Boekbespreking: Tournée générale

Herhaaldelijk doet Ben Jacobs pogingen in zijn rubriek BEN BIERBROUWEN de boekbespreking te promoten. Nu ben ik in het bezit van een boek waarvan ik een ieder deelgenoot wil laten zijn. Het betreft hier een boek uitgebracht naar aanleiding van een Belgisch tv-programma.

In het Canvas-programma Tournée générale neemt muzikant en duivel-doet-al Jean Blaute zijn Britse vriend en oer-veejay Ray Cokes mee op een queeste naar de geheimen van het Belgische bier. Tijdens hun verrassende, verfrissende en van tijd tot tijd hilarische trip maken ze kennis met 1001 onvermoede aspecten van de rijke Belgische biercultuur en met tal van onbekende toeristische pareltjes. Ze hebben een duidelijk doel voor ogen: zelf een bier brouwen dat aan al hun eisen voldoet.

Het boek Tournée générale zet aan de hand van de spraakmakende zoektocht van deze twee bon vivants de boeiendste weetjes over het Belgische bier in de schijnwerpers.

Tournée générale: de geheimen van het Belgische Bier

Aflevering 1 - De helden van ons bier

Jean Blaute en Ray Cokes kruisen vandaag het kruim van de Belgische biercultuur op hun pad. De beste brouwers ter wereld, de Struise Brouwers, brengen hen eerst de kunst van het bierproeven bij. Ze tonen enkele staaltjes van hun topbrouwsels zoals de ‘Aardmonnik’, gebrouwen volgens de bierstijl ‘Vlaams oud bruin’ uit 1900. Na deze stevige intro vergapen beide heren zich aan de eeuwenoude brouwtraditie van de broeders van Westvleteren. Zij brouwen de ‘Trappist Westvleteren’, de kaviaar onder der bieren. Uniek in de wereld, groots in België. Meteen wordt de grandeur van ‘België bierland’ gezet!

Aflevering 2 - Brussel, land van lambiek en geuze

Jean parkeert vandaag het busje in hartje Brussel. Sinds de 16e eeuw wordt hier een ‘oerbier’ gebrouwen: de lambiek. Dit zure bier vergist spontaan in open kuipen en houten tonnen. Nergens anders ter wereld wordt nog volgens deze brouwmethode gewerkt. In brouwerij Cantillon in Anderlecht ontdekt Ray zo’n drie jaar oude lambiek: de Grand Cru Bruocsella. Deze smaakbom brengt ons duo bij de geuze, de ‘champagne’ onder de bieren! Dit sprankelende gerstenat is een blend van verschillende lambieken.
In Geuzestekerij Hanssens gaan Jean en Ray zelf geuze steken. De ‘Geuze à la Blaute en Cokes’ is geboren.

Aflevering 3 - Hoegaarden, 700 jaar bierdorp

Hoegaarden is het mekka van een wereldbekend ‘tarwebier’: het witbier. Jean en Ray beseffen dat één Hoegaardier het 700 jaar oude witbier gered heeft van de ondergang.Pierre Celis, godfather van de ‘Witte van Hoegaarden’, woont nog in dit pittoreske dorpje. Hij ontvangt er Jean en Ray en geeft zijn grootste geheim prijs: het recept van de Witte! Onze twee amateurbrouwers hebben nu goud in hun handen en brengen hiermee een zomers witbier aan de kook. Gelukkig zijn de heren van de mobiele Verhuisbrouwerij van de partij als perfecte brouwknechten.

Aflevering 4 - De bakermat van het pils

Pils krijgt in deze aflevering een heel andere connotatie. In brouwerij Alken-Maes zetten Jean en Ray de lippen aan een glas ‘Cristal 1928′. Dit was de allereerste pils in België.
Ze vernemen dat pils en mijnwerkers hét perfecte huwelijk vormden. Na Limburg is bierstad Leuven aan de beurt. Hier bij Anheuser-Busch InBev wordt pils geïllustreerd als hét summum van brouwtechnologie. In Gent tenslotte serveert de ‘hopprofessor’ hen de superpils. Dit bier veroudert niet op een zonnig terrasje.
Als afsluiter maken Jean en Ray kennis met de eigenzinnige bierstijl ‘Spéciale Belge’, met het amberkleurig ‘bolleke Koninck’ als uitsmijter.

