Ik vind dat het nog wel kan. Beste wensen allemaal en dat dit jaar maar weer veel mooie bieren op mag leveren.

Afgelopen clubavond

Wij hebben het oude jaar afgesloten met onze clubavond twee dagen voor kerstmis. Ik denk dat we weer terug kunnen kijken op een wederom zeer geslaagde clubavond. Bieren proeven is altijd al erg populair bij ons op de club, maar als er dan nog passend eten erbij geserveerd wordt, stroomt de tent vol. Na een uitgebreide selectieprocedure, uitgevoerd door het bestuur, hebben wij denk ik een mooie selectie gemaakt en een  5-tal combinaties kunnen presenteren van wat er allemaal bij een mooi biertje gegeten kan worden. Een presentatie hiervan vind je op de website (https://www.twortwat.nl/p-httpd/multimedia/Presentie_Bieren__Hapjes_Clubavond_December_2016.pptx). John Gouwerok heeft de Kei uitgereikt en deze veiliggesteld voor toekomstige uitreikingen door deze onder de vleugel van het bestuur te brengen. Een speciale versie is gecreëerd ter ere van de drievoudige winnaars van deze wisseltrofee, zodat zij een blijvende herinnering hebben. Ben Jacobs heeft de opvolger van het Gouden Toetsenbord uitgereikt, namelijk de ‘Gouden Veer’. Een mooi aandenken voor op de schoorsteenmantel. Deze zal ook toekomstige auteurs aansporen om eens hun favoriete clubblad met een stukje van hun hand te verrijken. Het werd weer laat die avond… Niet vergeten te vermelden dat een avond zoals deze niet gehouden kan worden zonder de hulp van Wilma en Co. die met een niet aflatende inzet alle hapjes toch maar weer keurig aan iedereen uitgeserveerd hebben. Complimenten!!!

Komende clubavond

De komende clubavond staat in het teken van de brouwsoftware ‘Brouwhulp’. Dit programma wordt ook door mij al weer enige tijd gebruikt als hulp bij het brouwen. Het heeft vele mogelijk heden die je zelf kunt ontdekken, maar het zal je veel tijd schelen als je een eerste uitleg krijgt van de mogelijkheden. Enkele dingen moet je namelijk wel in de juiste volgorde invoeren, anders gaat het niet goed. Walter Bakker en Jan Wurpel zullen hier een presentatie over geven.

Vanavond gaan wij ook de ‘Zwarte zee’ proeven. Deze Oesterstout is door Jim Warmerdam bij Jopen in het groot gebrouwen, omdat hij hiermee vorig jaar de clubkampioenschappen had gewonnen.  Het bier was bij Jopen slechts kort op de tap verkrijgbaar en was al gauw compleet uitverkocht. Gelukkig hadden ze voor Jim en voor de Club nog net een doosje achtergehouden. De proeftafel zal dit keer wel doorgaan, dus mocht iemand nog een flesje van zijn eigen gebrouwen oesterstout hebben, dan is dit een mooie gelegenheid om hem aan de proeftafel nog eens te bespreken.

Brouwdag

En dan hebben we op 4 februari de Brouwdag van de sterke Saison. Op het moment van schrijven zitten we al ruim over de 20 brouwsets (totaal al meer dan 500 liter) en meer dan 35 personen. De nieuwe functionaliteit van de website met IDEAL betaling werkt buitengewoon goed en bespaart de organisatie en de penningmeester nu al een hoop werk. Ernst heeft hier de nodige uurtjes aan gespendeerd, maar dan heb je ook wat. Met nog bijna twee weken inschrijvingstermijn te gaan, mogen we verwachten dat we bomvol komen te zitten. Wel gezellig toch. De praktijk zal uitwijzen of er in de toekomst wellicht een limiet gesteld gaat worden aan het aantal deelnemers.

Algemene Ledenvergadering

Dan is er 24 Februari de ALV!  Erik Deelissen en Jan Wurpel zijn aftredend bestuursleden en hebben te kennen gegeven zich herkiesbaar te stellen. Theo gaat ons vertellen wat we afgelopen jaar gedaan hebben maar vooral ook wat we in de toekomst willen gaan doen. Inbreng van alle leden wordt zeer op prijs gesteld. Daarom wil ik iedereen vragen te komen en zijn of haar ideeën  te vertellen. Ook gaan wij vanavond aan de leden vragen of zij wensen dat de Gistbank van de vereniging moet blijven bestaan of niet. Al geruime tijd is er een vacature voor het fysieke beheren van de gisten. Yoeri Sandstra heeft zich enige tijd geleden bereidt getoond de Gist pagina op de website onder handen te nemen. Het doel is meer mensen geïnteresseerd te krijgen voor het werken met gisten uit de Gistbank. Dan moet er echter wel iemand gevonden worden die dit wil gaan doen. Liefst iemand met laboratoriumervaring. Als dank voor ieders aanwezigheid natuurlijk weer het rondje van het bestuur.

Ik ga het hier bij laten en wens allen veel brouwplezier in het komende jaar.

Amateurbierbrouwersvereniging ’t Wort Wat!

Met het hierna volgende verslag geeft het bestuur van de Amateurbierbrouwersvereniging 't Wort Wat! Een overzicht van de gebeurtenissen van het verenigingsjaar 2016. Het jaar 2016 is voor ’t Wort Wat! weer een uitstekend en actief jaar geweest. Het bestuur bedankt een ieder die zich het afgelopen jaar heeft ingezet voor onze vereniging. Naast oudgedienden hebben wij ook nieuwe leden binnen de actieve commissies mogen verwelkomen.

Bestuursbeleid

Het ledental begin 2017 is 289 leden, een bescheiden groei vergeleken met vorig jaar. Gelijk aan vorig jaar willen we als vereniging niet meer groeien, als bestuur richten we ons op stabiliteit. We hebben daarom onze promotieactiviteiten geminimaliseerd. We blijven nadruk leggen op het gezamenlijk proeven en beoordelen van bier, met name van bieren die op één van de vier gezamenlijke brouwdagen zijn gebrouwen, maar ook andere bieren kunnen worden meegenomen om te worden beoordeeld. De Proeftafel zal een vast onderdeel zijn van de clubavond.

