:

11%

begin SG:

1099

eind SG:

1020

EBC (kleur):

40 EBC

EBU (bitterheid):

66 IBU

Kooktijd:

90 min

Brouwzaalrendement:

75%

Ingrediënten

Ingrediënt

waarde

hoeveelheid

kooktijd

bijzonderheden

Granen

 

 

 

 

Palemout

5 EBC

3600 gr

 

 

Carared

40 EBC

900 gr

 

 

Hop

 

 

 

 

Warrior

16.5 α

9gr

90 min

pellets

Warrior

16.5 α

9gr

20 min

pellets

Cascade

5.8 α

22gr

10 min

pellets

Toevoegingen

 

 

 

 

Bourbon-eikenchips

60gr

 

lagering

 

Gist

 

 

 

 

Safale US-05

 

1 zakje

 

 

Maischschema

69 °C

65 °C

78 °C

stort

60 min

5 min

Opmerkingen van de brouwre

  • Hoofdvergisting: 1 à 2 weken op 18-28 °C
  • Lageren: 6-26 weken op 5-15 °C
  • De Bourbon-eikenchips tijdens de lagering toevoegen gedurende ongeveer 6 tot 8 weken. Ontsmet ze met een beetje alcohol. Als je goedkoop doet, dan een beetje jonge jenever en als je duur wilt doen bourbon of cognac.
Terug naar overzicht

Reactie vanaf de website (17)

tww april 2022
Door: Theo van Eijden

Op de website van 't Wort Wat! bestaat de mogelijkheid om reactie te geven en vragen te stellen. Sommige vragen en antwoorden willen we graag met een groter publiek delen. Want voor beginnende brouwers is het brouwproces soms niet duidelijk en roept het nog veel vragen op. Het formulier van pagina http://www.twortwat.nl/bericht werd ingevuld.

Datum

maandag 7 maart 2022

Voornaam

Gerard

Vraag / opmerking

Wij zijn nog beginnende amateurs maar hebben een klein probleem. Bij het koken van de mout brandt op de bodem het een en ander aan en krijgen we daar een koek die vrijwel niet te verwijderen is. We gebruiken een brouwketel met binnenbak die op de bodem staat en in deze bak roeren we de mout om tijdens het kookproces. Deze binnenbak is geheel open met kleine perforatiegaten, en staat los van de bodem. Wat doen we fout en kunnen dit anders aanpakken om geen aankoeken meer te krijgen.

En verder: als we aan het maischen zijn en aan het roeren in de binnenbak, hebben we vaak het probleem dat aan de onderkant van de hoofdketel op het verwarmingsgedeelte een koek gaat ontstaan en aankoeken. De binnenbak is natuurlijk geperforeerd en staat op kleine pootjes in de hoofdketel. We hebben dit probleem eigenlijk nooit gehad maar de laatste 2 keer was het fout.

Wat zou hiervan de reden kunnen zijn? Mogelijk kunnen jullie ons helpen

Beste Gerard,

Het kan zijn dat de pomp de vloeistof onder de binnenpan wegzuigt en deze ‘droog’ komt te staan. Oplossing is in dat geval de pomp iets te knijpen zodat er wat minder rondgepompt wordt.  Een andere mogelijkheid is dat je teveel of te diep in de maischketel roert waardoor er teveel moutdeeltjes door het filter heen glippen. Het onderste deel van je binnenpan kun je beter met rust laten.

Met vriendelijke groeten,
Theo van Eijden

Terug naar overzicht

Project ‘Verbeter je eigen bier’: American Pale Ale

tww april 2022

Bericht van de kwaliteitscommissie

In 2020 heeft 't Wort Wat! al eens een verbeter-je-eigen-bier programma opgezet. Dat project behelsde toen een tripel nadat de lezing van Ferdinand Meeus in 2019 op een clubavond had plaatsgevonden. Ferdinand Meeus hield een uitgebreide verhandeling over bierbrouwen en het brouwen van deze bierstijl. Dit verbeter-je-eigen-bier programma hebben we niet geheel succesvol kunnen afsluiten. In 2020, gaande de uitvoering van dit programma, werden vele delen in de wereld verrast door het COVID-19 veroorzakende virus. De clubavonden waarin we de bieren gezamenlijk zouden keuren, konden geen doorgang vinden. Ook een latere poging om de bieren decentraal te keuren is maar deels geslaagd.

Nu de samenleving weer geopend is voor de clubavonden en activiteiten van 't Wort Wat! leek het de Kwaliteitscommissie (KC) weer eens tijd om wat gezamenlijks te gaan doen en daarmee de kennis onder de brouwers te kunnen vergroten. 't Wort Wat! organiseert daarom in 2022 opnieuw een verbeter-je-eigen-bier programma om leden gestructureerd te helpen werken aan de kwaliteit van hun zelfgebrouwen bier. Daarbij staat ditmaal de American Pale Ale centraal, een van de twee wedstrijdbieren van de clubkampioenschappen 2022. American Pale Ale is een leuk bier om te brouwen, maar ook pittig omdat het vinden van een goede balans tussen mout en hop uitdagend is.

Hoe werkt het?

