9 artikelen uit het clubblad van December 2006

Terug naar overzicht

Van de redactie

tww december 2006
Door: Nico Mes

Dit is alweer het laatste nummer van het clubblad in 2006. Dit jaar is het goed gegaan. Er zijn meer dan 300 bladzijden clubblad. Toegegeven, daar zitten ook bladzijden advertentie bij. Maar we komen dit jaar zeker boven de 200 bladzijden kopij. Niet gek voor een vereniging van brouwers. Natuurlijk zijn er hoofdleveranciers. Maar er komen ook langzamerhand nieuwe schrijvers. De redactie blijft nieuwe schrijvers aanmoedigen. Een methode daarbij is rubrieken te laten rouleren. Zo schrijf ik de laatste tijd elke maand een verslag van de clubavond. Natuurlijk kan iemand anders dat met een frisse andere kijk ook doen. Mijn emailbus staat daar altijd voor open.

Ook op de nieuwe website van ’t Wort Wat breidt het aantal artikelen uit het clubblad zich gestadig uit en is al boven de 300 gekomen. Geen slecht jaar dus. Namens de redactie prettige feestdagen en een goed 2007 toegewenst.

Een goed voornemen voor het 2007: ten minste 1 artikel schrijven voor het clubblad.

Terug naar overzicht

Spelen met Bier, deel 1

tww december 2006
Door: Theo van Eijden

Eigenlijk zijn schuilt er in iedere man nog het kind. En onder het mom van “Brouwen en bier is mijn Hobby” is het best wel goed te praten dat dit onderwerp aanbod komt. Gedurende de afgelopen verregende vakantie dagen had ik genoeg tijd om mijzelf te verdiepen in deze hobby. Dat is niet alleen bier en brouwen maar ook het spelen van bordspelen.

Dit leek me een mooi onderwerp om een serie artikelen te schijven. Er zijn namelijk zeer veel bordspelen die Bier of Brouwen als thema hebben. In Nederland kennen we het Grolsch Master Game, Tournée Generale, Het Bierspel, Het Geheim van Grimbergen, en uiteraard Het Beruchte Bierspel. In het buitenland kom je tegen Around de World, Brewhouse Bash, Brewopoly, Brewmaster Boardgame, Beer Game. Astrobeer, Bierqarttet, Freibier (de laatste twee in het Duits). In ieder artikel wil ik dieper in gaan op het spel en eventueel ook een eigen gespeelde recensie. Echter sommige spelen zullen maar heel summier beschreven worden omdat er niet meer informatie voorhanden is.

Bierspel Tournée GeneraleBierspel Grolsch

Wat ook nog valt te proberen is een dergelijk spel mee te nemen naar de clubavond en daar met mede clubgenoten het spel te spelen. In het ergste geval kan er zelfs een hele avond gewijd worden aan het spelen van bier spellen (draaf ik nu door???)

Brew-opoly

Bierspel Brew-opoly

Hier is een spel voor mensen die meer van bier drinken houden dan van handelen met straten. In plaats van een straat in bekende Nederlands steden worden hier bier merken te koop aangeboden. De bekende Amerikaans microbrouwerijen komen in dit spel voor. Wat denk je van de merken als Alpha King Pale Ale of Zonker Stout, Moose Drool, Buzzard Bay, New Belgium, Full Sail en Fat Angel. Voor een mislukt brouwsel moet je een boete betalen van $ 75,-. In Brew-Opoly vergroot je de waarde van jouw bezit door het kopen van bouwpubs, de huizen, en microbrouwerijen, de hotels. Doel van het spel is duidelijk. Voor wie niet gaat winnen is er altijd de troostprijs in de vorm van de eervolle vermelding “Bierdrinker van de maand”, welke vergezeld gaat van een mooie bonus. Spel is geschikt voor 2 tot 6 spelers en is van origine Amerikaans. De waardering voor het spel is niet hoog, waarschijnlijk omdat het eigenlijk Monopoly is. Van het spel bestaat ook een Canadese versie, het enige verschil hierin is dat er Canadese bier merken in voorkomen.

Spel is niet in Nederland in de winkel verkrijgbaar maar via Ebay wordt het regelmatig aangeboden. Een nieuw exemplaar is verkrijgbaar via Amazon voor rond de 20 euro.

Theo van Eijden

Terug naar overzicht

Brewhalla - part 2

tww december 2006
Door: Jan-Willem Fukkink

brewhalla

Brewhalla (http://www.brewzilla.nl/brewhalla) is een nieuwe rubriek over de grootste, kleinste, meest technische, simpelste, duurste, origineelste, lelijkste en mooiste amateur-brouwinstallaties die er op het Internet te vinden zijn.