De georganiseerde activiteiten moeten altijd het doel van de vereniging dienen dat bij oprichting is vastgesteld: ‘het bevorderen van het zelf brouwen van bier, en het opbouwen van kennis daarover’. Dit jaar hebben we het beleid uitgewerkt aan de hand van drie kernbegrippen: ‘Activiteiten’, ‘Voor en door de Leden’ en ‘Bierkwaliteit’. Het doel is om aan elk van deze kernbegrippen een invulling te geven.

Activiteiten

De activiteiten die we als vereniging organiseren hebben voor een deel een jaarlijks terugkerend programma. De maandelijkse clubavonden met sprekers, clubwedstrijden en de BBQ. Ook de brouwdagen, excursie, gistcursus en de brouwcursus zijn hier een onderdeel van. We proberen hier variatie in aan te brengen om zowel de jonge als oudere leden te interesseren.

Voor en door de leden

Dit gaat niet vanzelf maar toch zijn er altijd weer genoeg leden te vinden die zich voor de goede zaak willen inzetten. Ondanks de taken die gedaan moeten worden, blijkt dat het gezamenlijk organiseren van activiteiten altijd een gezellige bezigheid is en ook nieuwe vriendschappen oplevert. Het doel is dat alle activiteiten die de club organiseert door diverse kleine groepen leden worden georganiseerd. Dit zijn de commissies, zij krijgen daarbij veel vrijheid om hun plan en of doel te verwezenlijken. Als bestuur staan we altijd open voor nieuwe initiatieven. Er is bij diverse commissies ruimte voor nieuwe commissieleden die op hun beurt weer nieuwe ideeën kunnen inbrengen.

Kwaliteit

Met het kernbegrip ‘kwaliteit’, hebben we aandacht besteed aan de kwaliteit van het brouwproces, en de smaak van het bier dat dit opleverde. Hieraan geven we invulling door De Proeftafel. De bieren van de brouwdagen die we gezamenlijk met de brouwers proeven en daarbij proberen we te achterhalen waardoor afwijkingen kunnen zijn ontstaan. Op deze wijze is men instaat zijn bier te verbeteren. Deze proeftafel is een vast onderdeel van onze clubavonden geworden. De clubkampioenschap is verdeeld over twee avonden zodat we ruim de tijd hebben om de leden onder begeleiding van een keurmeester de bieren te laten beoordelen. Dit keuren levert veel discussie op en ook veel inzicht in de gebrouwen bieren. De maandbieren en de daarbij behorende wedstrijd om de Wissel Kei stimuleert de leden om goede bieren te maken. De kwaliteitscommissie is dit jaar voor het eerst actief en zal de kwaliteit van onze zelf gebrouwen bieren door voorlichting en onderzoek verbeteren.

Ten slotte

We zijn van mening met dit voortgezette beleid de vereniging steeds interessant te houden voor alle leden. Dit kon natuurlijk alleen mogelijk gemaakt worden door leden die actief hun steentje hebben bijgedragen.

Het bestuur in 2016

Tijdens de ALV op 4 maart 2016 zijn Theo van Eijden herkozen als bestuurslid en voorzitter, Walter Bakker als bestuurlid en penningmeester en Nico van Kampen als bestuurslid. Met deze samenstelling van het bestuur werden de taken in de maand maart als volgt verdeeld:

Wij hebben dit jaar van 24 leden afscheid genomen, maar hebben een aanwas van 43 nieuwe leden. Tevens hebben zich 3 nieuwe donateurs gemeld, en hebben we afscheid genomen van

1 donateur. Op dit moment (peildatum: 31 december 2016) hebben we 289 leden waarvan 2 ereleden en 13 donateurs. De gemiddelde leeftijd van onze leden is 51 jaar, het jongste lid is 24 jaar oud en de oudste 80 jaar.

Clubavonden in 2016

Er zijn dit jaar 11 clubavonden gehouden waarvan eenmaal op locatie;

• Bier tapas (Bapas) en klein koud buffet
• ALV en presentatie Gadget en Kwaliteitscommissie, presentatie excursie commissie
• Clubavond op lokatie, Brouwerij het Uiltje in de Waarderpolder
• Lezing Jan Willem den Hartog van brouwerij Lindenboom, invloed van O₂ in alle stadia van het brouwproces
• Presentatie bieren clubkampioenschap Quadrupel door Gery Uytenhaak en Alt door Theo van de Voorde
• Presentatie Ard Jan Grimbergen over gist, suikermetabolisme en groeicondities
• BBQ in Lisserbroek
• Presentatie door Roel Mulder over verloren bieren
• Clubkampioenschappen
• Bier en worst pairing

Commissieactiviteiten van het afgelopen jaar

• Er zijn 4 gezamenlijke brouwdagen georganiseerd
• Een club barbecue
• 2 brouwcursussen gegeven aan 24 cursisten
• Clubkampioenschappen georganiseerd
• Excursie naar België, brouwerij Vandenbossche en brouwerij Timmermans
• Elke clubavond de Bibliotheek commissie aanwezig
• Elke clubavond de Inkoopcommissie aanwezig met pakketten van de maand en andere bestellingen
• Clubhuis commissie verzorgde de clubavonden en club barbecue
• Fotografen commissie maakte reportages van activiteiten van onze club
• Redactie commissie verzorgde ons clubblad, oplage zit rond de 350 stuks in 11 edities

Onze vereniging mag zich verheugen op een groot aantal vrijwilligers, veertig leden dragen structureel een steentje bij aan onze vereniging binnen een of meerdere commissie of anderszins. Dit is een aantal waar we als vereniging best trots op mogen zijn. Maar nog steeds zijn er een aantal commissies die nieuwe actieve leden kunnen gebruiken. Ervaring leert dat dit vooral gezellige bezigheden zijn. Jaarlijks bedankt het bestuur namens alle leden deze vrijwilligers voor hun inzet met een versnapering.

