Voorbereiding op een wedstrijd

Voorbereiding op een wedstrijd

De een doet mee voor de eeuwige roem en de ander doet mee om een idee te krijgen wat anderen van hun brouwsel vinden. Wat de reden ook mag zijn meedoen met een wedstrijd is een fluitje van een cent omdat je het bier vaak al hebt en het enige wat je hoeft te doen is dit in te sturen en wachten op de resultaten. En als je niets hebt om in te sturen is dat gelijk een leuke reden om te gaan brouwen.

Meedoen voor de feedback

Er zijn een flink aantal wedstrijden, variërend van clubwedstrijden tot aan het Open Nederlands Kampioenschap. Je keuze kan afhangen van de hoeveel feedback die je wilt van de keurmeesters. De meest complete evaluaties zullen komen van wedstrijden gejureerd door leden van het Bier Keurmeesters Gilde (BKG). De criteria waaraan een bier moet voldoen kun je opzoeken op de website van het BKG. (www.bierkeurmeestersgilde.nl).

Andere wedstrijden kunnen minder streng zijn in hun oordeel, maar geven je toch de informatie die je wilt. Sommige van deze wedstrijden kunnen regionaal zijn, wat als pluspunt heeft dat je het bier zelf direct kan afleveren en jij (of het bier) niet zover hoeft te reizen. Heb je een keuze kunnen maken aan welke wedstrijd je mee wil doen, controleer dan wat de richtlijnen zijn voor de verschillende stijlen. Doe dit zorgvuldig, want je moet kiezen welke categorie het meest geschikt is voor je bier. Dat betekent dat het kan zijn dat je bier beter past in een andere klasse. Als die Porter die je hebt gebrouwen een alcoholpercentage van 8% heeft, kun je het beter insturen als een Imperial Stout. Het punt is dat keurmeesters een bier dat niet past in de klasse waar ze naar kijken niet goed beoordelen en dat betekent dat je relatief weinig feedback zult krijgen. Ze kunnen immers slechts een kleine hoeveelheid van je bier (blind)proeven zonder te weten wat je probeerde te doen.

Zodra je hebt besloten in welke klasse je mee wilt doen, zorg er dan voor dat je voldoet aan alle registratie eisen. Zorg ervoor dat je het vereiste aantal flessen instuurt en dat deze naar behoren zijn geëtiketteerd. Moet je het bier insturen, pak het dan zorgvuldig in, aangezien het ruw kan worden behandeld tijdens en na de reis. Stuur je bier vroeg genoeg in, zodat het enkele dagen voor het beoordelen kan rusten en helder kan worden voordat het wordt ingeschonken. Je doet er ook goed aan om een paar flessen achter te houden om het bier nogmaals kritisch te proeven als je het oordeel leest van de keurmeester. Zo kan je zien hoe goed het oordeel overeenkomt met je eigen beeld van de smaak en het uiterlijk van het bier.

Meedoen om te winnen

Als je doel is die prijs voor het beste bier te winnen, kijk dan naar de winnaars van de vorige jaren in die competitie en/of kies een of meer van de categorieën met het minste aantal inzendingen. Lees de richtlijnen zorgvuldig. Het kan ook nuttig zijn om wat literatuur te raadplegen over de stijl. Wat ook kan helpen is om de succesvolle recepten van de vorige winnaars te bekijken. Niet alle wedstrijden publiceren deze maar de meeste winnende recepten zijn te vinden op hobbybrouwen.nl.

Als je dit allemaal hebt gedaan kan je een leuk recept formuleren met behulp van deze informatie. Maar dat brengt een aantal keuzes met zich mee. De richtlijnen van de wedstrijden geven soms alleen informatie van het begin soortelijk gewicht, het eind soortelijk gewicht, alsmede kleur en bitterheid.

Houd daarom deze punten in gedachten:

1. Je wilt met je bier opvallen, dus ga voor het hogere eind soortelijk gewicht.

2. Ook met een hoppig bier moet je streven naar de top van het IBU bereik.

3. Gebruik hopsoorten die je kent en vertrouwt; een goede gids voor aroma hop is een ras waarvan je weet dat die wordt gebruikt in een commerciële ambachtelijke versie van deze stijl.

4. Je wilt niet dat het eind soortelijk gewicht van je bier te laag is, want dat kan betekenen dat het bier dun smaakt. Je bier kan dan gemakkelijk terzijde worden geschoven door de keurmeesters. Let op het gemiddelde van het eind soortelijk gewicht voor het soort bier, maar zorg ervoor dat het niet te laag is!

5. Overweeg een giststam met een gemiddelde vergistinggraad (65-70 %).

6. Het is niet verplicht, maar het is waarschijnlijk het beste om een Engelse ale gist te gebruiken voor bieren in Engelse stijl, een Amerikaanse gist voor Amerikaanse bieren en ga zo maar door.