PROFIEL  
Brewhalla: #005
naam: The Brewery
URL: http://www.ibrewbeer.com
b(r)ouwer: Chris Miller
capaciteit: 170 liter
verwarming: gas
RIMS: ja (HERMS)
computer: nee

brewery_front

We beginnen gelijk maar met de grootste van de lijst: "The Brewery" met een capaciteit van 170 liter (45 gallons) liter per brouwsel. Chris is begonnen met een 40-liter brouwset, maar wilde op een zeker moment wat groters. De installatie bestaat uit twee vaten van 200 liter (55 gallons) met daarboven een vat van 57 liter (15 gallons). Het linker vat (met witte isolatie) is de niet-verwarmde maischketel en wordt gevuld met ruim 54 kilo mout per brouwsel (voor een start-SG van 1060). Het wort loopt tijdens het maischen uit de maischketel in een zogenaamde 'lauter grant' (de RVS-bak midden onder) en wordt van daaruit omhoog gepompt naar de warmte-wisselaar midden boven. Het water uit deze HLT (= hot liquor tank = heet water ketel) wordt na het maischen gebruikt als spoelwater. In het rechter vat brengt Chris met drie zware branders (150K BTU per stuk) binnen een uur het wort aan de kook. Afkoelen gebeurt met een geïntegreerde tegenstroomkoeler (type koperen-buis-in-slang) waarna met een RVS-bruissteen zuurstof wordt geïnjecteerd in het wort.

Heb je een verzoek om een specifieke brouwinstallatie te bespreken? Laat het dan even weten. Dat geldt natuurlijk ook als je zelf een website hebt of kent, die nog niet in Brewhalla vermeld staat.

Met vriendelijke groet,

Jan-Willem Fukkink

 




Terug naar overzicht

Brouwverslag van la Chouffe en het ontstaan van een Bramen Chouffe

tww december 2006
Door: Titus Rinia

Brouwverslag La Chouffe

en het ontstaan van een Bramen Chouffe

Hierbij het recept van een La Chouffe gebrouwen op 05-11-2006.

Een La Chouffe heb ik altijd al willen brouwen. Tijdens de gezamenlijke brouwdag kon ik er niet bij zijn. Het recept komt van André vd Zee. Hij heeft het weer gedestilleerd uit het forum van HobbyBrouwen.nl. Het is een simpel recept. Maar we beginnen met de gist.

Giststarter:

De Zondag, twee weken voor de brouwdatum start ik m’n originele La Chouffe gist op. Het buisje met gist heb ik van André gekregen. Steriele wort van 1052 (bron is Frisian Steam) iets verdunnen met gekookt water om SG naar 1040 te brengen. Circa 150 ml van dit wort met inhoud buisje in steriele appelmoespot gedaan en deze continue beluchten bij 24°C. Na een dag of vijf de starter vergroten met opnieuw 150 ml. Na 2 dagen opnieuw vergroten met 150ml en na 2 dagen weer opnieuw vergroten met circa 200ml. M’n wort is nu op en een dag voor het brouwen maak ik nog es 400ml 10%ige moutextract oplossing. De appelmoes pot is nu te klein om dit ook nog es toe te voegen dus op zoek naar een grotere pot. Die vind ik in een 1,5L frisdrank. De Inhoud is vet over datum. Leeg gieten dus en omspoelen met heet water. Zou ie tegen 100 graden kunnen? Mmm, nee dus. Na een minuut hoor ik gekraak van het etiket. Snel het kokend hete water eruit. De fles ziet er gehavend uit maar kan nog wel functioneren. Voldoende schoon is ie ook wel dus gaat de starter via een schone en met kokend water gespoelde trechter in de fles en daarna de wortoplossing. Nog een dagje verder bubbelen. Hij zit al tjokvol met gist. Prachtige vlokken gist zie ik rond drijven als ik de fles omzwenk.

Brouwdag:

Weer: Niet echt van toepassing want Theo en ik brouwen bij Theo in de garage. Het is voor de tijd van het jaar relatief zacht met 12 graden. Bewolkt is het wel. Prima om toch nog buiten te kunnen koelen en schoon te maken aan het eind van de dag.

Zondag ochtend rond 8.30 arriveer ik bij Theo. Iets vroeger dan afgesproken. Theo komt in z’n nachtjapon 9onderbroek met T-shirt van de trap aflopen. Hallo, doe eerst maar es wat kleren aan!

