We schrijven nu al weer september, dus is de periode met R-en in de maand weer begonnen. De vakanties voorbij, de omgevingstemperaturen lager, zodat er weer volop gebrouwen kan worden door de brouwers die een klimaatkast moeten ontberen. Ik zelf heb nog een bokbier en een Scotch Ale op het programma staan. Als lid van de Kwaliteitscommissie zal ik met Theo van de Voorde in oktober een American Pale Ale brouwen. Twee brouwsels; de eerste met osmosewater toegevoegd in de maisch en het spoelwater en een brouwsel van hetzelfde recept met enkel leidingwater. Benieuwd wat de effecten of verschillen zijn. We laten het proeven!
Een aantal van jullie zullen het bier, of bieren, al (bijna) klaar hebben voor de komende najaarskeuring in relatie met het clubkampioenschap 2017. Op de clubavond van oktober kunnen de bieren hiervoor ingeleverd worden.

Afgelopen clubavond.
We hebben op 1 september 2017 onze jaarlijkse BBQ weer mogen beleven. Het was een goede en gezellige avond met droog weer, genoeg en gevarieerd eten en diverse bieren van de tap. Ook werden er onderling zelfgebrouwen bieren geruild en geproefd. Wat opviel is dat er maar 60 deelnemers aanwezig waren. Gemiddeld zaten we op zo’n 80 deelnemers. Het bestuur zou graag willen weten of de belangstelling voor de BBQ als clubavond aan het teruglopen is. Voor de prijs die betaald moet worden hoef je het niet te laten. Voor 10 Euro was er eten en drinken genoeg. Bij ieder ander festival ben je voor 3 biertjes al meer kwijt. Wellicht zullen we er later nog een meer specifiek naar vragen waarom de belangstelling dit jaar minder was.

Gezamenlijke brouwdagen.
Inmiddels heeft de vierde gezamenlijke brouwdag op 9 september plaatsgevonden. Er is een bokbier gebrouwen. De volgende gezamenlijke brouwdag vindt plaats op 14 oktober 2017. Dan staat er een Rye IPA op het programma. Spannend hoor, want met rogge is er nog niet gebrouwen op de gezamenlijke brouwdagen. We sluiten de serie gezamenlijke brouwdagen in 2017 af op 18-11-2017 met een Dubbel. Dus noteer deze dagen als je weer mee wilt brouwen.

Komende clubavonden.
De clubavond van 29 september aanstaande zal buiten ons vaste clubhuis gaan plaatsvinden. We brengen dan weer eens een bezoek aan brouwerij ‘Klein Duimpje”. Erik Bouman zal ons weer door zijn brouwerij leiden en ons de nieuwste aanpassingen/uitbreidingen laten zien. Uiteraard is er in het proeflokaal weer van alles te proeven uit de brouwerij. Adres: Hyacintenlaan 2A, 2182 DE Hillegom. Aanvang 20:00 uur.
Voor de clubavond op 27 oktober hebben we Jos Haeck van mouterij The Swean op bezoek. Jos Haeck, Meester-Brouwer & Mouter, is een van de meest gespecialiseerde en ervaren mout-meesters in Europa. Hij komt ons een presentatie geven over Mouterij The Swean en de producten die deze mouterij voort brengt. Zelf heb ik goede ervaringen met de mouten van deze brouwerij. Deze mouten zijn ook te verkrijgen bij ‘Brouwmaatje’ te Boesingheliede (John Westerveld). Het is dan eveneens de avond om de bieren voor het clubkampioenschap in te leveren. Klasse B, D en V zijn dan aan de beurt. Kijk even op de site voor meer details.
Op de clubavond van november worden de bieren die ingeleverd zijn voor het clubkampioenschap gekeurd. Hopelijk worden er genoeg bieren ingeleverd om er een spannende competitie van te maken.
We sluiten het jaar af met een informele programmering. We zullen wat foodpairing zien te realiseren met stukjes vis en bijpassende bieren. Verder gezellig samen zijn.

