Brouwer in Beeld, mei 2025

Elke maand zetten we in Brouwer in Beeld een van onze leden in de schijnwerpers. Want achter elk glas thuis gebrouwen bier schuilt een verhaal. Over hoe het begon, de weg die de brouwer heeft afgelegd, de eigen stijl van brouwen, ups en downs, tips maar vooral het delen van onze passie: bier brouwen. Deze keer spreken we met:

Theo van Eijden

Wie ben je en sinds wanneer ben je actief als hobbybrouwer?

Ik ben Theo van Eijden en al vele jaren actief lid van 't Wort Wat! Vier keer per jaar neem ik op locatie in Lisserbroek deel aan de brouwdagen van de vereniging. Je mag wel zeggen dat ik tot de vaste inventaris van de brouwdagen behoor. Verder brouw ik thuis in de schuur of op de oprit en ook wel bij een collega brouwer.

Ik heb in 1996 de brouwcursus gevolgd bij de vereniging. De aanleiding hiervoor was dat er op personeelsfeestjes van mijn echtgenote telkens een collega van haar verhalen vertelde over zijn zelfgebrouwen bier. “Dat wil ik ook”, dacht ik en toen ik een paar jaar later bij de slijter in Hillegom een clubblad van 't Wort Wat! heb meegenomen, heb ik mij aangemeld voor de brouwcursus. Een belangrijk aspect van de cursus was dat er daarna een dag werd afgesproken om te brouwen en dat iedereen daarvoor zijn eigen brouwspullen moest aanschaffen en meenemen, een keteltje, een pan en een brander, etc. Dat heeft mij toen wel over de streep getrokken om te gaan brouwen. Want als je een cursus volgt en vervolgens de spullen niet aanschaft, dan gaat het niets worden met het brouwen.

Wat was je eerste brouwsel en hoe verliep dat?

Mijn eerste bier was een Black Molly of een Rode Polly. Een zwaar alcoholisch bier, daar lijkt iedereen mee te beginnen. Inmiddels brouw ik eigenlijk geen zware bieren meer. Zware bieren zijn wel lekker, maar je kan er minder van hebben. Ik drink graag een lichter biertje, daar kan je meer van drinken. In het algemeen maak ik bieren tussen de 3 en 6,5 procent.

Heb je een favoriete bierstijl om te brouwen – en waarom juist die?

De Alt die we op de brouwdag gemaakt hebben vind ik erg lekker. Ook de Engelse stijl bieren, zoals een extra special bitter hebben mijn voorkeur. Ze worden beter naarmate je ze langer laat rijpen. De blonde bieren vallen me altijd een beetje tegen als ik ze zelf maak. Pils vind ik ook lastig om goed te brouwen. Dead Pony Club van Brewdog vind ik ook superlekker. Dat is wel een favoriet. Er gaat een bak hop in, maar wordt niet te bitter. En een witbiertje doet het ook altijd goed.

Kun je iets vertellen over je brouwinstallatie en werkwijze?

Ik ben een potten-en-pannenbrouwer. Ik heb al 20 jaar een geëmailleerde wasketel van ongeveer 45 liter. Twee ketels, eentje voor de kook en eentje als maischketel en nog een RVS pan voor mijn spoelwater.Sinds kort heb ik een Grainfather G40 en ik moet zeggen dat deze heel prettig brouwt. Ik spoel niet meer. Ik doe al mijn water er meteen in. Wat dat betreft ben ik een beetje een luie brouwer. Geen spoelwater opwarmen, lekker makkelijk. Ik heb dan natuurlijk nog wel mijn grote ketels staan en die zou ik eigenlijk weg moeten doen. Maar dat vind ik dan weer zonde, want die gebruik ook bij het geven van de brouwcursus en dat is juist een mooie manier om de cursisten het brouwen te laten ervaren.

Wat is je beste of meest geslaagde bier tot nu toe? Heb je aan wedstrijden meegedaan?

Ja, bij de laatste clubkampioenschappen viel ik ook nog in de prijzen. Ik heb zo'n 9 bekertjes staan. Ook al eens clubkampioen geweest en een keer tweede op het ONK met een witbier. Vanaf 2003 ben ik bierkeurmeester. Omdat ik bierkeurmeester ben, mag ik niet meer inzenden. Wedstrijden zijn echt wel leuk en het is ook spannend. De wedstrijdspanning, wat gaat het worden? Je hebt altijd wel wat liggen dat goed is, dat moet je gewoon inzenden!

Heb je wel eens een brouwblunder gehad waar je iets van hebt geleerd?