Met het bovenstaande overzicht hoopt het bestuur jullie voldoende te hebben geïnformeerd over beleid en activiteiten in het afgelopen jaar. Wij hopen dat dit tijdens de Algemene Leden Vergadering op 24 februari jullie goedkeuring kan krijgen.

Namens het bestuur,

Erik Deelissen
Secretaris

De laatste avond van het jaar is altijd een speciale, zoals ook deze. Het programma is vol, de zaal ook: een man of 70 en ook enkele vrouwen. Er is gekozen voor een oktoberfest-opstelling. Ofwel: lange tafels, veel bier en gezelligheid, we zullen zien. Gelukkig geen Duitse schlagers!

Na de introductie van JAN mocht ik het spits afbijten met de KEI 2016. Wat was dat een strijd geweest dit jaar, want wie wil die kei nou niet winnen met al die illustere namen zoals Jan Willen den Hartog, brouwmeester van Gulpen en Lindeboom; Jan Wurpel, medeoprichter van deze club; de huidige voorzitter, Theo van Eijden; de brouwers van BEER; de brouwmeester van Kleinduimpje; Brouwerij 't Houtje en nog een aantal namen. En de winnaars VAN 2015, deze wilden hem houden, hoezo?? NA 2X WINNEN, HET IS TENSLOTTE EEN WISSELKEI!

Daar eerst maar een stokje voor gestoken door de overdracht van eigendoms- en auteursrecht van deze KEI aan ‘t WORT WAT! over te dragen, onder voorwaarde dat deze elk jaar aan de winnaar van deze competitie zal worden uitgereikt.

Dan nu de uitslag van 2016 dit jaar: zeven bieren, soms met schuim, soms zonder, af en toe veel. Allemaal een voldoende maar wel heel veel verschillen.

EN DAN TOCH… de jongens die hem wilden houden: de winnaars 2015

STEFAN & MICHAEL WOOLTHUIS NUMMER EEN EN OOK DIT JAAR DE WINAAR VAN DE MAANDBIERWISSELKEI!!

Deze werd uitgereikt door de voorzitter Theo van Eijden, ook al 2x winnaar van deze KEI. Hierna mocht ik, onder voorwaarde van het opheffen van de stichting WIJ WILLEN HEM HOUDEN, de door mij gemaakte J.M.H.H. Kei overhandigen voor de jaren 2012//2015//2016. Oftewel de je-mag-hem-houden Kei.

Met de ondersteuning van DIEDERCK kon daarna de bar open. En van de tap kon toen het eerste maandbier 2017 weer rijkelijk stromen: een Sierra Nevada Pale ALE Kloon en konden we de eerste wedstrijdformuliern uitdelen voor dit bier dat was van THEO van EIJDEN. Fris, makkelijk te tappen en goed van smaak. Het kwam echt in de buurt van het origineel. Hiervoor dan goede punten, veel 8 veel 7 maar ook 9 en 10, Een goed begin voor het nieuwe jaar!

Totaal aantal punten 349,045 IS GEMIDDELD DUS 7,58!!!

Hierna konden de TAPAS hapjes met bijbehorend bier door bestuur en partners worden rondgedeeld. Tussentijds werd ik naar voren geroepen om ook een prijs in ontvangst te nemen, de eerste prijs met beker en oorkonde voor mijn brouwmaat Eus en ik in de quadrupel klasse. Wij zijn zeer verrast, misschien ook maar eens inzenden voor die kei.

Dit was het weer, tot volgende keer
jullie uitbater John

Nadat een brouwsel is overgeheveld van de hoofdvergisting naar de mandfles blijft een grote hoeveelheid verse gist achter in het vat. In een eerder artikel heb ik reeds geschreven over het wassen deze gist, waarna je deze kan gebruiken voor een volgend brouwsel. Probleem is echter dat deze gewassen gist maar beperkt houdbaar is. Na wat research te hebben gepleegd op het internet heb ik de volgende oplossing gevonden.
Het is een relatief effectieve en eenvoudige werkwijze om een hoeveelheid gist voor langere tijd te bewaren in een standaard vriezer. De hoeveelheid in deze beschrijving is voldoende voor een brouwsel van 20 liter.
De methode die hieronder is beschreven geeft vergelijkbare hoeveelheid gistcellen als er zitten in een smack pack van Wyeast of een buis van White Labs. Dit zijn 50 tot 200 miljard cellen. Je zou deze gist gelijk aan je wort kunnen toevoegen. Het is echter verstandiger om er een dag voor het brouwen een starter van te maken, zodat de gistcellen vitaler zijn en de vergisting sneller op gang komt.

Voordeel van deze methode

• Het mogelijk maken om de buizen met gist in een normale vriezer te bewaren
• Gebruik van materialen die voor een redelijke prijs beschikbaar zijn voor de thuisbrouwer.
• De gist is tot wel een jaar te bewaren.

Benodigde materialen

• Als eerste is een hoeveelheid gist nodig die je langer wilt bewaren voor later gebruik. Iedere hoeveelheid gist is te gebruiken als deze maar schoon is. Wanneer de hoofdvergisting is afgerond en het bier heeft geen afwijkingen dan mag je aannemen dat de gist sludge op de bodem van het gistvat schoon is.
• Daarnaast heb je ontsmette buisjes van ongeveer 50 ml nodig. Deze zijn overal via internet te bestellen. Ik heb ze besteld via AliExpress, daar kan je ze vinden onder de benaming ‘centrifuge tubes 50 ml’. Je kan ook 1,5 of 0,5 ml buisjes gebruiken. Voordeel is dat het veel minder ruimte inneemt maar je moet wel een giststarter maken en deze gist verder doorkweken omdat de hoeveelheid veel minder is. Vergeet niet een houder te bestellen waar de buisjes rechtop in geplaatst kunnen worden, zo kan je ze mooi en overzichtelijk bewaren.
• Glycerine is het volgende ingrediënt, deze is te koop bij de drogist of onze gangbare brouwwinkels. Dit moet een 20% oplossing zijn. Als het puur is, meng dan 4 delen water met 1 deel glycerine.
• Isopropyl alcohol (schoonmaak alcohol) of een gelkoelpack welke je kan invriezen. Deze gaan fungeren als isolator voor de gistbuizen.
• Een kunststof bewaardoos welke groot genoeg is om de gistbuisjes en de alcohol of gelpack rechtop in te bewaren.
• Gekookt en ontsmet water.