De programmering voor 2018 moet nog worden ingevuld door het bestuur. Maar als er ideeën bij jullie leven, aarzel dan niet om deze te delen met ons. Misschien kennen jullie ook wel mensen die een presentatie kunnen geven over onderwerpen die nauw of indirect gerelateerd zijn aan het bierbrouwen.

Polderbok 2017.
Nadat we in 2016 het polderbokbier hebben moeten terugtrekken vanwege sterk wisselende kwaliteit van de flessen en vaten onderling, hebben we op vrijdag 18 augustus weer een poging gewaagd om een polderbok te brouwen. Theo van de Voorde, Erik Deelissen en ikzelf, onder leiding van Garmt Haakma, hebben het bier gebrouwen. Het brouwen is goed verlopen en het bier is thans aan het lageren. De verwachting is dat eind september het bier opgehaald kan gaan worden en kan het op de clubavond van oktober geproefd gaan worden.
Dit zal wel de laatste keer geweest zijn dat we op de Osdorperweg in Amsterdam gebrouwen hebben. De brouwerij gaat in 2018 verhuizen. Op de Akersluis (Amsterdam), naast de Molen van Sloten en het Kuiperijmuseum, verrijst de nieuwe brouwerij. De brouwcapaciteit zal significant groter worden.

Clubkampioenschap 2018.
Voor het jaar 2018 zijn de jaarbieren: American Pale Ale (ook op gezamenlijke brouwdag van 3 februari 2018) en een Schwarz (ook op gezamenlijke brouwdag van 12 mei 2018).

Hieronder staat de komende lijst met brouwpakketten. Deze kan geheel naar ons goeddunken met volledige willekeur wijzigen.

Één pakket bevat alle ingrediënten, zoals ongeschrote mout, hop en gist, die nodig zijn om 10 liter bier te brouwen. Alle pakketten worden zoveel mogelijk geleverd met een giststarter. De pakketten zijn alleen in de aangegeven maand te bestellen en worden op de clubavond van die maand geleverd.

Bestellen kan gewoon via het inloggen op de site van ’t Wortwat (ga naar voor leden/inkoop). Vervolgens krijg je van ons, 1 week voor de clubavond, een mailtje met het verschuldigde bedrag. Wacht alsjeblieft met betalen op dit mailtje want het te betalen bedrag kan afwijken in verband met afwijkende prijzen of gezamenlijke inkoop prijzen.

De laatste besteldag per maand wordt op de site vermeld. Ophalen van de spullenboel is bijna altijd aan het begin van de clubavond. Wij bestellen overigens hoofdzakelijk bij van der Kooy Jubbega, zie daarvoor: http://www.vanderkooyjubbega.nl/.

Vragen en opmerkingen naar: inkoop@twortwat.nl (vermeld indien mogelijk je bestelnummer).

Groeten,

De inkoopcommissie (Stefan en Michael)