Ik had een keer nieuwe schrootmolen en heb toen niet goed gecontroleerd of alle graankorrels wel geschroot waren. Bleek bij het meten na het maischen dat er nauwelijks iets in zat.

En ik heb een keer een heel mooi kersenbier gemaakt. Ik heb een wijndief en daarmee kan je een klein beetje uit je gistvat opnemen. Dat deed ik dan bijna elke dag. Er kwamen ook vrienden langs om te proeven. Maar als je je deksel van je gistvat telkens openmaakt, dan komt er ook elke keer zuurstof in. Een prachtige schimmelcultuur verscheen in het vat, niet echt handig. Als er iets misgaat, dan ligt dat vaak aan mijn ongeduld.

Hoe belangrijk is techniek voor je, waterbehandeling, vergistingstemperatuur of andere details?

Nog los van de spullen of apparatuur die je gebruikt, moet je een beetje kritisch zijn op de recepten die je kiest. Waar haal je de recepten vandaan, ook niet iedere vrouw in Amsterdam is te vertrouwen… Goede ingrediënten gebruiken en niet te veel concessies doen waardoor je afwijkt van het recept.  Het maischen en koken lukt wel als je de temperatuurstappen goed volgt. Het is wel belangrijk dat je schoon werkt. Alles wat na de kook gebruikt wordt moet schoon zijn. De vergistingstemperatuur doet heel veel met je bier. Ik vergist met een bovengist altijd aan de lage kant, tussen de 16 en 18°C. Ik ben zelf namelijk geen liefhebber van esters. De Belgische bieren kunnen ze hebben, maar in het algemeen vind ik esters niet zo goed. En neem de tijd om je bier te lageren, zo'n 3 weken. Brouwers zijn vaak veel te snel met bottelen.

Waar haal je je inspiratie vandaan – andere brouwers, boeken, internet?

Ik ben niet zo creatief. Ik ontwerp nooit mijn eigen recept. Ik vind dat niet interessant. Er zijn recepten die al 50 jaar worden gebrouwen, dat kan ik niet beter. Ik heb wel een paar goede bronnen waar ik mijn recepten vandaan haal. David Heath heeft goede recepten en die vertelt er ook een

verhaal omheen. Je kan ze bijvoorbeeld vinden op YouTube. En via de volgende link zijn mooie recepten te vinden.

https://shop.theelectricbrewery.com/pages/recipes

Ik heb een vaste hoeveelheid recepten die ik telkens herhaal. Ik heb een paar favorieten en daar doe ik het mee. 

Wat staat er binnenkort op je brouwplanning?

Ik heb binnenkort thuis een feestje en dat is weer een mooi moment om een bier te brouwen. Ik denk dat het een Belgisch witbier wordt. Dat is een allemansvriend. Niet te veel alcohol, een beetje sinaasappelschil en koriander en witbiergist. Lukt eigenlijk altijd, vergist snel en is dus snel klaar. Er kan niet veel mis gaan. Een triple moet je niet serveren op een feestje. De gasten worden te snel dronken en daar wordt het feestje ook niet beter van…

Heb je een gouden tip voor beginnende brouwers?

Mensen beginnen tegenwoordig met een elektrische ketel. Dat is prima, maar begin met eenvoudige recepten. Bieren met hoge alcoholpercentages vergisten vaak moeilijker. En dan kan het brouwen tegenvallen. Begin met een bier van 4 tot 5 procent, niet te veel hop en niet te veel mout.  Je hebt eerder succes en dan wil je doorgaan. Op Marktplaats worden veel brouwspullen aangeboden van mensen die gestopt zijn. Dat heeft er denk ik vaak mee te maken dat het niet leuk is als de eerste bieren niet lukken.

Ik ben begonnen met mij in te lezen in de materie. Ik heb een kast vol boeken staan. Het lijkt erop dat beginnende brouwers tegenwoordig meteen succes willen hebben. Het moet direct klaar en goed zijn, zonder dat er van tevoren goed onderzoek wordt gedaan. Alles moet kant en klaar aangereikt worden. Je ziet het ook wel terug op de brouwcursus. Sommigen brouwen al een tijdje en dan hoor je wel reacties als “Oh, zit dat zo?” Met andere woorden: dan begrijpen ze pas wat ze aan het doen zijn.

Heb je een recept van je beste of favoriete eigen bier?

De Dead Pony Club:

• https://brewdogrecipes.com/recipes/dead-pony-club
• https://share.brewfather.app/gcf4UsayXGXWpY