Je brouwt hetzelfde bier tweemaal: de eerste keer met een pakket dat de KC in april zal uitbrengen op basis van een recept dat hiervoor is samengesteld, en de tweede keer op de brouwdag van 3 september of een zelfgekozen moment. Tussentijds organiseren we een proef- en keursessie waarin je elkaars APA's proeft en ook van een keurmeester van de club gedetailleerde feedback krijgt. Daarmee kun je het tweede brouwsel verbeteren. Als vereniging hopen we dat je met je American Pale Ale ook daadwerkelijk meedoet aan de clubkampioenschappen. Dat betekent dat je eind oktober je bier inlevert.

Het programma in detail

Op de clubavond van maart zijn de wedstrijdbieren voor het clubkampioenschap 2022 medegedeeld en is er uitgebreid stilgestaan bij de bierstijl ‘American Pale Ale’ en de typische kenmerken daarvan. Ook is de zienswijze van Gordon Strong m.b.t. dit bier belicht. Gordon Strong is president emeritus bij het Beer Judge Certification Program, Inc. (BJCP). Zijn boek ‘Brewing Better Beer’ is al een tijdlang de leidraad voor de KC.

Het pakket APA zal in april worden samengesteld voor wat betreft de ingrediënten. Je kunt dit pakket vanaf eind maart bestellen via de site van 't Wort Wat! en in april afhalen bij Brouwmaatje in Boesingheliede of tegen verzendkosten laten opsturen. Deelnemers krijgen het brouwpakket voor het opgegeven aantal liters in 2 pakketten uitgeleverd: eentje voor het eerste brouwsel en eentje voor het tweede brouwsel. De literprijs bedraagt € 1,40.

Nu was het in eerste instantie de bedoeling om op 24 juni een proef- en keurssessie onder leiding van keurmeesters van de vereniging te organiseren. Echter, het bestuur heeft voor de clubavond van 24 juni een ander avondprogramma gepland, zodat deze activiteiten elkaar in de weg kunnen gaan zitten. Dus zullen we waarschijnlijk een ander moment moeten zien te kiezen. Hierover zullen we jullie zo spoedig mogelijk berichten. Op dat moment krijg je de kans elkaars APA's te proeven en gedetailleerde feedback op je bier te krijgen, zodat je het kunt verbeteren bij het tweede brouwsel.

Aangezien we het recept voor een APA, zoals dit ook in dit clubblad wordt gepubliceerd, hebben voorzien van een keuze uit drie typen gist, vragen we de deelnemers om aan te geven welk type gist zij gebruikt hebben bij het brouwen van hun APA.

De brouwdag van 3 september staat in het teken van de American Pale Ale. We brouwen hetzelfde recept dan nogmaals. Als deelnemer aan verbeter-je-eigen-bier kun je kiezen tussen brouwen op de brouwdag (heel gezellig en leerzaam omdat je tips en trucs kunt uitwisselen met je mede-brouwers) en een zelfgekozen datum. Als je je APA inlevert voor de clubkampioenschappen, wordt je bier gekeurd door de leden van de club tijdens de clubavond van november. Ook daarvan krijg je, zodra de uitslag bekend is, het keuringsformulier. Deelname aan de clubkampioenschappen is altijd leuk en leerzaam, ook als je denkt geen prijswinnend bier te hebben gemaakt. Het is de feedback die je krijgt die het zo nuttig maakt.

Laat je dus uitdagen om het brouwen van je eigen bieren te verbeteren en maak gebruik van de mogelijkheid om mee te doen aan het verbeter-je-eigen-bier programma 2022!

Kwaliteitscommissie 't Wort Wat!

Terug naar overzicht

American Pale Ale

tww april 2022

Hieronder wordt de bierstijl ‘American Pale Ale’ behandeld zoals die door het Beer Judge Certification Program (BJCP) wordt beschreven. Het Beer Judge Certification Program, Inc. (BJCP) is een wereldwijde certificeringsorganisatie voor jury's van bier en aanverwante gefermenteerde producten. Opgericht in 1985, zijn ze nu aanwezig in meer dan 60 landen en hebben ze meer dan 7500 actieve juryleden in het programma. Juryleden worden gecertificeerd door middel van een examen over technische aspecten van het brouwen, wereldbierstijlen, het doel van de BJCP en jureringsprocedures, en door praktische juryvaardigheden te demonstreren.

De BJCP publiceert onder andere stijlrichtlijnen waarin de stijlen van bieren worden ingedeeld. In mei 2015 werden nieuwe stijlrichtlijnen vrijgegeven. De BJCP-stijlrichtlijnen van 2015 bieden niet alleen een betere aanpak van wereldstijlen, maar bevatten ook drie afzonderlijke documenten voor de stijlen van bier, mede en cider, waardoor ze op verschillende schema's kunnen worden bijgewerkt.

De BJCP-stijlrichtlijnen worden onderhouden door de BJCP-commissie voor stijlrichtlijnen, die momenteel wordt voorgezeten door BJCP-president emeritus Gordon Strong. Het is wel een beetje te vergelijken met het Nederlands ‘Bier Keurmeesters Gilde’, dat zich echter bezighoudt met louter bier. In de stijlrichtlijnen is categorie 18 gereserveerd voor het beschrijven van Pale American Ales, waar de Blonde Ale en de American Pale Ale onder vallen.

18 Pale-American Ale

Deze categorie bevat moderne Amerikaanse Ales van gemiddelde sterkte en lichte kleur die matig moutig tot matig bitter zijn.