Het recept van oktober: Hopporter

Recept gegevens

Ingrediënten

Maischschema

Opmerkingen van de brouwer

Koudhop 6 gr Styrian Golding; alternatieve droge gist is: S-04

Mijn tweede brouwsel van mijn Session-IPA was troebeler dan de eerste. Er is natuurlijk een eenvoudige oplossing om bier helder te krijgen: TIJD. Echter, tijd is iets wat ik van kinds af aan al minder had dan ieder ander, geduld zou je het ook kunnen noemen. Tijdens een zoektocht over het web kwam ik onderstaand artikel tegen, wat ik vrij vertaald heb. Toevallig was het beschreven bier vrijwel vergelijkbaar met het bier dat ik in de koelkast had staan lageren.
Hoewel de gedachte wanstaltig is, was ik na kort wikken en wegen (ik heb altijd weinig tijd) al in de keukenkastjes aan het zoeken naar de wel bekende gelatineblaadjes. Ik gebruik deze om mijn vermaarde frambozen panna-cotta te maken, ook lekker maar dat is een ander verhaal. In het artikel spreekt men over een tsp. (teaspoon) en ook het merk gelatine was mijn onbekend, dus heb ik gebruik gemaakt wat de Hollandse keuken mij ter beschikking stelt. Op een brouwsel van 24 liter heb ik 4,5 gram gelatineblaadjes gebruikt. Dit door goed roeren opgelost in een halve liter water van 70 graden. Achteraf had dit eerst in koud water geweekt moeten worden… Zonder afkoelen aan het bier toegevoegd, en de mandfles flink rondgewalst om het goed te mengen. Wat schetst mijn verbazing, nog geen dag later was mijn bier kraakhelder terwijl het daarvoor meer weg had van mandfles gevuld met Bulgaarse yoghurt. Bijkomend voordeel was dat ook de zwevende hop naar de bodem verdween. Dus bij het hevelen alleen maar voordelen. Nu nog afwachten wat het met de smaak doet. Terugkijkend op mijn experiment, blijkt dat ik 1 ding over het hoofd heb gezien. Ik had de batch moeten splitsen in twee delen, waarbij er 1 de gelatine krijgt en de ander het referentiebier is. Het bier is 16 dagen na brouwen gebotteld, na een paar dagen een fles geopend om een indruk te krijgen. Het bier blijkt prima te smaken.

Bijgaand een deel van het artikel dat mij inspireerde tot het toevoegen van de gelatine.

Het gelatine effect, Exbeerment results
Door: Marshall Schott
Vertaald: Theo van Eijden

Sommige mensen zijn er trots op dat hun zelfgebrouwen bier enigszins troebel is, dit is waarschijnlijk geboren uit de gedachte dat troebelheid een bijdrage levert aan het karakter van het bier. Het zou min of meer symbolisch zijn voor ambachtelijk gebrouwen bier.

Ik ben van mening dat helder bier altijd beter smaakt. Zelfs bij bierstijlen die enigszins troebel mogen zijn, zoals een Saison, geef ik er de voorkeur aan als deze helder zijn geworden. Ik begrijp dat mijn ogen invloed hebben op mijn smaakpapillen en een vertekend beeld kunnen geven. Ik heb het gevoel dat het sentiment dat troebel bier beter is komt van het feit dat het niet meevalt om kristalhelder bier te maken. Het is wel mogelijk, maar dan moet je gelijk aan onze oosterburen het bier enkele maanden laten lageren, en die tijd willen we vaak niet investeren.

Brouwers gebruiken diverse technieken om het bier helder te krijgen, zoals de eiwitrust en Iers mos. Mijn werkwijze is vergelijkbaar maar toch produceer ik bij tijd en wijle hinderlijk troebele bieren. Ik gebruik tevens zeer floculante gistsoorten die snel neerslaan, en pas koude lagering toe. Bij het overhevelen van gistvat naar de mandfles laat ik het gistdepot achter in het vat. Dit is meestal voldoende, maar er zijn momenten dat het bier weigert helder te worden, zelfs na een week in de lagerfles bij 2 graden.
Een mogelijke dader kan de koude waas zijn. Deze doet zich voor als opgeloste eiwitten in het bier vrijkomen als gevolg van daling van de temperatuur. Als je dit bier vervolgens weer opwarmt zal je zien dat de troebelheid weer verdwijnt.
 
Enkele jaren geleden hoorde ik voor het eerst van brouwers die hun bieren behandelden met gelatine. Sommige zweerden hierbij en anderen zagen weinig effect van de toevoeging van gelatine. Het intrigeerde mij maar ik was te lui om het zelf uit te proberen, omdat de meeste van mijn bieren altijd na enkele weken koude lagering wel helder werden. Het keerpunt kwam toen ik samen met enkele brouwvrienden hetzelfde bier brouwden, en ik geïnspireerd raakte om een gelatine experiment te gaan uitvoeren.
Aan een van de 5 brouwsels was gelatine toegevoegd bij de lagering en deze werd kraakhelder terwijl de andere brouwsels behoorlijk troebel bleven. Ik ben het web gaan afstruinen en ontdekte dat het niet een onbekende methode was om het bier helder te maken. In een aantal gevallen werd er geklaagd dat tevens het hoparoma negatief werd beïnvloed. Mogelijke oorzaak zou zijn dat de aromatische oliën tesamen net de troebelheid uit de oplossing werden getrokken. Het werd tijd een voor een test.