Ik heb een klein probleem. Mijn gasdrukventiel zit nog in m’n caravan dus ik kan niet brouwen. Gisteravond dacht ik hieraan dus ff naar de winkel een nieuwe kopen gaat niet. Goddank heeft Theo er nog een liggen. Met een niet officiële (gas)slang en wat klemmen kunnen we toch brouwen. Normaal gesproken brouwen we bij Rob thuis en daar gebruik ik aardgas. Ik zet de boel verder klaar terwijl Theo z’n kids verzorgt en zichzelf (nu gaat ie echt kleren aan doen). Dan nu het recept:

We schroten voor 30L bier:

8000 gram Pilsmout
500 gram Bruine kandij suiker.

35 gram Tettnang uit mijn tuin (oogst 09-2006) koken gedurende 75 minuten.

50 gram Lublin pellets (ipv Saaz) 75 minuten koken, 4.5alpha zuur

35 gram Tettnang uit mijn tuin (oogst 09-2006) koken gedurende 15 minuten

40 gram Lublin pellets (ipv Saaz) 15 minuten koken, 4.5alpha zuur

19 gram (ipv 24 gram) fijn gemalen koriander zaadjes

4 gram Sinaasappelschilletjes (stond niet in het recept maar ik vond het wel aardig in dit er ook bij te doen).

Theo brouwt een Rijstbier en heeft achteraf een nagenoeg gelijk recept als ik qua ingrediënten. Alleen de bruine kandij suiker heeft ie uiteraard niet in en ik natuurlijk geen rijst (wat een baggerzooi zeg). Rest wel. Ook de Tettnang. Die haal ik nog speciaal voor ‘m uit m’n vriezer thuis.

Ik stort 24L heet water uit de kraan in pan. Mout erbij, roeren, temp controleren (52°C) en direct doorverwarmen naar 60°C. Ik realiseer me dat we het maisch water niet op pH hebben gebracht. Tijdens roeren nog 2 ml fosforzuur erbij. pH meten kan niet wat die zijn we kwijt. En daar baal ik van.

Maisch schema:

Temperatuur (°C)

52

60

70

75

78

Tijd (minuten)

1

45

30

5

1

Het verwarmen na iedere stap gaat snel (1 graad per minuut). De jodium test bij 75 graden is prima.

Filtratie:

Filtreren gaat prima. Spoelen met totaal 16 water van circa 70°C. pH van spoel water heb ik niet goed op pH kunnen brengen. Op de gok maar 4 ml fosforzuur toegevoegd op circa 30L water. Normaal ook iets in die orde van grootte. Na mijn ervaring met de Frisian Steam blijkt dat mijn nieuwe filterunit erg snel stroomt. Daarom heb ik er van de week een kraan tussen gezet om deze stroom te kunnen regelen. Tijdens het spoelen stopt het stromen regelmatig en moet ik dus weer aanzuigen. Dan gaat ie weer als de brandweer. Echt goed regelen gaat niet. Waarschijnlijk komt dit omdat de kraan in het deel zit waar de vloeistof omhoog stroomt. Misschien toch maar verplaatsen waar de wort naar beneden stroomt. Later blijkt dat als Theo ook mijn hevel “moet” gebruiken ivm filtratie problemen (met gaatjes emmer) zit de koperen buis die horizontaal loopt los. Daar heeft ie waarschijnlijk altijd lucht aangezogen. Ter plaatse wordt dit door Theo weer vakkundig dicht gesoldeerd (hij heeft er zelfs voor geleerd). Het komt er dus op neer dat het spoelen dus weer erg snel is gegaan. Dit proces moet ik beter gaan controleren want dit zint me niet.

Koken: (75 minuten)

Tijdens filtreren al de vlam onder de pan. Als het zaakje gaat koken voeg ik direct de 35 gram Tettnang toe en de 50g. Lublin. Heerlijk die geur. De Tettnang geeft al een heerlijke geur in de koelkast. Ik kook zachtjes, zelfs met het deksel op de pan want ik zit op 28 a 29L. Te weinig dus. Als blijkt dat de SG te hoog is voeg ik wel koud water toe. Dan na een uur koken gaat er opnieuw 35 gram Tettnang toe en de 40g. Lublin. Ook verdwijnt er de 4 gram sinaasappelschil in het wort. In een originele Jamie Oliver vijzel maal ik de 19 gram koriander fijn en wordt ook toegevoegd. Dit laat ik nog 5 minuutjes mee koken en de laatste 5 minuten van koken doe ik het gas uit en laat alles verder bezinken gedurende 5 minuten.