18A. Blond Ale…

18B. American Pale Ale

Algemene indruk:

Een hop-forward, bleek Amerikaans ambachtelijk bier van gemiddelde sterkte met voldoende ondersteunende mout om het bier evenwichtig en drinkbaar te maken. De zuivere hopaanwezigheid kan klassieke of moderne Amerikaanse of New World-hopvariëteiten weerspiegelen met een breed scala aan kenmerken.

Aroma:

Matig tot matig hoog hoparoma van Amerikaanse of New World-hopvariëteiten met een breed scala aan mogelijke kenmerken, waaronder citrusfruit, bloemen, dennen, hars, kruiden, tropisch fruit, steenfruit, bes of meloen. Geen van deze specifieke kenmerken zijn vereist, maar een hoppig aroma moet duidelijk zijn. Een lage tot matige neutrale tot moutigheid afkomstig van granen ondersteunt de presentatie van de hop en kan kleine hoeveelheden karaktertrekjes van speciaalmouten vertonen (bijvoorbeeld brood, toast, biscuit, karamel). Fruitige esters optioneel, tot matig in sterkte. Fris dry-hop aroma optioneel.

Uiterlijk:

bleek goudgeel tot amberkleurig. Matig grote witte tot gebroken witte schuimkraag met goede behoud daarvan. Over het algemeen vrij helder.

Smaak:

Hop- en moutkarakter vergelijkbaar met aroma (dezelfde intensiteiten en omschrijvingen zijn van toepassing). Karamelaroma's zijn vaak afwezig of redelijk ingetogen, maar zijn acceptabel zolang ze niet botsen met de hop. Matige tot hoge bitterheid. Schoon fermentatieprofiel. Fruitige esters afkomstig van de gist kunnen matig tot geheel afwezig zijn, hoewel veel hopsoorten behoorlijk fruitig zijn. Medium tot droge afdronk. De balans is typisch in de richting van de late hop en bitterheid; de aanwezigheid van mout moet ondersteunend zijn, niet afleidend. Hopsmaak en -bitterheid blijven vaak hangen in de afdronk, maar de afdronk moet over het algemeen schoon en niet scherp zijn. Frisse dry-hop smaak optioneel.

Mondgevoel:

Licht-medium tot medium body. Matige tot hoge carbonatie (koolzuur). Algehele gladde afwerking zonder mondsamentrekkend gevoel of hardheid.

Opmerkingen:

Moderne Amerikaanse versies zijn vaak gewoon IPA's met een lager SG. Traditioneel was het een stijl die het mogelijk maakte om te experimenteren met hopvariëteiten en gebruiksmethoden die nu vaak te vinden zijn als internationale aanpassingen in landen met een opkomende markt voor ambachtelijk bier. Juryleden moeten rekening houden met kenmerken van moderne Amerikaanse of New World-hop wanneer ze worden ontwikkeld en vrijgegeven.

Geschiedenis:

Een moderne Amerikaans-ambachtelijke biertijdperkaanpassing van Engelse Pale Ale, als gevolg van inheemse ingrediënten. Sierra Nevada Pale Ale werd voor het eerst gemaakt in 1980 en hielp de stijl populair te maken. Voorafgaand aan de explosie in populariteit van IPA's, was deze stijl de meest bekende en populaire van de Amerikaanse ambachtelijke bieren.

Stijlvergelijking:

Gemiddeld lichter van kleur, schoner in gistingsbijproducten en met minder karamelaroma's dan Engelse tegenhangers. Er kan enige overlapping in kleur zijn tussen American Pale Ale en American Amber Ale. De American Pale Ale zal over het algemeen schoner zijn, een minder karamelachtig moutprofiel hebben, minder body en vaak meer aromahop. Minder bitterheid in de balans en alcoholgehalte dan een Amerikaanse IPA. Evenwichtiger, drinkbaarder en minder intens hopgericht en bitter dan Amerikaanse IPA's (ook bekend als Session IPA's).

Technische kenmerken

Begin SG:

1045 – 1060

Eind SG:

1010 – 1015

Gemiddeld alcoholgehalte:

4,5 – 6,2 % vol.

Kleur SRM:

5 – 10

Bitterheid IBU:  

30 – 50

Commerciële voorbeelden

  • Deschutes Mirror Pond Pale Ale
  • Half Acre Daisy Cutter Pale Ale
  • Great Lakes Burning River
  • La Cumbre Acclimated APA
  • Sierra Nevada Pale Ale
  • Stone Pale Ale 2.0

Laten we hier nu ook de beschrijving van dit type bier meenemen zoals die door het Nederlandse Bier Keurmeesters Gilde (BKG)is opgesteld in versie 2.3 (augustus 2019) in de ‘Referentiegids voor keurmeesters en hobbybrouwers’.

BKG Biertype:

American Pale Ale

Algemene kenmerken:

Een American Pale Ale is een bovengistend, blond, hoppig Amerikaans biertype van hoge gisting met 4,5 tot 6,0 vol% alcohol.

Uiterlijke kenmerken:

Geel tot licht amber. Helder (mogelijk lichte tweeschijn). Ongelijkmatige, stabiele schuimkraag. Koolzuurgehalte is gemiddeld.