7. Overweeg het toevoegen van speciale mouten om de body van het bier te verbeteren, maar overdrijf dit niet en gebruik alleen mouten die overeenkomen met de smaak die je nastreeft. Een licht geroosterde caramout kan bijvoorbeeld goed werken in een IPA of een lichtkleurig lagerbier, maar de Belgische Special B ® geeft misschien te veel mout smaak en kleur in dergelijke bieren.

8. Wat je ook doet, gebruik niet allerlei soorten mout of kruiden die je kunt bedenken om een evenwichtig bier te krijgen, maar denk goed na over je combinaties. Vergeet niet dat sommige smaken andere smaken maskeren en dat te veel smaken ervoor kunnen zorgen dat het bier “modderig” gaat smaken en helemaal niet onderscheidend is. Het is altijd nuttig om het recept uit te werken in een spreadsheet of in een brouwprogramma. Hiermee kun je zien wat het effect van een bepaald ingrediënt is op het soortelijk gewicht, de kleur of de bitterheid van het bier voordat je gaat brouwen.

Het brouwen van je wedstrijdbier

Er zijn een aantal belangrijke punten die aandacht nodig hebben om je te helpen om het beste bier te brouwen. Ten eerste: werk zo schoon als je kunt. Poets en ontsmet zoals je nog nooit eerder hebt gedaan. Dit advies wordt gegeven en benadrukt door elke professional, elke expert en iedere schrijver, maar netheid is nog belangrijker dan ooit in dit geval. Je wedstrijdbier wordt tijdens zijn reis naar de proeftafel blootgesteld aan wisselende temperaturen en wordt flink geschud. Met andere woorden, een lichte infectie die je niet hebt opgemerkt kan zich door de tijd en omstandigheden verder ontwikkelen. Nogmaals, als je wedstrijdbier geïnfecteerd is zullen de keurmeesters het snel aan de kant zetten en je niet veel positieve feedback geven.

Ten tweede: voeg de juiste hoeveelheid gist toe. Te weinig gist is het grootste probleem en de beste opmerking die ik kan maken is die van Garrett Oliver, brouwmeester van de Brooklyn Brewery: “De belangrijkste factor voor het brouwen van elk bier, thuis of professioneel, is ervoor te zorgen dat je vanaf het prille begin start met een gezonde gist populatie. De vergisting neemt eerder af dan je denkt. Voor de meeste bieren moet je binnen twaalf uur een zeer actieve vergisting zien. Een bier met een worstelende vergisting heeft een bepaalde smaak. Het is een van de belangrijkste oorzaken van wat je zou kunnen omschrijven als de amateurbrouwsmaak.”

Te veel gist kan ook een probleem zijn. Dit kan leiden tot te sterke vergisting en een laag eind soortelijk gewicht, waarvan ik hierboven heb vermeld dat het helemaal niet wenselijk is. De juiste hoeveelheid gist varieert en is afhankelijk van welk bier je maakt.

Ten derde moet je een diacetylrust te nemen; voor een normale ale gisting is het goed om het bier 2-3 dagen te laten rusten in het gistvat nadat de hoofdgisting is voltooid.

In het geval van een koude vergisting van een lagerbier moet het bier 2-4 dagen rusten op 18-21 °C voordat het wordt overgeheveld naar het lagervat. Keurmeesters zoeken naar een zweem van diacetyl (een boterachtige of butterscotch smaak en aroma) en zullen het bier slecht waarderen als ze het ontdekken.

Zorg verder dat het bier vers is. Maanden van rijpen kan goed zijn voor een Imperial Stout, maar hetzelfde met een flink hoppig bier zal resulteren in een significant verlies van hop aroma en karakter. De meeste bieren smaken het best als ze nog vers zijn en dat is bij de meeste bieren binnen een paar weken na het brouwen. Probeer je brouwen zo te plannen zodat het bier klaar is om te drinken en om in te zenden. Als het bier klaar is controleer dan even of de smaak overeenkomt met je brouwnotities. Als je nog niet helemaal de smaak of het evenwicht krijgt dat je zocht of als het soortelijk gewicht niet overeen komt met je doel, aarzel dan niet om het in een andere klasse in te zenden die meer geschikt voor wat het bier is in plaats van wat het zou moeten zijn!

Afwerking

Wanneer het bier klaar is, verpak het dan zorgvuldig en verzend het als besproken in het eerste deel van deze column. Registreer het zorgvuldig en geef de informatie over het recept als dat gevraagd wordt. Na al je inspanningen wil je niet dat je bier wordt afgewezen omdat je slordig met het papierwerk was.

Tot slot

Het advies lijkt misschien een beetje langdradig en je denkt dat het meedoen aan een wedstrijd ingewikkeld en moeilijk is en misschien wel niet de moeite waard. De meeste dingen kun je makkelijk toepassen in een poging om goed bier te brouwen. Succes en ga voor het goud.

Bron

Brew Your Own, mei/juni 2014
Geschreven door Terry Foster; vertaald en bewerkt door Frits Haen.