Eindfiltratie:

Mijn filterunit pak ik in, in mijn kaasdoek maar die is eigelijk te klein om het filter geheel te omsluiten. Theo is weer de redder in nood want hij kwam tijdens het kookproces met een enorme grote kaasdoek aan zetten. Alleen, hij gebruikt ‘m nooit. En dat heeft een reden. Een schilder heeft zijn kwast ermee schoongemaakt. Het is verf op waterbasis dus dat koken we er zo uit. Zogezegd zo gedaan. Doek in een pan en deze op het vuur. Bij het koken blijft het water verdomd helder. Geen verf dus op waterbasis. Na een half uurtje koken geen verandering. Wat er niet af komt, komt er ook niet af toch? Dus gebruiken dat ding. Ik bind hem om mijn filterunit en deze verdwijnt het hete wort in. Het filtreren gaat als een dolle, en prachtig mooi heldere wort loopt in m’n gistvat over de drie dubbele koelspiraal. Na korte tijd koelen zit ik op 24 graden. SG meten levert 1070 op. Precies wat ik nodig heb. Wel iets van 28L bier. Toch te weinig. Ik zie dat ik na het hevelen naast hopbellen etc., toch wel weer een halve liter wort in de pan achterblijft. Ook dit wil ik de volgende keer beter aanpakken. Een extra kaasdoek en twee emmers zonder bodem moeten dit laatste hoeveelheid vocht ook meenemen. Maar dat voor de volgende brouw sessie.


Gisting:

05-11-2006: Begin SG is 1070. Gist toevoegen om 17.30. Gistkast temperatuur instellen op 20 graden. Ik meet dit keer niet het wort temperatuur. (waarom weet ik eigelijk niet. Gemakzucht denk ik). Om 22.00 uur zie ik nog geen activiteit.

06-11-2006 Maandagochtend loopt het schuim uit het waterslot. Ik heb maar weer een foto gemaakt…….

Pur schuimShit man, daar begint de ellende weer. Het schuim is erg dik. Het lijkt wel PUR-schuim. Met een doek veeg ik de boel schoon en ‘s middags opnieuw. Het vat voelt wel warm aan dus ik open mijn gistkast en laat de kou van buiten de ruimte afkoelen. ’s Avonds de deur weer dicht gedaan en de temperatuur op 18 graden ingesteld. Hopelijk tempert dit de vergisting een beetje en houd ik nog wat bier over in het gist vat. Goddank, is tijdens het brouwen de opbrengst lager uitgevallen dan ik verwacht had dus met een grotere headspace minder bierverlies. We zien wel hoe groot de schade uiteindelijk gaat worden. Ik moet zeggen de geur in m’n gistkast is voortreffelijk.

De volgende dag (dinsdag) is inderdaad het bruisen door het waterslot gestopt. Boel even schoonmaken en weer terug plaatsen. Ik wil toch de temperatuur van het wort meten dus ook maar meteen de voeler via het waterslot naar binnen. De gistkast zet ik nu op 20 graden. Het gistende wort is 23,5°C en staat op zaterdag hier nog steeds op. Zondag is ie een graad gezakt. Ik meet nu het sg maar is deze is onvoldoende gezakt. Hij zit op 1028. Hij mag nog wel een weekje staan. Vandaag (zondag de 12 november 2006) gaan we de Frisian Steam bottelen. Opbrengst is een dikke 27 L. Theo heeft meegeholpen. Hij komt op het idee om de La Chouffe te splitsen en circa 10L te gebruiken om bramen bier te maken. Ik vind het een goed idee want we hebben hier een mooie fles voor.

Afgelopen zondag maar es het SG meten. Hij staat op 1020. Vandaag is het dinsdag 21-11-2006. Ik heb de fles voor de Bramen Chouffe (BC) ontsmet en gespoeld. Eerst een maatverdeling erop gezet. Dan 1,5L water (gewoon kraanwater) erin en hierbij de diepgevroren bramen. Nu de bramen in de 10L fles. Gewogen uiteraard. Op 6 gram na zitten er 3300 gram bramen in de fles. Fles wordt erg koud en ik wil nog niet hier het bier van 22 graden op hevelen. Eerst maar ff een tijdje staan en opwarmen richting KT. Ik heb ook wat foto’s gemaakt. Af en toe de fles flink schudden om de bramen enig zins kapot te maken. Het geduld is slecht en de tijd ontbreekt. Ik ga hevelen. In maatcilinder wat bier opvangen voor sg te meten. Die si 1016. Da’s mooi. De La Chouffe stoomt rond de bramen. Een schuim vormt zich. Tijdens het hevelen zorg ik er wel voor dat er wat gist van de bodem meegaat. Ik vul de fles tot 10L. Het restant gaat in de mandfles. Deze laat ik een nacht eerst in de schuur staan. Het waterslot wordt actief dus de vergisting is nog niet volledig. Misschien laat ik ‘m nog wel een dag of twee staan in de schuur waar het rond de 12 graden is. Daarna de koelkast in om kouder te lageren. De BC gaat de gistkast in bij 24°C. Nog maar es een fotootje nemen. Het restantje vloeistof samen met een beetje gistdrab uit de gistvat vang ik op in een ontsmet jampotflesje. Deze af sluiten en daarna gelabeld de koelkast in. Die komt nog wel es van pas. Misschien wil Theo ‘m wel rijnstrijken…….