Geurassociaties:

Matig tot sterk hoparoma (citrus, grapefruit, marmelade,) meestal door dry hopping van Amerikaanse / new world hopvariëteiten. Soms licht grassig. De hopgeur wordt ondersteund door een lichte moutigheid, vaak aangevuld met lichte tonen van brood, toast, biscuit. De fruitigheid is laag tot medium. Geen diacetyl.

Basissmaak:

De basissmaak is bitter tot zeer bitter, zoetig tot zoet.

Smaak:

Gemiddelde tot hoge hopbitterheid. Gemiddelde tot sterke hopsmaak (citrusachtig) meestal afkomstig van typisch Amerikaanse / new world hopsoorten. Kan licht grassig zijn in geval van dry-hopping. Het hopkarakter wordt ondersteund door een lichte tot medium moutsmaak, eventueel aangevuld met lichte brood-, toast- en biscuitsmaken. De moutigheid kan duidelijk aanwezig zijn, maar de nadruk ligt op hopsmaak en -bitterheid. Karamel is normaal niet aanwezig. De fruitigheid (esters) is laag tot medium.

Body:

De body is medium.

Mondgevoel:

Mogelijk plakkerig mondgevoel, niet samentrekkend ondanks het hoge hopgehalte. De koolzuurprikkeling is gemiddeld tot hoog.

Nasmaak:

Droog, zoetig, fruitig, soms iets harsig en citrus hoppig.

Opmerkingen:

Onderscheidt zich van GB Pale Ale door het gebruik van Amerikaans hop variëteiten, en vaak een lichtere kleur, afwezigheid van karamel, en minder vergistingsbijproducten. Minder evenwichtig dan GB Pale Ale.

Technische kenmerken

Begin SG:

1044 – 1057

Vergistingsgraad:

73 – 81%

Alcoholpercentage:

4,5 – 6,0 Vol%

Kleur:

8 – 22 EBC

Bitterheid:

20 – 40 EBU

Koolzuurgehalte:

4,2 – 4,6 gr/ltr

Commerciële voorbeelden

  • Sierra Nevada Pale Ale,
  • Flying Dog Doggie Style,
  • Firestone Walker Pale Ale,
  • Full Sail Pale Ale,
  • Goose Island Pale Ale
  • BJCP style (2015): 18B

De kwaliteitscommissie

Terug naar overzicht

Het brouwen van een American Pale Ale

tww april 2022

Door: Gordon Strong

Telkens wanneer ik een nieuwe brewpub bezoek, valt mijn oog steevast als eerste op het bierassortiment dat ze te bieden hebben – hoeveel bieren hebben ze en zijn er ongebruikelijke seizoensproducten of specialiteiten? Maar voordat ik hun assortiment verken, wil ik eerst hun vakmanschap bekijken; daarvoor vraag ik altijd eerst een American Pale Ale (APA). Waarom? Nou, het is een veel voorkomende stijl die in elke pub verkrijgbaar zou moeten zijn, en het zegt wat over creativiteit. Maar het vergt ook een beetje finesse en dat is een goede maatstaf voor de vaardigheid van de brouwer. Hetzelfde geldt voor thuisbrouwers; vertel me niet over alle excentrieke bieren die je kunt maken. Laat me eerst zien dat je je basisvaardigheden onder de knie hebt. Geef me een alledaags American Pale Ale.

Oorspronkelijk ontwikkeld als een variatie op Engelse Pale Ale, maar dan met Amerikaanse ingrediënten, is American Pale Ale het belangrijkste type van hoppige bieren in het gehele land, zelfs als er een aanzienlijke regionale variatie in de stijl is. Het is een bier van gemiddelde sterkte, dus je zou verwachten dat het ongeveer 5 vol% alcohol heeft en geen merkbare alcoholsmaak of warmte geeft. Het is een op hop gericht bier, dus je zou verwachten dat de balans minder naar de mout toe zal gaan en meer naar de hop. En het is een bleek bier, wat voor de meeste mensen gewoon ‘alles wat lichter is dan bruin’ betekent. Binnen die algemene parameters hebben brouwers veel flexibiliteit om te experimenteren. Een American Pale Ale moet echter altijd goed doordrinkbaar zijn.

Ik denk graag na over de ‘ruimte binnen de stijl’ die een bier inneemt. Dat wil zeggen, welke bierstijlen het meest overeenkomen met de stijl die je bespreekt, en welke variabelen verschillen. Wat hoppigheid en kracht betreft, past een American Pale Ale tussen een Blonde Ale (BJCP Nr. 18A) en een Amerikaanse IPA (BJCP Nr. 21A). Doe je een stap terug wat betreft hop (en misschien de kracht) en je hebt een Blonde Ale. Verhoog de sterkte (en misschien de hop) en je hebt een IPA. Tweak de malt-hop-balans om de mout wat meer te bevoordelen, en je hebt een Amerikaans amberbier of Amerikaans bruin bier (voeg meer kristalmout toe voor een amber, voeg wat chocolademout toe voor een bruin bier). Speel wat met de variëteiten mout, hop en gist terwijl je de kracht en balans hetzelfde houdt en je hebt een Engelse of Belgische Pale Ale. Het is handig om de dichtstbijzijnde buren in de stijlruimte te kennen als je een biertje brouwt, maar mist het merkteken op stijl. Het zou een van de naburige stijlen kunnen raken.

