Terug naar overzicht

Parti-gyling

tww januari 2012
Door: Theo van Eijden

Tijdens de literatuurstudie over Stout Bieren kwam ik het fenomeen Party-gyling tegen. Een zeer intrigerend onderwerp. Vandaar dat ik hier nu op terug kom omdat ik van mening ben dat de huidige thuis brouwer deze techniek in zijn voordeel kan gebruiken.

Wat is Party-Gyling?

Om te beginnen met een cliché, parti-gyle brouwen is een van de oudste trucs die er bestaan. Oorspronkelijk was het niet een truc maar een standaard werkwijze tijdens de oudere brouw methoden. Oorspronkelijke maischte men de granen meerdere keren, waarschijnlijk een gevolg van de kwaliteit van de toenmalige mouten die de brouwer tot zijn beschikking had. De eerste wort liet men volledig aflopen, vervolgens werd het graan opnieuw gemaischt met warm water en liet men de tweede wort weer volledig aflopen. Het was gebruikelijk om een sterke ale uit de eerste wort te maken en een veel zwakker "small beer" van de resterende wort.

Het lijkt erop dat deze praktijk veranderde in het eerste kwart van de 18e eeuw, toen de Porter in Engeland populair werd. Brouwers uit Londen begonnen met het combineren van de worts van afzonderlijke maischen teneinde één bier te maken, bekend als 'Entire' of 'Entire-Butt'. Later is dit ontwikkeld tot de Porter. Ale brouwers (Pale Ale en Amber Ale) hielden nog vrij lang vast aan het maken van twee of meer bieren van dezelfde storting. De werkwijze om de mouten na het maishen uit te spoelen tot één batch wort is relatief modern, daterend uit de vroege 19e eeuw. Maar gedurende langere tijd was het gebruikelijk dat brouwers een Pale Ale en een zwakkere Diner Ale maakten uit dezelfde storting mout. Aangezien het totaal van een brouwsel bekend stond als een "gyle" (of "guile" in sommige oudere boeken) werd  deze techniek parti-gyling genoemd. 

Waarom Party-gyling?

Vandaag de dag wordt bijna alle bier geproduceerd als een hele gyle, maar er zijn enkele commerciële brouwers, die de praktijk van de parti-gyling voor bepaalde bieren nog toepassen. Woodforde uit Norwich in Engeland doet het nog zo, waar een 7% Barleywine en een 4,3% Golden Ale van één beslag wordt gebrouwen. Welke twee bieren kan je maken met deze methode? Bijvoorbeeld:

  • Weizenbock / Dunkelweizen
  • Doppelbock / Dunkel
  • Tripel / Pils
  • Tripel / Belgian Pale Ale
  • Belgian Strong Golden / Kolsch
  • Old Ale / Dark Mild
  • Bock / Munich Dunkel
  • IPA/ Ordinary Bitter
  • Scotch Ale/ Scottish Ale
  • Barley Wine/ Pale Ale
  • Belgian Strong Dark / Belgian Abby Ale
  • Helles Bock/ Pils
  • Maibock/ Belgian Pale
  • Imperial Stout / Foreign Extra or Dry Stout.

Hoe kan deze methode door de huidige thuisbrouwer worden toegepast en waarom zou je dat doen?

  • Als je gewoon bent om 20 of 40 liter bier brouwt met je installatie en je niet zit te wachten op 40 liter imperial stout.
  • Als je van experimenteren houdt of
  • je wilt graag verschillende bieren maar niet te vaak brouwen.

Ook is het mogelijk om op conventionele wijze te maischen maar daarna het wort in tweeën te verdelen en dit met verschillende soorten hop of verschillende hopgiften te koken. Dit is een zeer goede methode om verschillende bieren met verschillend hopkarakter te maken en zo te bepalen wat het dichtst bij je eigen voorkeur ligt. Aanvullend kan je ook daarna nog verschillende gist stammen gebruiken. Ook kan je, nadat de het eerste deel hebt laten aflopen, andere mouten zoals kleurmouten toevoegen. 

Nadelen

Wat zijn de nadelen van deze methode? Het is niet geschikt voor een beginnende brouwer. Daarnaast heb je twee branders, pannen en gistvaten nodig. Je zult goed moeten nadenken welke twee bieren je wilt gaan maken en ook zal er wat rekenwerk aan te pas moeten gaan komen. Omdat het eerste deel van het wort een hoog SG zal hebben, moet je voor deze een goede giststarter maken waar voldoende gistcellen in zitten. 

Tot slot

Even in het kort, hoe ziet party-gyling er voor de thuisbrouwer er uit? Maisch al je mouten en laat deze aflopen via je filter. Dit is je eerste wort. Voeg aan de maisch je  spoelwater toe, roer alles goed door en laat deze vervolgens weer aflopen. Dit is je tweede wort. Nu is het zaak hier wat rekenwerk tegenaan te gooien om het wat begrijpelijker te maken. Op onderstaande websites kan je complete Excel bestanden vinden om je berekening te maken. Tot zover mijn betoog. Bestudeer de onderstaande sites en ga voor jezelf na of dit een bruikbare aanpak ik. Om in de stijl van mijn onderwerp te blijven, zou ik willen eindigen met de historische woorden: gaat heen en 'vermenigvuldigt' u. 

Referenties

Andere websites

Terug naar overzicht