10L fles Bramen

10L fles met 1,5L water 3.3kg bramen uit eigen tuin

Lastig werkje die bevroren bramen door een kleine opening proppen

 
BramenFlesBramen Chouffe

Zo, de La Chouffe erbij geheveld en in de gistkast.

Ik stop de thermometer in het Bramen bier en sluit ‘m losjes af met de kurk. Helaas heb ik geen passend waterslot. De temperatuur is erg koud (3.5°C) maar de volgende ochtend is ie al 21°C. Ik zwenk de fles. Er is nog weinig activiteit te zien maar daar is de volgende dag (donderdag 23 november 2006) nog weinig merkbaar van. De kurk is door het CO2 er al bijna van afgedrukt en het schuim komt al door de opening. Af en toe zie ik CO2 bellen omhoog komen. Prachtig mooi gezicht. Temperatuur is inmiddels toegenomen tot 23 graden. Gistkast heb ik op 21 graden gezet. Hoe het verder afloopt zal ik in januari of februari schrijven. Wat mij nog rest is te melden dat Theo en ik het jongbier natuurlijk ook nog geproefd hebben. Basis smaak ik uitstekend maar dan volgt er toch een partij bitterheid. Nog bitterder dan die Altbieren in Dusseldorf.

Brouwgroet,

Titus Rinia

Terug naar overzicht

Van de Moutmolencommissie

tww december 2006
Door: Cor Stoker

 

Het moutmolenproject

Na de tussentijdse presentatie van het moutmolenproject op de laatste clubavond, is het goed om te zien hoeveel reacties, opmerkingen en discussies er loskomen op zo'n avond. Dit is een teken dat het een levend thema is, waar veel waarde aan wordt gehecht, en dit willen we graag zo houden. Niet iedereen kon op de clubavond aanwezig zijn, en we zijn nu aan de echte ontwerpfase begonnen, dus daarom willen we jullie toch even op de hoogte houden van de laatste ontwikkelingen.

Een van de doelstellingen van de commissie is het onderzoek doen naar schroten, de gegevens die we daarvoor gebruiken komen uit het boek "Abriß der Bierbrauerei" van Ludwig Narziß. Hier volgt een overzicht van de gemaakte zeefproeven.

zeef nummer

maas breedte

Target

Jan-Willem
1 mm

Jan-Willem
0,8 mm

Theo
1 mm

Theo
0,8 mm

Cor

   

walsenmolen

walsenmolen

walsenmolen

walsenmolen

walsenmolen

schijvenmolen

percentage

percentage

percentage

percentage

percentage

percentage

1

1,25

22

83,6

61,1

87,2

67,5

88,3

2

1

16

4,7

14,4

3,3

10,2

4,3

3

0,5

30

5,9

13

4,3

10,8

3,7

4

0,25

12

2,2

5,3

1,8

3,6

1,6

5

0,15

6

2,8

4,7

2

5,2

1,2

6

bodem

14

0,8

1,6

1,4

2,6

1

Het meten van wat er uit de zeven kwam, is een nuttige bezigheid geweest, omdat we inzicht kregen in hoe goed moutmolens functioneren, en dit geeft een goed uitgangspunt. Op de laatste commissievergadering zijn de volgende zaken op een rijtje gezet over de constructie van de verenigingsmoutmolen:

  • 2 gladde stalen rollen met een diameter van 20 cm en een lengte van 35 cm
  • De afstand tussen de rollen regelbaar tussen 0 en 2,5 mm door middel van 2 draaiknoppen.
  • Directe lineaire aansluiting van de motor op de as van 1 rol d.m.v. een koppeling.
  • De ene rol gaat de andere meenemen d.m.v. 2 gelijke tandwielen, deze hebben hetzelfde toerental
  • Elektromotor, 3 fasen, 0.75 kW met een vertraging, regelbaar tussen 54 en 324 RPM, aangestuurd door een frequentieomvormer (220 V erin en 380 V eruit).
  • De molen moet hoogte genoeg hebben om er een flinke emmer onder te zetten voor het opvangen van het schroot.
  • Op de molen komt en mout-toevoerbak met een capaciteit van ongeveer 40 liter en een sleuf van 30 x 2 cm

We zijn met John Gouwerok aan het kijken zijn of de molen op de Boerderij kan blijven staan, daarom zijn er de volgende punten afgesproken:

  • Onder de molen komen 4 grote rembare zwenkwielen met rubberbanden i.v.m. schokdemping tijdens verplaatsing.
  • Om de molen heen wordt een kist gemaakt i.v.m. de opslag van de molen.

Parallel aan de constructie van de verenigingsmolen zal de molen voor individuele leden worden ontworpen. Als einddatum voor de verenigingsmolen hebben we de nationale homebrew dag van 5 mei 2007 in gedachten, dit lijkt ons een mooie datum om de molen te presenteren. Natuurlijk zullen we iedereen van de vorderingen op de hoogte houden.

Namens de moutmolencommissie,

Cor Stoker.

Terug naar overzicht

De bierbrouwcursus

tww december 2006
De cursus Zelf Bier Brouwen
Door Arianne van der Ven

Wat voor mensen komen op de cursus Zelf Bier Brouwen af? En kunnen ze nadien ook zelf een potje bier maken? Een cursiste vraagt het haar medeleerlingen op de laatste cursusdag: de brouwdag van 't Wort Wat! in een oude keuken van verpleeghuis Bornholm in Hoofddorp.

"Gaan jullie nou ook echt zelf brouwen" vraag ik na de laatste cursusdag. "Natuurlijk!" roept een mede cursist die al een flink deel van zijn brouwuitzet bij de Gamma heeft aangeschaft. Hij is jurist bij het CWI, en heeft alle technische details in zijn hoofd geknoopt. Twee jongens, net in de twintig, waren thuis al aan het brouwen toen zij de cursus begonnen. Ze hebben de hele brouwdag met hun neuzen boven de borrelende vaten gehangen. Het zijn al hele wijshoofden die er niet voor schromen om ervaren brouwers van ongevraagd advies te dienen. Ze worden vriendelijk toegelachen. Een vierde jongen wil ook heel graag zijn eigen biertje maken, maar zijn vragen verraden wel dat hij nog heel wat te leren heeft. Een marineman die zich voorbereidt op meer tijd aan de wal, wil eigenlijk zijn eigen whisky stoken. Maar na vandaag zal hij zeker bier gaan brouwen. Een zesde cursist heeft zich het bier op de brouwdag goed laten smaken, en kijkt wat verlegen weg.

Van alle cursusonderdelen maakt de brouwdag verreweg het meeste enthousiasme los bij de deelnemers. Dit is het echte werk! De theorie die gedurende twee voorafgaande avonden is gedoceerd door Arnoud Aten en Bas Hartog, valt nu op haar plek. Als je het gesleep met de vaten en de omvang van de branders ziet, snap je waarom zoveel brouwers in uitgezaagde bierfusten brouwen, en niet in pannen.

Natuurlijk krijgen we ook een goed gevoel voor de sfeer in de club. Negen cursisten en een twintigtal ervaren brouwers bouwen in een uurtje twaalf brouwsets, en delen schrootmolens, weegschalen en refractiemeters. Een ieder is met zijn eigen setje bezig, maar niemand is te beroerd voor een praatje. Integendeel. We hebben ineens twintig goede leraren om ons heen, en zij maken nog wel de meeste indruk op ons. Hun vriendelijkheid en deskundigheid, maar bovenal: hun Willem Bever gevoel. Bijna iedere brouwer heeft zijn brouwset gebouwd naar eigen specificaties, met zelf gelaste hevelaars en kraantjes en uitgezaagde stalen biervaten. Onze marineman spotte zelfs een gekaapt voedselvat van zijn eigen ministerie, dat nu, omgebouwd en wel, op een andere missie was.

De cursus is een aanrader. Hij is goed gestructureerd en biedt veel gelegenheid tot vragen stellen. Bas en Arnout weten niet alleen heel veel, ze zorgen ook echt dat je alles begrijpt. Iedere cursist kan op zijn eigen niveau instappen. Eén mede cursiste had een partner die veel brouwde. Ze wist al verschrikkelijk veel. Nu weet ze nog veel meer.