Voordat we het hebben over de details van deze bierstijl, bespreken we eerst de meest voorkomende stijlfouten die brouwers maken. Ik heb het niet over de voor de hand liggende brouw- of verwerkingsfouten (fenolen, oxidatie, blootstelling aan licht, enz.); ik bedoel evenwichts- en drinkbaarheidsproblemen. In American Pale Ales zijn de grootste fouten die de drinkbaarheid schaden: overmatige body, teveel zoetheid en aanhoudende hardheid. Bieren met te veel body, restzoet en/of alcohol zijn moeilijker te drinken. Denk aan gerstewijnen: het zijn bieren waarvan je langzaam geniet. Daarentegen moet het gemakkelijk zijn om meerdere pinten American Pale Ale te drinken. De body mag niet meer dan medium zijn (gemiddeld licht is beter). De afdronk moet redelijk droog zijn; het kan een matig moutig smaakgewaarwording hebben, maar de afdronk mag niet veel restsuiker bevatten. Alcohol mag niet opvallen. Als je deze drie punten goed hebt (body, afdronk, alcohol) zou je een redelijk drinkbaar biertje moeten hebben.

Hardheid is een heel andere zaak. Het is een veelvoorkomend probleem bij bieren waarin veel hop verwerkt wordt. Mijn ervaring is dat de hardheid van hop afkomstig is van vier factoren:

  1. de hoeveelheid hop die wordt gebruikt,
  2. de tijd dat de hop wordt gekookt,
  3. de chemische samenstelling van het water en
  4. de chemische samenstelling van de gebruikte hopvariëteiten.

Hoewel er geen vaste regels zijn, moet je rekening houden met deze algemene richtlijnen. Hoe meer hop je gebruikt en hoe langer ze worden gekookt, hoe harder je bier kan zijn. Grote hoeveelheden hop kunnen plantaardige smaken geven, en lang koken kan harde verbindingen extraheren. Brouwwater met een hoge pH, een hoge resterende alkaliteit (HCO3) of een hoog sulfaatgehalte kan leiden tot hardheid in een bleek hoppig bier (John Palmer heeft uitgebreid over dit onderwerp geschreven). Hop met een laag cohumulone-gehalte (controleer de variëteiten aan de hand van gegevens van plaatsen zoals HopUnion, ‘laag’ is minder dan 30%) staat erom bekend een zachtere smaak te hebben. Als je pale ales hard zijn, probeer dan elk van deze factoren aan te passen en kijk of ze een verschil voor je maken.

Dus nu we hebben besproken wat een American Pale Ale niet zou moeten zijn, laten we nu dan het hebben over wat we moeten doen om een goed karakter aan je bier te geven. Het water, de gist en de mout vormen het blanco canvas waarop je hoppige kunstwerk wordt getoond. Water is vrij eenvoudig. Het moet weinig carbonaten bevatten, wat calcium beschikbaar hebben en een lage alkaliteit hebben. Als je begint met gedestilleerd of RO-water (Reversed Osmose), voeg dan een beetje calciumchloride toe. Het is de meest neutrale vorm van calcium. Sommige sulfaten zijn acceptabel, maar teveel en de hop krijgt een scherp randje.

Calciumchloride bevat chloride ionen en Calciumsulfaat (gips) bevat Sulfaationen. Beide voegen calcium toe, maar ook de andere ionen chloride of sulfaat. Het is de chloride/sulfaat verhouding die in een bier bepaalt of bitterheid of zoetigheid meer geaccentueerd wordt. Hoe lager de sulfaat/chlorideverhouding, hoe meer de zoetheid wordt geaccentueerd. Hoe hoger deze verhouding, hoe meer bitterheid wordt geaccentueerd. (Jan Wurpel).

De gistselectie is vrij eenvoudig. Elke schone, neutrale Amerikaanse soort die goed doorgist, is voldoende. De voor de hand liggende keuzes zijn White Labs WLP001 California Ale, Wyeast 1056 American Ale en Fermentis Safale US-05. Maar ik experimenteer graag met een aantal andere soorten. Ik hou echt van de Wyeast 1272 American Ale II voor pale ales en IPA's, en ik heb veel geluk gehad met de WLP060 American Blend. Houd de fermentatietemperaturen beperkt, in het bereik van 18-21 °C (65-70 °F). Je kunt mogelijk enkele van de schonere Britse soorten gebruiken, zoals White Labs WLP002 English Ale of Wyeast 1968 London ESB Ale als je de temperaturen dichter bij 18 °C houdt. Lichte fruitigheid van gist is acceptabel in deze stijl, maar is meestal ingetogen.

De samenstelling van de granen voor een American Pale Ale is ook vrij eenvoudig. Het grootste deel van het koren moet bleke mout zijn, typisch tweerijige gerst (ik gebruik Briess). Je kunt misschien Engelse pale ale-mout gebruiken (Crisp Maris Otter is mijn favoriet) of een Belgische pale ale-mout (zoals Dingemans). Ik gebruik soms ook graag Duitse of Weense mout in sommige van mijn moutige bieren (Durst is mijn keuze). Maar gebruik eerst een eenvoudige samenstelling van granen die voornamelijk bestaat uit Amerikaanse tweerijige gerst om een smaak te krijgen die vergelijkbaar is met de meeste Amerikaanse commerciële en brewpub-voorbeelden.

