Profielwerkstuk Middeleeuws bier

Via Facebook hebben we de volgende vraag ontvangen:

hallo mensen van bierbrouw vereniging ´t wort wat , ik heb een vraagje . een vriend van me en ik doen ons profielwerkstuk over de geschiedenis van bier. hiervoor willen wij zelf middeleeuws bier brouwen. naar uren zoeken en al een brouwerij af te zijn gegaan kwamen we maar niet verder. onder andere door dat we nergens recepten kunnen vinden van middeleeuws bier, niet de materialen hebben om bier te brouwen , en dat de andere brouwerij ons graag wilde helpen maar ook niet konden. dus wij zijn heel lang bezig geweest om iets te vinden, tot ik vandaag bij jullie site uit kwam en een foto en verslag zag van jullie uit 2010. hier hebben jullie zelf middeleeuws bier gebrouwen, precies wat wij ook wilden. maar omdat het ons niet lukt, zouden wij graag willen weten of jullie bereid zijn, en het leuk vinden om ons te helpen met middeleeuws bier te willen brouwen. het lijkt ons helemaal geweldig om dat te brouwen samen met jullie. met vriendelijke groet nick en noah

Hoe gaan we met dit soort verzoeken om?

Groet, Wilfred

Tja, denk je dan, dat is eigenlijk wel leuk maar hoe ga je dit voor elkaar krijgen? Je vraagt je dan af wat is eigenlijk de samenstelling van Middeleeuws Bier, hoe zou het gesmaakt hebben, enz. Gelukkig had ik enig idee opgedaan tijdens een bezoek aan een volksbrouwerij in Ghana, ik heb daarover op een clubavond een presentatie gegeven. Ook in Ghana werd volgens mij nog gebrouwen op Middeleeuwse wijze.

Wat zij de belangrijkste verschillen volgens mij tussen toen en nu? Er werd in elk geval niet gebotteld en dus ook niet op fles navergist. Er werd géén hop gebruikt. Er werden wél kruiden gebruikt. Er werd gemaischt volgens de decoctiemethode. Maisch schema ??? Schroten ???

Toch wilde ik graag de uitdaging aangaan. Reacties van o.a. Ernst gaven een goed idee over te gebruiken kruiden en na enig heen en weer gemail werd afgesproken op 2 februari 2016 bij mij thuis in Hillegom te brouwen. Voor de jonge brouwers een hele reis, zij kwamen uit de Achterhoek met twee lege jerrycans en ik heb hen in Nieuw Vennep van het station gehaald.

Het volgende recept heb ik samengesteld voor 20 liter.

Pilsmout 3 EBC, 5500 gram, geschroot.

Munich 15 EBC, 1500 gram, geschroot.

Gist Fermentis T-58

Maischen: 60 minuten op 65 graden, uitmaischen 5 minuten op 78 graden.

Koken 60 minuten

Kruiden 1^e gift: Jeneverbes 20 gram, Koriander 10 gram, Zoethout 10 gram, Foelie 10 gram, Kamille (inhoud van een theezakje) alles 30 minuten.

Kruiden 2^e gift: Jeneverbes 10 gram 15 minuten, Koriander 10 gram 10 minuten, Zoethout 10 gram 10 minuten, Foelie 5 gram 10 minuten, Kamille (inhoud van een theezakje) 10 minuten.

Dit gaf het volgende resultaat: s.g. na maischen 1,087 s.g. na filteren en spoelen 1,061, s.g. na koken 1,070.

De boys heb ik met elk een jerrycan gevuld met 7,5 liter wort (in een boodschappentas om vragen te voorkomen) en een zakje gist weer afgeleverd op station Nieuw Vennep. 5 liter heb ik achtergehouden om zelf te vergisten. Ook ik heb in een jerrycan vergist. In plaats van een waterslot een boterhamzakje met een elastiekje over de opening, net zoals ik de boys had aangeraden. Toen de vergisting op gang kwam met een tandenstoker een gaatje in het zakje geprikt.

Na een week vergisten was het s.g. gedaald tot 1,020. In principe was het Middeleeuws bier nu klaar, dus geproefd en de smaak viel niet eens tegen. De hopsmaak en aroma worden gemist, maar verder smaakte het redelijk, kruidig en fris. Tijdens een bijeenkomst van de redactiecommissie bij mij thuis heb ik laten proeven en ieder vond het een redelijk geslaagd bier. Om te ervaren hoe dit bier smaakt als het wordt gebotteld heb ik de rest op flesjes laten vergisten, dit zal ik meenemen naar een clubavond voor diegenen die het willen proeven.

‘Maar hoe is het Nick en Noah uit de Achterhoek vergaan met hun project?’ zal ieder zich afvragen? Er is bij hen op school een soort markt ingericht waar alle profielwerkstukken zijn gepresenteerd. Nick en Noah hadden zich toepasselijk in een monnikspij gestoken en hadden veel belangstelling bij hun stand en presentatie. Zij kregen veel leuke reacties. Hun project werd verkozen tot winnaar van de 140 profielwerkstukken qua originaliteit en presentatie.

Bijgaand enige foto’s van het brouwen en de presentatie op school. Ik vond het erg leuk om als lid van onze club de jongens te ondersteunen en wellicht heb ik weer zo een paar mensen enthousiast gemaakt voor onze mooie hobby.