Doel

Onderzoeken of er kwalitatieve verschillen waarneembaar zijn tussen twee gelijke bieren waar bij aan één gelatine is toegevoegd.

Werkwijze

Een hoppige Pale Ale is gebrouwen, ingemaischt op een lage temperatuur en vergist met Whitelabs-002. Het wort aan de kook gebracht, hop toegevoegd en na afloop afgekoeld naar vergistingstemperatuur. Er zijn twee gistvaten gevuld en in de vergistingsruimte geplaatst. Gist toegevoegd, en de vergistingstemperatuur ingesteld op 18,5 graden C om estervorming te minimaliseren. Na ongeveer 5 dagen verminderde de activiteit in het gistvat. De tijd was aangebroken om de dry-hop toe te voegen. Na enkele dagen een klein beetje bier overgeheveld om een SG meting te doen. Tot dit punt zijn beide bieren gelijk behandeld.

Stap 1: Bieren in de vergistingsruimte afgekoeld naar 7 graden C.
Stap 2: Gelatine oplossing gemaakt, ½ tsp Knox Unflavoured Gelatin met een ¼ cup koud water. Dit in de magnetron in korte stappen van 7 seconden opgewarmd naar 65 graden C. Tussen de verwarmingsstappen door steeds goed roeren.
Stap 3: Voeg de warme gelatine oplossing toe aan 1 van de gistvaten. Bier vervolgens verder afgekoeld naar 0 graden C en deze temperatuur 3 dagen aangehouden. De tijd voor het bottelen was aan gebroken en een verschil was zichtbaar in de vergistingsvaten. Het vat met de gelatine heeft een dikkere laag gistsludge op de bodem liggen. De vraag is of dat een gevolg is van het coagulerende effect van de gelatine. Elk bier is gebotteld in een fust, ogenschijnlijk zijn beide bieren gelijk. De fusten zijn in de koeling geplaatst en onder koolzuurdruk gezet. Het wachten duurde te lang zodat na enkele dagen reeds van beide fusten een glas is getapt. Het gelatinebier zag er goed uit. De beide fusten nog 5 dagen laten staan rusten voordat het moment was aangebroken om het bier met andere liefhebbers te delen. Dit was voor een deel om voldoende koolzuur op te laten nemen en ook om het bier zonder de gelatine enigszins een kans te geven. De tijd heeft duidelijk een van de bieren geholpen, het verschil tussen beide bieren werd alleen maar duidelijker. Het met gelatine behandelde bier is even helder geworden als een commercieel gefilterd bier. Terwijl het onbehandelde bier behoorlijk mistig was, meer zelfs dan een gemiddeld bier. Mogelijk is de 50 gram dry-hop daar debet aan. Zo op het oog leek het er niet op dat beide bieren van een gelijk brouwsel waren. Hoe zouden deze twee zijn in termen van aroma, smaak en mondgevoel?

Resultaten

In totaal hebben 12 personen deelgenomen aan het proefpanel. Zij waren niet op de hoogte van de aard van het Exbeerment. Om de kans op vooringenomenheid als gevolg van verschillen in uiterlijk te beperken is er voor gekozen om de bieren in ondoorzichtige glazen aan te bieden. Iedere deelnemer kreeg drie glazen aangeboden, 2 zonder gelatine en 1 met gelatine. De vraag die daarbij gesteld werd was of het mogelijk was een proefglas aan te wijzen dat afweek van de andere twee glazen. Op basis van het aantal deelnemers hadden er 8 (p<0.05) het afwijkende bier moeten selecteren om te kunnen concluderen dat gelatine een significant effect heeft op het karakter van het bier. Resultaat was dat van de 12 deelnemers van het proefpanel er 5 in staat waren het met gelatine behandelde bier aan te wijzen als afwijkend van de het andere bier.
Aan de deelnemers die het bier met gelatine juist gekozen hadden werd een tweede vraag gesteld. Dit hield in dat men van beide bieren een glas kreeg gepresenteerd met de vraag om de verschillen tussen beide bieren te beschrijven.
Nog niet de helft van de 5 personen in de tweede ronde waren in staat het verschil in mondgevoel, aroma en smaak aan te geven tussen beide bieren. De resultaten van deze 5 personen is als volgt:

Aroma

Drie personen gaven de voorkeur aan het bier zonder de gelatine, terwijl 2 anderen juist de voorkeur gaven aan het gelatine bier. Ook vonden 3 personen het aroma van beide bieren vergelijkbaar aan elkaar, terwijl 2 anderen het totaal verschillend beschreven.

Smaak

De smaak van het bier zonder gelatine werd door 4 personen beter gewaardeerd. De andere persoon kon totaal geen verschillen waarnemen. In termen van vergelijkbaarheid: 2 personen gaven aan dat de bieren niet vergelijkbaar zijn terwijl 2 anderen vonden dat de bieren wel wat gelijkenis vertoonden, er was 1 persoon die beide bieren exact gelijk beoordeelde.

Mondgevoel

Er waren 3 personen die de voorkeur gaven aan het gelatine vrije bier omdat het een beter mondgevoel had. Door twee anderen werd het als exact gelijk beoordeeld.

Samengevat

Het bier dat niet was behandeld met gelatine had de voorkeur van 3 van de 5 personen. Op de vraag welk bier behandeld zou kunnen zijn met gelatine, met een ondoorzichtig glas, 2 kozen het gelatinebier, er kozen 2 het onbehandelde bier en 1 kon geen keuze maken. Er zijn dus verschillen waar te nemen tussen de beide bieren, maar niet echt overduidelijk.
Wel kan gesteld worden dat gelatine enigszins het hopkarakter vermindert en ook de body iets beïnvloedt. Maar het voordeel is dat het bier schoner smaakt en het ziet er ook beter uit. Het is een eenvoudige methode om je bier snel helder te krijgen. Wel een punt van aandacht is dat gelatine niet vegetarisch is.

Hoe we water moeten veranderen in bier, daar werken we allemaal hard aan. Maar hoe verander je het ene bier in het andere? Daar heb ik nu een mooi voorbeeldje van. Een goede kennis van mij had een advertentie gezien voor de nieuwe batch van ‘Original Leipziger Gose’, een wonderlijk lekker zuur bier met als toevoegingen zout en koriander. Alleen: hij houdt helemaal niet van zuur bier. Maar de aankondiging van dit bier was dusdanig geweest dat hij er gewoon, zonder onderzoek naar het type bier, 10 van had besteld.
Tja, daar zat hij dan met een overheerlijk, maar voor hem niet drinkbaar Gose bier. En ik had net een mooi Duits bokje klaar, die hem erg welgevallig was. Een ruil was zo gedaan. En allebei gelukkig met het eindresultaat.
Gose is net als Berliner Weisse een Duits en traditioneel bier, dat zijn zuur krijgt enkel en alleen van Lactobacillus. En wat een prettige bijkomstigheid is: dit organisme geeft het bier zijn zurige smaak, maar maakt zelf geen andere smaakstoffen. Lactobacillus is al gauw overal aanwezig. Het is een zuurstof tolerante anaerobe soort, die graag op jouw bier zijn stempel drukt maar die groei inhibitie ondervindt van de hopbitters (het conservatieve effect van hop is met name gericht op Lactobacillus soorten). Lactobacillus leeft op mout en vind je dus in bijna alle (thuis)brouwerijen. En de hop zorgt dat we er geen last van hebben. Maar als je dan zo’n Gose drinkt, tja, toch wel een overheerlijk fris genietbaar bier (wat tegenwoordig een Session wordt genoemd). En als ik het goed begrijp, tegenwoordig minder zurig dan de oude verdwenen stijl van de Gose. (let even op de naam, zet er een umlaut op en je hebt Geuze….)
Over Session beers gesproken. Ik heb net het nieuwste boek (Session Beers, Brewers Publications), geschreven door Jennifer Talley  binnen en daarin staat weer zoveel leuks om te lezen. Een aanrader, zeker als je laag alcoholische bieren wil maken. In Engeland doen ze overigens niet anders. Ik heb deze zomer een wandeltocht in Wales gemaakt met het gezin en bijna alle bieren daar vallen onder het label van session beers. Maar je kunt wel genieten van de moutigheid en/of de hoppen. En een paar pints bij het eten, da’s geen probleem, ook niet de volgende dag, als je weer die berg op moet!
Kortom, het nieuwe brouwseizoen begint met nieuwe ideeën. De eerste batch staat al weer bij 11 graden te vergisten. Een pilsner, die ik straks ga splitsen en met een paar verschillende dry hops ga lageren. Kijken wat dat oplevert aan smaken,
 