Werkwijze invriezen

1. Bewaar de gewassen gist gedurende minimaal 4 uur in een koelkast, zodat de gist uit zakt naar de bodem. Giet de vloeistof die zich boven de gist verzamelt af, zodat een zeer dikke gistslurry achterblijft. Het doel is voldoende gistcellen voor een giststarter te verkrijgen die nog goed is in te vriezen.
2. Vul de 50 ml buisje voor de helft met de gistslurry.
3. Voeg een gelijke hoeveelheid glycerine toe, let er op dat dit een 20% oplossing is. Sluit de buis af met de bijgeleverde dop. Schud de buis voorzichtig zodat het goed gemengd wordt zonder schuim te vormen. Hier bereiken we een 10% glycerine oplossing. Zorg dat de buis niet volledig gevuld is omdat bij het vriezen uitzetting plaatsvindt.
4. Draai de dop van de buis iets los en plaats deze rechtop in de bewaardoos. Voeg de isopropylalcohol toe zodat deze op gelijke hoogte is als de gistoplossing in de buisjes. Pas op dat dit niet te hoog is en de gist vervuild raakt. Als je een gelpack gebruikt, zorg er dan voor dat deze goed aansluit rondom de buisjes.
5. Plaats de kunststof bewaardoos met inhoud in de vriezer. De isopropylalcohol of gelpack vertragen het bevriezen. Dat is belangrijk voor de vitaliteit van de gist.
6. Nadat de gist bevroren is kan je dop vastdraaien en bewaren voor toekomstig gebruik. Het is raadzaam om de buisjes in een afgesloten doos gevuld met gelpack te bewaren.

Werkwijze ontdooien

1. Neem de buis uit de vriezer en dompel deze onder in water van 35 graden celsius. Beweeg de buis totdat alles is ontdooid.
2. Haal de buis uit het water, ontsmet de buitenzijde en maak deze droog.
3. Maak een oplossing van moutextract met een SG van 1040, kook deze en laat het afkoelen. Gewenste hoeveelheid: 1-2 liter. Voeg de inhoud van de buis toe en laat deze 12-24 uur op een roerplaat staan. Regelmatig schudden om zo zuurstof opname te krijgen kan ook.

Enkele opmerkingen ter overweging

Houd voor ogen dat zuiverheid van je giststarter, de gist sludge, en je uitrusting de sleutel is tot succes. De bieren die je er mee gaat maken zijn zo goed als de gist waar je mee begint. Iedere verontreiniging in de gist zal worden doorgegeven aan deze brouwsels. Als een gebotteld bier na verloop van tijd een smaakafwijkingen gaat geven dan is de ingevroren gist die je van dat brouwsel bewaard hebt ook verdacht.

Bron

http://www.homebrewtalk.com/freezing-yeast.

Er waren weer veel bieren ingeleverd het afgelopen jaar. In de ene klasse wat meer dan de andere maar de wedstrijdbieren waren zeer goed vertegenwoordigd. Er waren in totaal 62 inzendingen.

De inzendingen waren zo talrijk dat het keuren op de clubavonden een beetje veel werd. Naast het invoeren van de nieuwe vereenvoudigde keuringsformulieren moesten we er zelfs toe overgaan om niet alle bieren te laten proeven. Van het wedstrijdbier de Quadrupel zijn wel alle bieren op tafel gekomen maar van de overige klasse is maar 1 flesje gekeurd. Van de 5 best gewaardeerde bieren is het andere flesje door de keurmeesters apart gekeurd en van punten voorzien. Afhankelijk van het aantal inzendingen en de beschikbare keurmeesters zullen we volgend jaar weer deze strategie toepassen

Dan nu de prijsuitreiking van de clubkampioenschappen van dit jaar:

Wedstrijdbier: Alt bier

3^e prijs een ex aequo beide met 69 punten

• Wim Crielaard

• Ben & Gery Uijtenhaak

2^e Prijs met 73 punten

• Edwin de Redelijkheid en Erik Bakker

1^e Prijs met 74 punten

• Titus Rinia

Klasse A – C

3^e prijs met 70 punten

• Jan Wurpel met Tripel C

2^e prijs met 71 punten

• Titus Rinia met Dordtmunder Strong

1^e Prijs met 87 punten met IPA

• Theo van Eijden

Wedstrijdbier: Quadrupel

3^e prijs met 75 punten

• Edwin de Redelijkheid en Erik Bakker

2^e prijs met 77 punten

• Ed van Gent

1^e Prijs met 81 punten

• John Gouwerok en Jo Eus met Chimikloon

De Klasse B – D – V

(klasse V omdat het de zwaardere bieren betrof)

3^E Prijs met 80 punten

• Titus Rinia met Quadrupel hout lager

2^e prijs met 82 punten

• Titus Rinia met Rauchbier

1^e Prijs met 84 punten

• Theo van Eijden met Peated R. I. P.

Clubkampioen van 2016

(met minimaal 1 wedstrijdbier)

Wil toch even benoemen dat Niels en Matthijs van der Weijden de derde plaats algemeen behaalden, zonder in een categorie in de prijzen te zijn gevallen.

3^e met 152 punten

• Niels en Matthijs van der Weijden

2e met 152.5 punten

• Theo van Eijden

1e en clubkampioen van 2016 met 156 punten

• Titus Rinia

Alle prijswinnaars van harte gefeliciteerd. Op de clubavond van 27 januari 2017 zal ik alle uitslagen en keuringsrapporten meenemen en kan een ieder deze bij mij ophalen.