De meeste all-grain brouwers zullen een kleine hoeveelheid tarwe (minder dan 3%) toevoegen om te helpen bij het vasthouden van de schuimkop. De eerdergenoemde basisgranen plus eventuele tarwe moeten ten minste 90% van de storting aan granen uitmaken, tot 100%. Met de overgebleven granen kan de brouwer experimenteren. Meestal wordt er wat kristalmout gebruikt, maar niet zoveel als in een Engelse Pale Ale of een Amerikaanse Amber Ale. Iets lichts van kleur (100 EBC of lager) werkt het beste. Ik gebruik graag Belgische kristalmouten, zoals ook Cara Vienna. Let op het overmatig gebruik van kristalmouten, vooral de zeer licht gebrande, omdat ze vaak zijn ontworpen om dextrines (onvergistbare stoffen) aan het bier toe te voegen. Wees heel terughoudend in het gebruik van donkere kristalmouten; je wilt de kleur of de smaak niet. Te veel kristalmout maakt het bier te zoet en geeft te veel body.

Sommige brouwers voegen andere karaktermouten toe, zoals Victory, Biscuit of Special Roast, maar ik denk dat deze smaken afleiden. Je wilt geen bier met een modderige smaak en dat krijg je als je te veel verschillende soorten mout gebruikt. Alle geroosterde smaken zijn ongepast, zelfs als ze een beetje droogheid aan het bier kunnen toevoegen (zoals in een Irish Red Ale). Houd het simpel, vooral wanneer je de stijl voor het eerst brouwt. Versheid van ingrediënten is ook van belang.

Een maisch met een enkele infusie is geschikt voor deze stijl, en houdt deze aan de lage kant van het bereik (64-67 °C / 148-152 °F). Met de eenvoudige graansamenstelling en het ontbreken van ongebruikelijke speciale granen, is deze stijl perfect voor extractbrouwers. Gebruik fris, licht gekleurd Amerikaans moutextract met goede vergistbaarheid. Week de kristalgranen bij 68 °C (155 °F) gedurende een half uur voordat het moutextract wordt toegevoegd. Extract-brouwers of all-grain-brouwers die aan de bovenkant van het maischschema maischen, willen misschien tot 10% suiker toevoegen om ervoor te zorgen dat de body niet overmatig is. Ik denk dat het toevoegen van een beetje oranjebloesemhoning ook een interessant tintje kan zijn.

De keuze en het gebruik van hop is de belangrijkste factor in het algemene profiel van dit bier. Hop moet tot uitdrukking worden gebracht in de bitterheid, smaak en geur van deze bierstijl. Vooral voor de late hop is versheid van ingrediënten erg belangrijk. De keuzes die je moet maken met betrekking tot hop zijn vooral de hoeveelheid en variëteit van hop, de mate van bitterheid, de smaakhopmethode en de aromahopmethode.

Hoppen die in een American Pale Ale worden gebruikt, zijn typisch (maar niet altijd exclusief) Amerikaanse variëteiten. Een van de regionale variaties die ik eerder noemde, is het type hopkarakter in het bier. Veel voorbeelden in de Pacific Northwest en Noord-Californië hebben sterke citrus- en dennenaroma's. Maar ook hop met bloemige en kruidige kwaliteiten komt goed tot zijn recht in dit bier. Klassieke Amerikaanse hopsoorten die in deze stijl worden gebruikt, zijn Cascade, Centennial, Columbus en Chinook (de ‘C’ -hop). Meer moderne keuzes zijn Amarillo, Ahtanum, Simcoe en Glacier. Ik gebruik soms graag edele hopsoorten, waaronder Amerikaanse variëteiten zoals Santiam, Crystal, Liberty of Sterling, vooral als smaaktoevoegingen. Allemaal prima, maar pas op voor het mengen van te veel verschillende soorten hop. Sommige smaken kunnen botsen.

Enkele van mijn favoriete combinaties zijn Cascade en Centennial samen, of Amarillo met Simcoe. Ik gebruik graag minder dan vier soorten late hop in een American Pale Ale, vaak slechts twee. American Pale Ale is ook een geweldige stijl om als single-hop variëteitsbier te maken. Niets leert je het karakter van een hopsoort beter dan alleen die hopsoort in je bier te gebruiken.

Bittere hop is meestal een hogere alfa-variëteit, zodat er minder plantaardig materiaal aan de kook komt. Gebruik een zuivere, neutrale bitterhop zoals Warrior, Magnum of Horizon, of gebruik een hoger-alfa multifunctionele Amerikaanse hop zoals Columbus of Chinook. De mate van bitterheid varieert sterk binnen deze stijl. West Coast-versies bevinden zich meestal aan de bovenkant van het bereik (meer dan 40 IBU's), terwijl de meeste gematigde voorbeelden in de lage tot midden 30-ers zullen zijn. Houd er rekening mee dat een droger bier minder bitterheid nodig heeft om in balans te lijken.

Er zijn enkele interessante keuzes voor toevoegingen van late hop (smaak en aroma). De klassieke methode is om tijdens de laatste 10-15 minuten van het koken de flavour-hop toe te voegen en de aromahop in de laatste 5 minuten of minder. Dat werkt prima, en is de basis voor experimenten. Dry hopping is een techniek waarbij extra hoparoma kan worden verkregen door hop toe te voegen aan de nagisting. Je kunt tussen 14-56 g. (0,5 oz en 2 oz) per batch van 5 gallon (19 liter) gebruiken. Houd er echter rekening mee dat drooghoppen vaak een grasachtige, plantaardige noot geeft die sommigen misschien niet kunnen waarderen. Beperk de contacttijd van droge hop met je bier tot een week of minder om de plantaardige smaken te helpen beperken.