Proost, Ben

Zin om een lekker seizoensbier te brouwen maar even geen zin in een bokbier. Dan heb ik een leuk idee voor je: een pompoen Ale. Dat wordt in elk geval mijn eerstvolgende brouwsel en als het je wat lijkt nodig ik je uit om het ook te proberen. Hieronder deel ik mijn recept met jullie. Voel je vrij om het aan te passen naar eigen smaak.

Een pompoen Ale of pompoenbier is een heerlijk seizoensbier voor de donkere maandjes. Heerlijk gekruid doet het denken aan een lekker stuk pompoentaart (pumpkin pie). Pompoen Ales zijn doorgaans mild, met weinig tot geen bitterheid, een moutige ruggengraat en met één of meerdere kruiden die vaak het voortouw nemen. Veel van deze bieren hebben een zetmeelrijk, vol mondgevoel. De beste versies zijn gebrouwen met echte pompoen, waarbij het roosteren van de pompoen enorme diepte toevoegt aan het karakter van het bier. Gebruik voor het bier het liefst de kruiden die in pumpkin spice zitten. Pumkin spice is een mengsel van verschillende kruiden waaronder kruidnagel, nootmuskaat, piment, gember, kaneel welke gebruikt worden om een heerlijke pompoentaart te maken. Je mag natuurlijk zelf bepalen wat je erin stopt en hoeveel. De pompoen kan je zowel bij het maischen als bij het koken toevoegen. Hou er overigens rekening mee dat het brouwen van dit bier best tijdrovend kan zijn en een normale brouwdag danig kan frustreren met een verstopte filter. Mijn recept voor 19 liter ziet er als volgt uit.

Om de pompoen te kunnen gebruiken in het bier moet je het volgende doen. Halveer de pompoen(en) van ongeveer 4 kg. en lepel de zaden en draadjes uit de pompoen. De zaadjes kun je ook lekker roosteren voor bij de borrel. Het vlees van de pompoen kan je insmeren met bruine suiker. Dit hoef je niet te doen maar het geeft wel meer smaak aan het bier. Plaats de pompoen met de vlees-kant naar beneden op een bakplaat en bak deze op 150° C voor een uur of totdat de pompoenen zichtbaar in elkaar vallen. Schep de pulp uit de schil en maak er eventueel een puree van. De pompoen is dan klaar voor gebruik. Je  kunt de pompoen een avond van tevoren prepareren en in de koelkast stoppen. Of een week eerder en dan invriezen kan ook. Wees je er dan wel van bewust dat als je koude pompoen in je maischketel of kookketel gooit dat het de temperatuur beïnvloed. Bevroren pompoen gebruiken zou ik niet doen maar wie ben ik om je tegen te houden.
Het graan gedurende 30 minuten maischen op 50°C. Daarna je wort verhitten naar 68°C, de pompoen toevoegen en deze temperatuur 60 minuten aanhouden. Daarna nog even verhitten naar 76°C en de temperatuur een paar minuten aanhouden voor je gaat spoelen en filteren.
Ik kies ervoor de pompoen mee te maischen. Je kunt de pompoen natuurlijk ook tijdens de kook toevoegen. Ik probeer het bier op 20°C te vergisten. Het is de bedeling dat ik na een week het bier overhevel en twee tot drie weken laat staan voor ik het bottel. In de volgende editie van het clubblad kunnen jullie een verslag lezen van mijn brouwsessie en van de eerste smaaktest. Hopelijk kan ik dan ook wat flessen meenemen naar de proeftafel, kun je komen proeven. Ik hoop dan ook jouw pompoen bier te kunnen proeven.