Jacques

Dit jaar zijn er wederom 2 inzenddagen voor de clubkampioenschappen, zowel in april (keuren in mei) als september (keuren in oktober). De wedstrijdbieren worden zoals gewoonlijk gebrouwen op de clubbrouwdagen bij de familie Van Duivenvoorde in Lisserbroek.  Deze brouwdagen zijn niet alleen leerzaam maar ook gezellig, mede door de goede catering van Kim, die naast koffie, thee en koeken ook soep, broodjes en zelfs bittergarnituren in haar assortiment heeft. En iedere brouwer neemt natuurlijk zelf zijn eigen gebrouwen bier mee om te laten proeven aan de grote proeftafel in het midden van het ‘brouwlokaal’.

Als eerste wedstrijdbier op de brouwdag in begin februari  is een Sterke Saison klasse C. Het tweede  wedstrijdbier op de brouwdag in begin mei is een dubbel Abdijbier klasse D. Houd deze brouwdagen in de gaten om voor de titel clubkampioen in aanmerking te komen. Zoals jullie weten geldt voor de clubkampioen dat er minimaal een wedstrijdbier in de puntentelling moet zijn opgenomen.

Daarnaast worden in het voorjaar de bieren uit de klasse A en C geproefd. In het najaar zijn de bieren uit de klasse B en D aan de beurt. De bieren uit de klasse V mogen  tijdens beide wedstrijd inleverdagen worden ingeleverd.

Commerciële brouwers

Zoals op de clubavond van december al kort aangekondigd willen wij kijken of we onze commerciële brouwers een beetje bij de clubkampioenschappen kunnen betrekken, door vanaf 2018 een van hun bieren als wedstrijdbier te selecteren. Zij dienen dan wel hun recept beschikbaar te stellen en een presentatie te (laten) geven op de clubavond voorafgaand aan de brouwdag. Zij kunnen namelijk alles over hun bier vertellen en de leden kunnen direct vragen stellen aan de brouwer.  Daarnaast mogen zij het referentiebier voor de proefavond leveren. Voor de brouwdag van februari denken wij aan een bier uit de klasse A-C (licht bier) en de brouwdag van begin mei aan een bier uit de klasse B-D  (donker bier).

Inschrijven

Het Inschrijfformulier komt uiteraard weer op de website.  Op dit formulier  moeten  de namen van de brouwers ingevuld worden, het type bier en de klasse, begin en eind sg, de bitterheid en de brouwdatum. Voor de vrije klasse graag een korte omschrijving van het type bier. Het ingevulde formulier samen met 2 flesjes inleveren op de betreffende clubavonden. Zie ook het wedstrijdreglement clubkampioenschap op de website.

Namens de clubkampioenschapcommissie,
Jacques Stricker

“Brewing Engineering”

Great Beer Through Applied Science door Steven Deeds

Op de clubavond van januari staat het brouwprogramma Brouwhulp centraal. Brouwsoftware helpt je recepten samenstellen en voorspellen welk bier je krijgt bij een gekozen mix van ingrediënten, maischschema en natuurlijk de eigenschappen van jouw brouwapparatuur. Achter brouwsoftware gaat een hoop toegepaste wetenschap schuil over het brouwen van bier en de effecten van de keuzes die je maakt.

Het boek ‘Brewing Engineering’ van Steven Deeds bespreekt op nuchtere en toegankelijke wijze veel van de formules en schema’s die achter elke brouwsoftware schuilgaan. Zo geeft hij bijvoorbeeld vuistregels voor de invloed van de suikermix (sucrose/dextrine) op de uitvergisting, en van de maischtemperaturen op de uitvergisting. Ook legt hij de berekeningsmethode voor de hoeveelheid melkzuur nodig voor het aanzuren helder uit, en pleit hij voor het gebruik van “brewhouse efficiency” als centrale variabele in de berekening van het start-SG in plaats van de refractometeraflezing. Hij illustreert dat met de resultaten van eigen tests waaruit forse foutmarges van zowel hydrometers als refractometers naar voren komen. Refractometers geven vaker te hoge waarden en hydrometers vaak juist te lage waarden.

Het aardigste van het boek is nog wel de nuchtere toon. Vaak moet je je bij Amerikaanse auteurs door hele verhalen heen worstelen over hoe bierbrouwen hun huwelijk verdiepte, hoe ze door anderen gestimuleerd werden om hun technieken aan te passen, en noem het maar op. Dit boek is daar volledig van gespeend en leest daarom lekker weg en maakte brouwsoftware voor mij een stuk toegankelijker.

Het boek is verkrijgbaar via amazon.com voor ongeveer $11 inclusief verzenden of voor € 13,-- via Bol.com. Ook de ’t Wort Wat clubbibliotheek heeft het boek in zijn collectie. Steven Deeds heeft een eigen blog: http://woodlandbrew.blogspot.com

Frank Huitema

De Brand Bierbrouwerij te Wijlre organiseert samen met de bierconsumentenvereniging PINT de Brand Bierbrouwwedstrijd voor thuisbrouwers uit Nederland.

Hoe werkt het?

Thuisbrouwers kunnen zich tot en met 17 maart inschrijven via deze website. (https://pint.banster.nl/evenementen) Minimum leeftijd 18 jaar.

De opdracht

Brouw thuis een Session IPA. Daarbij dient het bier te voldoen aan de volgende eisen:

Algemene kenmerken

Session IPA staat bekend om de sterke hopbitterheid en hop smaak met een ‘sessionable’ (lees: lager) alcoholgehalte. Het bier is fris met een lichte body. Door het lage alcoholgehalte (2,5 tot 4,5 vol %) is het een ‘toegankelijker’ bier. De uitdaging bestaat uit het vinden van een optimale balans tussen oorspronkelijk IPA bier en het lagere alcoholgehalte.