In de afgelopen jaren ben ik afgestapt van het dry-hoppen van mijn American Pale Ales. Ik geef de voorkeur aan het meer verfijnde aroma dat je krijgt door een hopback te gebruiken of door hop toe te voegen aan het einde van het koken of in de whirlpool. Door de hop wat warmte te geven, worden die ruwe aromaten verwijderd, maar je moet het bier vanaf dit punt snel afkoelen om de vrijgekomen aromaten in het bier te houden.

Ik gebruik graag first-wort hopping met American Pale Ales. Ik voeg mijn flavourhop toe aan de ketel en laat mijn hete wort erop lopen. Ik bereken dat ze je hetzelfde aantal IBU's geven als een 20 minuten durende toevoeging van bitterhop. In tegenstelling tot wat sommigen hebben geschreven, vind ik niet dat het hoppen van eerste wort veel aroma geeft, maar het geeft wel veel smaak. De smaak is anders dan bij het gebruik laat in het kooktraject; het is verfijnder en eleganter en lijkt beter vermengd met het bier. Ik heb hier geen verklaring voor, maar het is wat ik waarneem.

Een laatste hopmethode die je misschien wilt verkennen, is het gebruik van niets anders dan late hop-toevoegingen. Je moet op deze manier meer hop gebruiken, maar de kans op het krijgen van een harde hopbitterheid is enorm verkleind. Voeg al je hop toe in de laatste 20 minuten van het koken en pas je hoeveelheden aan om het verminderde gebruik te compenseren. Ik denk dat dit een vergelijkbare methode is als het toevoegen van je donker geroosterde granen tijdens het maischen bij het maken van een donker bier. Minder contacttijd met warmte onttrekt minder tannines, wat zorgt voor een zachter bier.

Mijn aanbeveling is om eerst te proberen een klassieke American Pale Ale te brouwen om er zeker van te zijn dat je proces solide is. Ga dan variabelen aanpassen en verschillende hopsoorten, technieken, graansamenstellingen en gisten uitproberen. Houd er een goede administratie op na en kijk wat je leuk vindt. Wees niet bang om te experimenteren en nieuwe hopcombinaties uit te proberen. Houd er rekening mee dat, zoals bij alle hoppige bieren, American Pale Ales vers het lekkerst zijn.

Vertaald en bewerkt door Jan Wurpel.

Terug naar overzicht

Recept American Pale Ale

tww april 2022

project ‘Verbeter Je Eigen Bier’

Karakteristieken recept

American Pale Ale

Hoeveelheid bier (batchgrootte)

20 liter

Gebruikt brouwprogramma

Brewfather

Gekozen brouwinstallatie

Grainfather G30 (60 min.)

Kooktijd

65 min.

Volume voor het koken

25,13 liter

Brouwzaalrendement

72%

Begin SG

1059

Eind SG

1013

Alcohol (vol.)

6%

IBU

40

BU/GU

0,68

Kleur

11,6

Carbonisatie

4,3 vol CO2

Water en kooktijd

Maischwater

pH 5,4

17,54 liter. (18 liter)

Spoelwater

pH 5,2

11,75 liter. (12 liter)

Kooktijd

 

65 minuten

Ingrediënten

Vergistbare ingrediënten

Hoeveelheid

Waarde

Producent/Leverancier

% storting

Pale Malt Maris Otter

3500 gr.

5,1 EBC

Muntons

67,3%

Vienna Malt

1200 gr.

7,5 EBC (8%)

Weyermann

23,1%

Carahell

500 gr.

25,5 EBC

Weyermann

9,6%

 

Hop in het kooktraject

Hoeveelheid

Waarde

Vorm

Doel

Kooktijd

IBU

Simcoe

10 gr.

12,8% ABZ

(bloemen)

Bitterheid

60 min.

14,5

Simcoe

8 gr.

12,8% ABZ

(bloemen)

Aroma

10 min.

5,2

Amarillo

30 gr.

8,9%.

(bloemen)

Aroma

10 min.

13,6

Totaal hopbitterheid kooktraject

33,3

Hopstand (whirlpool)

 

 

 

 

Tijd (bij plm. 85 ºC)

 

Amarillo

50 gr.

8,9%.

(bloemen)

Aroma

20 min.

6,9

Totaal IBU

 

 

 

 

 

40,2

 

Gist (kies één van de drie)

Hoeveelheid

Opmerking

Wyeast 1272 American Ale II

1 pak

Meest verrassend volgens G. Strong.
Zelf apart aanschaffen!

Wyeast 1056 American Ale I

1 pak

Zelf apart aanschaffen!

Fermentis Safale US 05 (korrel)

11 gr.

Standaard meegeleverd in het pakket.
Is equivalent aan Wyeast 1056

 

Maischprofiel: (Max fermentability with highest yield)

Temperatuur

Duur

 

62 oC

35 min.

Beta amylase.

70 oC

30 min.

Alfa amylase.

77 oC

5 min.