Zelf zou ik na deze cursus ook wel een eerste potje bier kunnen koken. Zo goed is die cursus! En ga ik het ook doen? Wel... "Bier brouwen is net als vissen", zei een mede cursist. "Je staat vooral veel stil en houdt een oogje op je dobber." En, zou ik toevoegen, de sloot ruikt eerst naar brinta en dan naar een licht bedwelmende hop. Hoe krijg ik die geur zonder goede afzuiger uit mijn open keuken en huiskamer?

Voorlopig zal ik mij beperken tot het sudderen van doorregen sukadelappen in een mooie dubbel, met ontbijtkoek en kruidnagel. Mijn eters klagen niet over de geur in mijn huiskamer... ze kunnen gelijk toetasten. En de volgende ochtend is de geur al weer verdwenen.

Terug naar overzicht

Maandbier en ander geneuzel, december 2006

tww december 2006
Door: John Gouwerok

De Sint is binnen, de kinderen zitten met samengeknepen billen voor de haard en wachten wat er boven hun hoofd hangt. De ouders en vooral de vaders die bierbrouwer zijn met andere dingen bezig ,en dat is de rust bewaren en kiezen, stemmen keuzes maken tot je er schoon genoeg van krijgt.

Eerst 22 november na al die weken pratende hoofden op tv en dan een keuze maken dat is veel moeilijker dan proeven en punten geven, maar verliezen en zeggen dat je goud gewonnen hebt, dat zullen bierbrouwers die nuchter zijn nooit beweren. Politici wel, we zien wel wat ze er van brouwen voor de komende jaren.

En dan de club avond: proeven voor het clubkampioenschap dus weer kijken, ruiken, proeven en punten geven maar dat is de waardering voor een voor de hobby met liefde gebrouwen biertje, hoewel ik op deze avond wel wat zure gezichten heb gezien met als oorzaak bier. We zien wel dat de beste moge winnen. De worst en kaas konden hierna wel weer rond

En dan het bier voor de maandbierwisselkei ingeleverd door het Erja team, t.w. Erik Deelissen en Jan Wurpel. Zij hebben niet gekozen voor de makkelijkste weg en kwamen met een LAURIER PORTER een biertje gebrouwen in Sinterklaas stijl met chocolade en zwarte mout en ik weet niet of er Pieten geholpen hebben.

Het bleek voor deze avond een prima keus die goed in de smaak viel en de punten waren er dan ook naar: 62 getapte biertjes 55 bonnen en de volgende punten 1x3 (zeker verkeerd gevallen), 2x5, 1x5.5, 4x6, 12x7, 4x7.5, 25x8, 3x8.5, 3x9. Totaal aantal punten: 409 delen door 55 bonnen maakt een totaal  van 7.98  punten. Voor deze bijzonder keuze van maandbier een goede score .

Op een van de bonnen stond ‘te koud'. Ik had de koeling om 5 uur uitgezet, maar voor dit soort bier en de meeste andere bieren vind ik dat ze bij een wat hogere temperatuur de smaak en geur beter tot zijn recht komt.

Ik zoek voor jan/feb maart  nog maandbier. Kom op hobby brouwers laat niet iets zien maar proeven en je weet: eeuwige roem licht in het verschiet!

Uw uitbater John  

Terug naar overzicht

Van de bibliotheekcommissie

tww december 2006
Door: Bart de Jong

't Wort Wat heeft een bibliotheek waar allerlei boeken en tijdschriften over bier dat door leden in bruikleen meegenomen kunnen worden. Hier wordt gelukkig veel gebruik van gemaakt. Dankzij Yme van der Meer heeft deze bibliotheek echt vorm gekregen, dat wat een hele prestatie op zich is. Echter heeft Yme aangegeven dat hij vanwege werkverplichtingen de bibliotheek niet meer kan bemannen, en heeft dan ook het stokje aan mij overgedragen. Namens de hele vereniging wil ik Yme hiervoor bedanken. Voor alle jaren dat hij de commissie actief bemand heeft, al zijn inzet en zijn blijvende betrokkenheid bij de bibliotheekcommissie, spreken wij allemaal onze waardering uit. YME onze dank is GROOT!