Technisch fiche:

• Gisting: Hooggegist (ca. 75-90% schijnbare vergistingsgraad)

• Alcohol: Tussen 2,5 en 4,5 volumeprocent

• S.G. of Stamwort: tussen 1,026~1,038g/cm³ of 6,5°P~9,5°P

• Kleur: max 20 EBC

• Bitterheid: max 50 EBU

• pH: 4.05 tot 4.65

Een Session IPA is een IPA gebrouwen met een lager stamwort en alcoholgehalte. Het bier moet volmout zijn (bestaat uit gerstemout mogelijk aangevuld met tarwemout). Het toevoegen van ongemoute granen/suikers, kruiden/specerijen, vruchten en groenten is niet toegestaan. Houtrijping en barrel-aging zijn tevens niet toegestaan. Het bier moet met bovengist vergist zijn. Bij de beoordeling zal de “doordrinkbaarheid” een belangrijke rol spelen.

Fysiek fiche

• Kleur: Geel tot diep goud van kleur

• Helderheid: Helder tot iets mistig (dry hop deeltjes)

• Schuim: Minstens een blijvend ringvormige schuimkraag

• Geur: Medium tot intens hopgeuren afkomstig uit allerlei hopsoorten

• Smaak: Sterk hopbitterheid en hopsmaak. Laag tot medium moutigheid. Laag tot medium esters en geen diacetyl

• Basissmaak: Bitter tot zeer bitter en zoetig

• Body: Licht tot medium

• Mondgevoel: Droog tot iets plakkerig

• Nasmaak: Hopsmaak blijft lang hangen maar is niet astringent of wrang.

Uiteraard moet het product ook voldoen aan de wettelijke eisen. Sinds 1 januari 2015 is de wettelijke definitie van bier gewijzigd. Zie voor meer informatie: Warenwetbesluit gereserveerde aanduidingen, artikel 7b, zoals gewijzigd op 1-1-2015.

In totaal dient 31 maart een partij van 12 flessen klaar te staan om opgehaald te worden door de Brand Bierbrouwerij. Van deze 12 flessen zullen er 4 gebruikt worden voor lab-analyses en 8 om te proeven door de jury in zowel de halve als hele finale. Een formulier om de receptuur in te vullen volgt spoedig na aanmelding.

Voorronde

De jury komt in april bij elkaar om de bieren te proeven. Daarbij zal de jury letten of het aan alle bovenstaande criteria voldoet en uiteraard op de kwaliteit van het bier, smaak, uiterlijk en schuimstabiliteit. Tevens zal gekeken worden naar haalbaarheid van brouwen op grotere schaal en of het bier te pasteuriseren valt. Brand Bierbrouwerij en PINT hebben zitting in de deskundige jury. De jury zal in de voorronde de ingezonden bieren blind proeven.

Finale

De finaledag en prijsuitreiking zullen in mei plaatsvinden. Over de locatie en invulling van deze dag zal later meer informatie volgen.

Prijs

De winnaar mag samen met de meesterbrouwers van Brand een brouwsel maken, gebaseerd op de winnende receptuur (afhankelijk van de beschikbaarheid van de gebruikte ingrediënten). Uitgangspunt daarbij is dat het brouwsel uitsluitend gangbare natuurlijke ingrediënten zal bevatten. Brand Bierbrouwerij hecht veel waarde aan productintegriteit. Indien een ingrediënt om hygiënische, gezondheids- of productietechnische redenen niet verwerkt kan worden, zal in overleg een oplossing worden gezocht.

Als het brouwsel voldoet aan de kwaliteitseisen van Brand, kan het bier door Brand op de markt worden gebracht. Op de verpakking ervan zal o.a. het portret en de naam van de winnende thuisbrouwer afgedrukt worden.

Indien Brand het bier op de markt brengt, krijgt de winnaar een geldprijs van € 2500,-. De kansspelbelasting komt voor rekening van Brand Bierbrouwerij B.V. Door betaling van de geldprijs aan de winnaar verkrijgt Brand Bierbrouwerij het recht de receptuur te gebruiken.

Publiciteit

De media zullen benaderd worden om aandacht te besteden aan deze wedstrijd. De deelnemer geeft toestemming om zijn naam en portret te publiceren.

Overig

Door mee te doen aan deze wedstrijd verklaar je je akkoord met dit wedstrijdreglement. In gevallen waarin dit reglement niet voorziet beslissen Brand Bierbrouwerij en de jury voorzitter. Over de uitslag van de wedstrijd kan niet gecorrespondeerd worden. De Brand Bierbrouwerij behoud zich het recht om de hop in de winnende receptuur te vervangen. Hierbij proberen we samen met de thuisbrouwer de winnende receptuur zo dicht mogelijk te benaderen.

http://www.brand.nl/brand-bierbrouwwedstrijd

Zo, de kop is er weer af, 2017 is in volle gang. De eerste clubavond komt er weer aan. En we hebben in december de Gouden Veer uitgereikt.

Oh, u was er misschien niet? Dan fronst u nu de wenkbrouwen (oeps, foutje, te veel focus op de hobby), wenkbrauwen dus. In dit blad zult u wel lezen wat er allemaal zo mooi was aan deze avond. Ik vond zelf de combinatie proeverij Bier en Tapas het mooist. Daar scoort het bestuur toch wel mooi mee. Dank heren, voor deze heerlijkheden. Maar naast deze gezellige vreugd waren er nog serieuze zaken, zoals het uitdelen van de flessen bier aan de actievere leden. En dit maal ook de uitreiking van een speciale kei. Die nu eens niet een wisseltrofee bleek.