Uitmaischen


Enzyme Activity in a 1 Hor Mash
De kwaliteitscommissie

Terug naar overzicht

Enthousiaste vrijwilligers gezocht!!

tww april 2022
Door: Stefan Hendriks

Na twee keer met lokale brouwerijen een klein maar gezellig festival bij het dorpshuis van Vijfhuizen georganiseerd te hebben wilden we eigenlijk iets ‘meer’. Dat ‘meer’ hebben we gevonden in de Expo in Vijfhuizen. Op 17 en 18 juni 2022 organiseert een aantal lokale brouwerijen daar het festival ‘Bier en Meer’. Op deze prachtlocatie, die erg goed bereikbaar is, hopen we een mooi festival op de kaart te zetten. Er zullen ongeveer 15 brouwerijen deelnemen en ook voor lekker eten en ander vermaak wordt gezorgd. Op onze website, www.bierenmeer.nl, is alle informatie te vinden, zoals o.a. de deelnemende brouwerijen en andere activiteiten.

Om dit alles mogelijk te maken hebben we ook hulp nodig van vrijwilligers! Lijkt het je leuk om een aantal uur, een dag of misschien wel op allebei de dagen te helpen? Laat het ons weten! Dat kan via info@bierenmeer.nl. Jullie hulp wordt erg op prijs gesteld!!

Daarnaast hopen we natuurlijk zoveel mogelijk bierliefhebbers van onze vereniging te mogen begroeten op deze mooie en unieke locatie! Alvast bedankt namens de organisatie van het festival!

Stefan Hendriks

Terug naar overzicht

Kei Lekkere Pilsner

tww april 2022
Door: Stefan Hendriks

Kei Lekkere Pilsener

datum: 14 april 2022
van: Stefan Hendriks
klasse: A
stijl: Pilsener

Receptgegevens

batchgrootte 30 l.
kooktijd 70 min.
alcoholpercentage 4.9 %
begin-SG 1047
eind-SG 1010
EBC (kleur) 8.0
EBU (bitterheid) 25.0
Brouwhuisefficiëntie 75 %

Ingrediënten

ingrediënt hoeveelheid kooktijd waarde bijzonderheden
Swaen Pilsner - Pilsmout 5200 g   3 EBC Leverancier: The Swaen
Vienna mout 1300 g   8 EBC  
Southern Cross 14 g 60 min. 12.9 α Pellets  
Southern Cross 12 g 10 min. 12.9 α Pellets  
Southern Cross 12 g   12.9 α Pellets  
Motueka 15 g 10 min. 7.5 α Pellets  
Motueka 15 g   7.5 α Pellets  
Saflager W-34/70 2     Leverancier: Fermentis
Maischwater 23 l     Leverancier: Kraan
Spoelwater 26 l     Leverancier: Kraan

Maischschema

64 °C 72 °C 78 °C
50 min. 10 min. 2 min.

Opmerkingen van de brouwer

  • Dit bier is vergist bij een temperatuur van 15 °C.
  • De maischdikte is voor dit recept 3,5 l/kg.

Opmerkingen van de webredactie

Dit recept is voor het brouwen van 30 liter bier. Dit is het originele recept en niet aangepast naar een kleinere hoeveelheid.
Terug naar overzicht

Ben Bierbrouwen

tww april 2022
Door: Ben Jacobs

Ah, recent hadden we weer een clubavond, wat mooi dat dat toch weer gewoon begint te worden.

Ik was toen net bezig met de brouw van een ‘Coconut porter’. Ik ben een liefhebber van stout en porter, liefst imperial, al dan niet met rookmout of met wat hout gelagerd, maar dit heb ik nog nooit gebrouwen. Kortom, dat moest ik maar eens proberen en dan heb je zo maar weer eens wat te vertellen aan andere leden op de clubavond. Ik bemerkte toch enigszins afschuw bij een van de aangesprokenen voor het idee om kokos (let wel, zelf licht geroosterd) aan mijn porter toe te voegen. Tijdens de lagering. En vooral die hoeveelheid… (ik dacht aan 900 gram op 20 liter, maar heb het gehouden bij 800).

Tja, ik probeer graag wat uit, want dat zijn de kansen op pareltjes in de bierkelder. Dus ik had mijn porter in de klimaatkast staan, en nadat mijn gistjes min of meer klaar waren met hun belangrijke werk, moest het ervan komen. 800 gram kokos roosteren. Dat bleek een héél grote hoeveelheid. Uiteindelijk had ik twee hopzakken nodig die met de kokos volledig gevuld konden worden. En die hopzakken gingen rechtstreeks in het gistvat (past toch nooit in een glazen lagervat!). Na 24 uur nagisting heb ik het gistvat in de koeling gezet.

Je denkt “dat moet toch wel even staan” (in een Amerikaans artikel las ik iets van 6 tot 10 dagen), vergat het even en bij de 5e dag bedacht ik me dat het tijd werd maar eens wat te gaan proeven. De kokos was in geur en smaak al zo evident aanwezig, dat ik prompt de brouwhandschoenen ontsmet heb en de zakken met kokos uit het bier heb gehaald. Het moet inderdaad toch ook weer niet te gek worden. Maar nu moet het bier nog even lageren en dan binnenkort op de fles. Ben benieuwd naar het resultaat. Uit de GFT bak komt een aparte azijnachtige geur. Die moet gauw geleegd worden…

Proost, Ben

Terug naar overzicht