De stand van zaken nu is dat de bibliotheek draait, oftewel boeken uitlenen en weer in ontvangst nemen. Maar gezien de ontwikkelingen rond onze site heb ik het gevoel dat ook wij daarin het nodige kunnen betekenen. Zelf ben ik begonnen met het scannen van de kaft met de inhoudsopgave om op deze manier een nieuwe boekenlijst te kunnen presenteren. Zodat jullie voor het reserveren in de inhoudsopgaven kunnen kijken om vooraf al te kunnen bepalen of het boek wel aan jouw wensen voldoet. Ook hebben we feedback van de lezer nodig. Laat ons jullie bevindingen weten zoals: lekker leesbaar, echte aanrader, technisch, recepten of het verder doorontwikkelen daarvan, of dat het over een bepaalde streek gaat waar je op vakantie bent geweest, enz,enz. Hiermee kunnen we een bijdrage gaan leveren aan onze verenigingsblad, en hopelijk het artikel in te toekomst bij het betreffende boek op de site plaatsen. Meer hierover zal volgen.

Ook proberen we in het nieuwe jaar op zoek te gaan naar nieuwe boeken, zeker voor de leden die al geruime tijd lid zijn (omdat zij het huidige aanbod waarschijnlijk wel kennen). Heb je een boek gezien of in gedachte laat het ons dan weten, graag met ISBN nummer of waar het te koop wordt aangeboden. Het nieuwe jaar staat voor de bibliotheekcommissie in het teken van het voortzetten van de huidige activiteiten en van vernieuwing. Om dit het komende jaar van de grond te krijgen doe ik dan ook hierbij een oproep aan jullie om onze commissie te komen versterken. Spreekt de vernieuwing je aan schroom dan niet en neem dan contact met mij op. Ik hoop jullie hiermee voldoende geïnformeerd te hebben over het reilen en zeilen van de Bibliotheekcommissie en wens iedereen alvast een voorspoedig en gezond 2007 toe.En hopelijk zullen ook alle enzymen en andere bouwstoffen ons wel gesteld zijn in het nieuwe jaar. 

Bart de Jong

Terug naar overzicht

Van het bestuur, december 2006

tww december 2006
Door: Arnoud Aten

Brouwcursus

De afgelopen maand hebben Bas Hartog en ik weer een brouwcursus gegeven. Sinds 2004 geven we twee keer per jaar een cursus voor maximaal 10 deelnemers. De cursus bestaat uit twee theorieavonden en een praktijkdag. Tijdens de theorieavonden wordt het brouwproces uitgelegd, welke grondstoffen en andere materialen je nodig hebt. De praktijkdag wordt altijd gecombineerd met de gezamenlijke brouwdag. Op de clubavond van 26 januari 2007 zullen de cursisten aanwezig zijn, om het door hun gebrouwen bier te komen bottelen.

Gezamenlijke brouwdag

Op 18 november hadden we de gezamenlijke brouwdag. Dit keer niet in de Boerderij, maar in de (voormalige) keuken van het verpleeghuis Bornholm in Hoofddorp. Door de hoge stort en dus ook de hoeveelheid maischwater stonden een aantal brouwketels tot hun nek vol. Bij het koken ging het hier en daar dan ook mis en stroomde de wort over de vloer. Gelukkig was de stenen vloer, met de afvoerputjes gemakkelijk schoon te maken. De cursisten hebben hun ogen uitgekeken. Ze hebben een hoop foto’s gemaakt en een hoop ideeën opgedaan, hoe ze thuis verder moeten.

Afgelopen clubavond

We begonnen de clubavond met het proeven van de Laurier Porter van Jan en Erik. De geur van dit bier deed mij meteen denken aan Jopen Koyt. Verder was de clubavond voor de tweede keuring voor de clubkampioenschappen. Wat opviel was dat er geen flesjes met gushing waren. Ook was het voor de keurmeesters, die de 1, 2 en 3 moesten bepalen, heel moeilijk. De kwaliteit van deze bieren was heel goed! John en Arjen hebben ook dit jaar het clubkampioenschap weer voortreffelijk georganiseerd. Helaas hebben ze aangegeven, dat het tijd is, dat iemand anders het stokje overneemt. Bij deze mijn oproep voor opvolgers, om de clubkampioenschappen voor volgend jaar te organiseren. Geïnteresseerden kunnen zich bij mij aanmelden.

Kerstdiner 2006

Het kerstdiner zal dit jaar plaatsvinden op zaterdag (!) 16 december. De kosten bedragen maar € 7,50 per persoon. Inschrijven kan door het bedrag over te maken naar ’t Wort Wat, Postbankrekening 7228352 te Hoofddorp, ovv Kerstdiner.

 

Groeten namens het bestuur,

Arnoud Aten

Terug naar overzicht