Tja, ik heb zelf die avond al aan de aanwezigen uitgelegd dat de wisseltrofee van de mediacommissie niet zo heel erg gewild was. Het gouden toetsenbord was na de laatste uitreiking al binnen een maand weer bij mij terug. Dus, jaloerse blikken werpend op de kei, kozen wij voor een meer ‘eigentijdse’ trofee en dat werd een Gouden Veer.  Deze is tezamen met een fles lekker bier uitgereikt aan degene die het leukste/mooiste/inhoudelijkste… artikel heeft geschreven in het afgelopen jaar. Met algemene stemmen werd door ons gekozen voor het artikel van Piet Soons, in het maartnummer. Waarom? Het is een stuk dat je aanzet tot nadenken over je eigen brouwtechniek. Patrick van Zijl was er dusdanig door geïnspireerd dat ook hij zijn brouwproces ging beschrijven (aprilnummer). Binnen onze commissie werd er ook over gepraat. Daarnaast was het bovendien luchtig geschreven en werd er een duidelijke visie zichtbaar bij de brouwer: ‘hou het simpel, dat is de leidraad bij alles wat ik doe’. Hij meent dat lang niet zoveel stappen in het proces kritisch zijn. Nou, dat is voor velen een opluchting, zou ik zeggen. Lezen, nog eens lezen en dan zelf je eigen visie aanpassen…?

Tja Piet, we gaan er in ieder geval mee aan de slag en ik hoop dat het tweede deel van de prijs heeft gesmaakt. En natuurlijk krijgen we graag nog een keer iets van je te lezen. Want nu jij naast Arnon Grunberg staat wat betreft het mogen winnen van een Gouden (ganzen)Veer (in januari dit jaar aan Grunberg uitgereikt) behoor je tot de groten der aarde… op schrijversgebied dan, welteverstaan.

Maar u begrijpt, het hoeft maar één artikel te zijn om in het illustere rijtje van Grunberg en Piet te komen. Dus wij wachten af wat voor schoons u ons gaat toezenden.

Proost, Ben

Het Open Nederlands Kampioenschap Bierbrouwen wordt dit jaar georganiseerd door het Zeeuws amateur bierbrouwers gilde De Deltabrouwers uit Goes. Dit gilde organiseert ook al jaren het succesvolle Delta Bier Festival (zie ook www.deltabrouwers.nl). Voor het ONK2017 wordt een programma gemaakt waar, naast het deelnemen aan de wedstrijd, een aantal aan bierbrouwen gerelateerde activiteiten plaatsvinden. Er worden lezingen gehouden en er is een aantal Zeeuwse streekbrouwers die hun bieren promoten en schenken.

Het kloonbier is dit jaar: Export Porter 1750 van Brouwerij Kees! te Middelburg.

Inschrijven is mogelijk vanaf 1 Maart. Inleveren is mogelijk vanaf 15 tot en met 28 April op een door u aangegeven inleveradres. Er is een maximum van 550 deelnemende bieren. Wees er op tijd bij.

Het ONK festival en prijsuitreiking zal plaatsvinden op 10 Juni van 12:00 tot 17:00 uur in:

Uitspanning De Goederenloods, Albert Plesmanweg 23, 4462 GC Goes.

Deze gelegenheid is dichtbij het station in Goes en voor iedereen goed bereikbaar. Meer informatie via de site van de Deltabrouwers en op www.onk2017.nl

Het Brouwland open Nederlands Kampioenschap amateur bierbrouwen 2017 wordt mede mogelijk gemaakt door:

De kwaliteitscommissie, wat doet die allemaal? We zijn begonnen op 11 mei, toen we voor het eerst bijeen kwamen. Na een voorstelrondje hebben we ons gericht op: Wat is kwaliteitsbier? Een mooie omschrijving daarvan is de wedstrijddefinitie: ‘Een bier dat een prijs wint of meer dan 80 punten scoort bij het ONK’.

Een andere omschrijving is deze: Een product dat is gemaakt van hoge kwaliteit grondstoffen, geen opmerkelijke smaakafwijkingen heeft, een consistent smaakprofiel heeft en niet afwijkt van de geaccepteerde specificaties.

Onze strategie daarbij is:

1. de leden van 't Wort Wat in staat te stellen om betere bieren te brouwen
2. de commissie wil methoden ontdekken en kennis vergaren om de leden van 't Wort Wat consistent de beste bieren te kunnen laten brouwen.

Daarbij hanteren we volgende doelstellingen:

• het bewustzijn van kwaliteitsverbetering van het hobby brouwen te vergroten.
• het verzamelen van kennis en het toepassen ervan in eigen brouwsels.
• het publiceren en presenteren van kennis en resultaten van de ervaringen in eigen brouwsels.

Zo, dat was een stukje theorie. Nu de praktijk: Wat hebben we tot nu toe allemaal gedaan?

Als leidraad voor ons handelen hebben we het boek ‘Brewing Better Beer’ van Gordon Strong gebruikt. Jan Wurpel heeft enkele hoofdstukken ervan voor ons vertaald en dat vergemakkelijkte de discussies. Walter heeft 4 recepten van een porter gemaakt in het programma Brouwhulp, dat later aan jullie uitgelegd zal worden. Deze 4 recepten zijn in principe gelijkwaardig, alleen zijn de uitwerkingen verschillend.

Het eerste brouwsel wat we van die Porter gemaakt hebben was een normaal brouwsel, dus zoals we dat allemaal thuis doen. We hebben de mouten gewoon geschroot en alles erin gedaan, dus ook de zwarte mout gelijk met alle andere mouten.

Het tweede brouwsel hebben we iets anders gemaakt. Toen hebben we de zwarte mout pas bij spoelen erin gedaan. We hopen dat daardoor het bier een betere, minder scherp smaak zal krijgen

Het derde brouwsel is weer iets anders gegaan, toen hebben hetzelfde gedaan als bij het tweede brouwsel maar daarnaast hebben we de bitterhop er pas aan het einde van de kooktijd bij gedaan. Om te zorgen dat het bier voldoende bitter zal zijn hebben we er wel veel meer bitterhop in gedaan. Hierbij hopen we dat het bier een lekkerder hopsmaak zal krijgen.

Het vierde en laatste brouwsel doen we het weer iets anders: naast de genoemde afwijking van de standaardmethode gaan we zoveel water toevoegen dat we helemaal niet meer hoeven te spoelen. Hierdoor hopen we te bereiken dat het bier een schone smaak zal krijgen.

Dat was in het kort wat we als kwaliteitscommissie tot nu toe gedaan hebben en nog steeds doen.