Regelmatig bezoek ik diverse sites voor amateurbrouwers. Niet alleen Nederlandse sites maar ook buitenlandse sites. Heel nuttig als je op zoek bent naar informatie. Laatst viel mij op dat de Canadese thuisbrouwers eigenlijk best wel creatief zijn als het gaat om het verzinnen van namen voor hun bier maar ook bij het bedenken van bijzondere toevoegingen aan bestaande biertypen.

Dubbel, Tripel, Porter, Stouts. Allemaal biertypen die we als amateurbrouwer wel kennen en waarschijnlijk ook wel een keer hebben gebrouwen. Als de gemiddelde brouwer eens iets anders wil doen met zijn bier, dan trekt hij/zij de kruidenkast open en voegt een kruid toe aan een bekend bier, bv. Koriander Saison of Laurier Porter. Andere toevoegingen waar we aan gewend zijn, zijn chocolade en koffie. En ja, ook in Nederland worden wel eens bijzondere ingrediënten toegepast zoals zeewier of kiwi’s. Wat de naamgeving betreft is het op de meeste sites wel wat braaf. Geen pakkende namen bij de meeste recepten. Of bewaren we die namen alleen voor thuis? De recepten op de Nederlandse sites geven de indruk dat de Nederlandse amateurbrouwer redelijk stijlvast wil brouwen, of dit in ieder geval poogt. Een fantasiebier hier is vaak een bier dat qua mout of hopsamenstelling afwijkt van een vast type.

Nee, dan de Canadezen. Een paar voorbeelden van bijzondere bieren of biernamen uit Canada:

• Bad Mood IPA: Een IPA met extract gebrouwen. De naam snap ik dan wel, mijn mood wordt waarschijnlijk ook niet beter als ik een bier moet drinken dat met een bierkit is gebrouwen.
• Basterd Brown: klonk in eerste instantie best stoer maar uiteindelijk wel een echt bastaardbier: deels extract, deels mout.
• Intergalactic Secret American IPA: zo’n naam prikkelt de nieuwsgierigheid. In dit geval te herleiden naar de gebruikte hoppen: Galaxy en Victoria Secret.
• Never Again American Light lager: De brouwer wilde een zo licht en droog mogelijke American Light lager brouwen. Wat resulteerde in een nogal lange brouwdag. Maar de naam is met een knipoog.
• Bad Santa: kerstbier met hoog alcoholpercentage en stevige kruidigheid.
• Birch Cream Ale: bier met berk? Net als esdoorn kan ook van de berk sap worden afgetapt. In dit geval is met berkensap bier gebrouwen.
• Bouncing Baby Pale Ale: de brouwer van dit bier kon dit bier nog net brouwen voor zijn spruit geboren werd.
• Pucker Face Citrus IPA: in eerste instantie leek dit gewoon een standaard recept voor een IPA. Uiteindelijk bleek er toch een interessant ingrediënt gebruikt te worden, namelijk orange bark (einde kook, benoemd als kruid), oftewel schors van sinaasappelboom? Naspeuring op internet heeft helaas geen extra informatie opgeleverd.
• "What’s her name again?" IPA: niet te veel van drinken voor de zekerheid?

Het bier dat er wat mij betreft echt met kop en schouders bovenuit stak was een bier met de naam Chocolate Peanut Butter Stout. Ik denk niet dat dit verder enige verklaring nodig heeft. Een recept werd niet gegeven in het bericht over dit bier. Wel dat de pindakaas niet in de vorm was zoals wij deze kennen maar in poedervorm. Om dit poeder te maken wordt alle vet uit de pinda geperst en wat overblijft wordt gedroogd. Om er weer een smeersel van te maken moet je er water aan toevoegen. Toch spannend als je dat in je brouwketel gooit. Helaas wordt er verder geen verslag meer gedaan over het resultaat. Zou het dan toch niets geworden zijn?

Het Enge Land

Als je kijkt wat er de laatste jaren in Nederland op brouwerijgebied gebeurt, zie je min of meer het volgende: er ontstaan veel kleine nieuwe brouwerijen die een hele reeks aan nieuwe experimentele biertjes maken. Hierbij wordt geen smaak geschuwd. Wat ik vooral veel zie terugkomen zijn de Amerikaans IPA stijl bieren. Deze zitten zó tjokvol met hop en worden daarnaast ook zó rijkelijk ge-drooghopt dat zodra je zo’n biertje opentrekt, het lijkt of je zojuist een nieuwe zak Cascade- of Citrahop opentrok. Wow, die geur! En dan die smaak. Hoewel sommige uitzonderingen er een potje (hop) van maken, waarbij het lijkt of ze te veel van de verkeerde hop hebben gebruikt. Gelukkig gaat het bij de meesten goed.
De grote brouwerijen in Nederland zien dit gebeuren, maar zitten niet stil. Ook zij komen, mogelijk noodgedwongen door het succes van de kleine nieuwe brouwerijen, óók met nieuwe biertjes, naast het bestaande palet. Ik kan dat alleen maar toejuichen, hoewel ik ze erg voorzichtig vind met bijvoorbeeld de IPA’s. Geeft niet, want voor de consument is er steeds meer keuze en meer keuze is altijd goed. Daarnaast zie je dat grote brouwerijen nu al de grootste en meest succesvolle kleine brouwerijen overnemen of er een alliantie mee aangaan.
In de lente van dit jaar waren we in België en het viel me eigenlijk op dat er daar ten eerste nog steeds heel veel oudere brouwerijen zijn, maar ten tweede dat daar eigenlijk relatief weinig nieuwe kleine brouwerijen lijken te ontstaan. Daarnaast en ten derde dus, dat die grote ‘oude’ brouwerijen eigenlijk niet echt vernieuwend bezig zijn. Hmmm, opvallend voor zo’n groot bierland.
Van Duitsland ken ik persoonlijk de situatie niet, maar ik weet in ieder geval dat het Reinheitsgebot nog steeds een belangrijk gegeven is en dat ze daar dus niet zo makkelijk speciale bieren kunnen neerzetten die aan dat Gebod voldoen. Zoals ik al zei, ken ik Duitsland niet zo goed, omdat ik er de laatste 25 jaar nauwelijks ben geweest. Mijn broer komt er veel meer en die appte eens vanuit een bierlokaal (of hoe heten die dingen daar) dat-ie aan een Duitse IPA zat. Eigenlijk vond ik dat wel heel goed nieuws. En niet zo heel lang geleden zag ik bij de Albert Heijn zowaar een Erdinger Sommerweisse staan. Een Weisse die gedrooghopt is.  Er gebeurt daar dus ook wat. Toevallig had ik net zelf ook Weisse met drooghop gemaakt, alleen denk ik dat de door mij gebruikte Amarillo minder geschikt is in combinatie met een Weisse. Waarschijnlijk was een Citra beter geweest. Volgende keer beter. Toch absoluut geen slecht biertje geworden. Lekker fris, zou ik zeggen.
Op het moment van schrijven zitten we in het Enge land en zijn we, naast de omgeving, ook de bierschappen aan het verkennen. In Nederland is er natuurlijk relatief weinig bekend van de Engelse bieren, maar er gebeurt hier wel degelijk wat. Veel van de nieuwe bieren zitten in strak ontworpen en felgekleurde blikjes, maar niet allemaal natuurlijk. Ook de grotere brouwerijen doen een kleine duit in het zakje en vooral uit Schotland komen momenteel verrassende bieren. Ik volg al een tijdje de bieren van Innis & Gunn en Brewdog. Vooral die laatste lijkt elke week wel met een nieuw product te komen: hetzij een bier of een sterke drank. De bekendste van de laatste zijn natuurlijk Punk IPA en Elvis Juice, gewoon verkrijgbaar bij de AH.