Dun

Dus… een nieuw jaar. En wat doen we dan? Goede voornemens! Niet iedereen, daar ben ik van overtuigd en ik zou het mezelf ook niet moeten aandoen. Maar goed, toch gedaan. Er moet dus wat (veel) af. En dan staat bij mij natuurlijk ‘bier’ als zondebok bovenaan, want de alcohol daaruit wordt omgezet in vet en daar heb je de boosdoener al. Hoe gaat we dan minderen? Dat is en blijft lastig. Rigoureus is natuurlijk helemaal niets meer drinken en verder dan ook nog eens niet snoepen en zeker niet teveel eten. Ofwel, dat wordt afzien!

Ondertussen kunnen we dan mooi eens kijken wat er nog aan het bier zelf gedaan kan worden. Want dat is natuurlijk het mooiste van zelf bier maken: je bepaalt dus ook zelf wat er in zit. En wat er bij zit. Worst, kaas pinda's en weet ik wat je zoal bij je bier kunt nuttigen. Misschien is dat het makkelijkste om te laten staan. En dat begint bij het boodschappen doen, want in de supermarkt bepaal je natuurlijk al wat je in huis haalt. Dus geen kaasjes, worstjes, enz. meer meenemen. Ok, dat is stap 1.

Helaas is dat natuurlijk niet genoeg, want het bier zelf blijft natuurlijk een grote bron van calorieën. Hmm, wat kunnen we daar nog aan doen. Kortom ik ben gaan experimenteren met ‘ander’ bier. In Amerika kennen ze een ‘light’ vorm van een aantal bekende soorten bier. Door goede reclame campagnes is light beer daar een enorme bestseller geworden. Op de site fooducate.com beweren ze zelfs dat 7 van de 10 verkochte bieren inmiddels light bieren zijn. Die light bieren nemen zomaar 45% van de verkochte bieren voor hun rekening. Big business dus. Eén op de vijf verkochte bieren is daar zelfs een Bud Light. Wow!

Goed, wat is dan een Light bier? In bier zitten twee ‘dikmakers’. Dat zijn de alcohol en de koolhydraten. Daar moet dus wat aan gedaan worden. De alcohol neemt de meest calorieën voor z’n rekening. Daar moeten we dus mee beginnen. Dus ik heb een bier gemaakt door simpel gezegd minder mout te gebruiken. Op zich was dit natuurlijk al bekend. Ik maak vaker Engelse bieren. In sommige daarvan zit soms maar 3 - 3,2 %. Dat is al helemaal niet veel meer. Daar kan ik nog bij zeggen, dat die bieren toch echt nog heel smaakvol kunnen zijn. Dan moet je natuurlijk wel van Engelse bieren houden.

Maar het moet nog beter, of eigenlijk nog lager. Nou kennen wij in Nederland al die 2 of 2,5% biertjes zoals de inmiddels razend populaire Radler biertjes. Mijn probleem hiermee is dat deze niet lekker zijn. Zal wel aan mij liggen, want volgens mij worden ze goed verkocht. Ik zag ook nog eens een Wieckse Ice Tea Green variant. Te koop met 2% en met 0%. Ik heb de 2% variant geprobeerd en deze is wel ok, maar d’r zit zo’n laf zoet smaakje aan. En dan klopt als je ziet wat er allemaal in zit. O.a. suiker. Dus geen biertje om er meer van te drinken.

Dus zelf maar wat maken met, zoals gezegd, minder mout. Het verwijderen van alcohol uit een zelf gebrouwen biertje is niet te doen, dus beter voorkomen dat het er in komt. Dus ben ik een bier gaan maken met zeer weinig mout (ca 2 kg). De wort hiervan heb ik meteen weggegooid en toen ben ik de bostel gaan uitspoelen met heet spoelwater. Dan krijg je een bier met nauwelijks kleur en, heel belangrijk, heel weinig alcohol. D’r zit gewoon niet veel voeding voor de gist meer in. Het biertje werd net iets meer dan 1%. Dat was netjes voor een thuisbrouwsel. Jammer was het ook naar niets meer smaakte. In de volgende batch heb ik dat gecompenseerd met meer hop. Dan krijg je een soort IPA, waarbij je eigenlijk bijna alleen nog maar hop proeft. Geeft niet, ik vind hop juist lekker.

De kunst was nu dus de juist hopsoorten te combineren. Daarnaast wilde ik eigenlijk nog minder alcohol in het bier. Nog minder mout dan? En nog verder spoelen? Hmmm… weet je wat? Als we nou die stap van het maischen helemaal overslaan? Dan hoef je ook niet te schroten en wordt het ineens een veel korter proces. Je gebruikt namelijk alleen nog maar water dat je kookt met hop. Je kunt nog wat kruiden toevoegen en klaar ben je. Hier zit dus helemaal geen alcohol meer in. Precies wat je wilt. Maar waarom dan nog koken? En dan vooral, waarom zo lang? Ik heb inmiddels een lekker mengsel van kruiden en hopsoorten bedacht en het ontstane smaakwater (bier kunnen we hier niet meer noemen) gebotteld.

Dan blijkt dat wanneer je een flesje opent en inschenkt dat er natuurlijk van schuim geen sprake meer is. Ook niet van kleur of bubbels trouwens. En wat me ook opviel is dat de smaak wat tegenvalt als ie uit de koelkast komt. Ik ben het dus gewoon op kamertemperatuur gaan drinken. Maar ook dat was niet helemaal geweldig. Het blijkt dat het lekkerders is als het warmer is. Net als met gluhwein.

Ik heb het proces nog wat getweakt en ben uiteindelijk op kleine buideltjes met hop en kruiden uitgekomen. Deze buideltjes hang ik nu in gekookt water. Dat schenk je ook liever in een flinke beker met een groot oor dan een glas. Paar minuten laten trekken en klaar. Ik heb al een paar verschillende soorten combi’s gemaakt en kan heerlijk genieten van een heerlijk gehopt, alcoholvrij en zo goed als calorievrij kopje… hopthee!

Proost!