Aflevering 5 - Oude Vlaamse bieren

In de vijfde aflevering neemt Jean Ray mee door zijn geboortstreek, de Vlaamse Ardennen. Hij tracht Ray te overtuigen van een bruintje van Roman in Oudenaarde, een typisch Vlaams bruin bier. Na een kleine bootrit op de Schelde zetten ze voet aan wal aan de Liefmans. Deze Oudenaardse brouwerij brouwt eveneens een bruin bier, maar dan een zuurdere versie. Dit komt door de melkzuurbacterie die het bier spontaan verzuurt tijdens de hoofdgisting. Ten slotte trekt ons duo naar Roeselare, waar één van ’s werelds mooiste brouwerijen ligt, de Rodenbach. Hier degusteren ze een Rodenbach van ‘t vat, een Vlaams roodbruin bier.

Aflevering 6 - Belgisch bier, exportbier

‘Belgian beer is huge!’ Jean neemt Ray mee voor een overzeese trip richting VS. Daar ontspruit zich de wereld van de Belgian style beers. Dit zijn Amerikaanse bieren gebrouwen naar Belgische tradities.
Biergoeroe Garrett Oliver van Brooklyn Brewery verklaart het succes van deze imitatie-bieren. Ons duo verlaat ‘The Big Apple’ en komt terecht in Cooperstown, upstate New York. Daar ligt de ‘Hall of Fame’ van het baseball én de Ommegang Brewery. Deze brouwerij is in handen van Duvel Moortgat.
Jean en Ray degusteren er een Belgian style witbier, een Belgian style abbey ale én een Belgian style saison.

Aflevering 7 - Bieren in beweging

Dat Belgische brouwers blijvend innoveren bewijst de trip die Jean en Ray vandaag maken in de champagnestreek. In Epernay ontdekken ze de nieuwste trend in bierland: ‘brutbier’. Bij dit bier wordt de gist volgens de ‘méthode champenoise’ verwijderd uit de fles. Na deze sprankelende ontdekking rijdt het bierbusje weer de grens over. Ze komen toe aan de boerderij-brouwerij La Brasserie à Vapeur in Henegouwen. Hier wordt met een 19e eeuwse stoommachine de ’saison’ gebrouwen.
Deze Waalse bierstijl leek ten dode opgeschreven, maar dankzij brouwerij Dupont en Jef Van den Steen zijn deze seizoensbiertjes weer hip.

Aflevering 8 - Abdijbier

In het poëziedorpje Watou bereidt Ray vandaag een biergerecht op basis van het plaatselijke abdijbier Sint-Bernardus Abt 12. In afwachting van de culinaire verpozing praat Jean met arts Marleen Finoulst over bier en gezondheid.Het abdijbier smaakt naar meer en het duo brengt een bezoek aan de brouwerij Slaghmuylder waar de voorloper van het abdijbier, de Witkap Pater, gebrouwen wordt. In brouwerij Affligem niet ver daar vandaag wachten CEO Theo Vervloet en vader-abt dom Rik het duo op. Ze degusteren er het abdijbier Affligem. Dit bier wordt gebrouwen volgens monnikenregels, maar niet in een abdij zoals de trappist.

Aflevering 9 - Canvasbier

Na een uitgebreide einddegustatie en een laatste brouwerijbezoek bij Palm - dé koning van het amberbier - ronden Jean en Ray hun biertour af. Hoog tijd voor een eigen brouwexperiment!Voor het recept gaan beide heren te rade bij de brouwmeester van Duvel Moortgat. Het bier moet een 100 Belgisch en artisanaal biertje worden. Bio-ingenieur Nele Van Beneden van de K.U.Leuven bezorgt hen de gist. Onder het goedkeurend oog van de brouwmeester én de bezieler van het Waalse bier ‘La Chouffe’, brouwen Jean en Ray hun eerste brouwsel van het Canvasbier.

Aflevering 10 - Ridders van de Roerstok

Het bier is klaar: Tournée Générale! Ray is voor de gelegenheid terug in het land. Samen met partner in crime Jean degusteert hij bij Duvel Moortgat hun allereerste Tournée Générale. Het bier wordt op fles getrokken en het duo onderwerpt hun creatie meteen aan het oordeel van een professionele bierjury. Tot slot worden de kersverse brouwers in het Brusselse stadhuis geslagen tot ‘Ridders van de Roerstok’.  

Tournée Générale

Hoge gisting
Licht amberkleurig speciaalbier
6,5% vol. Alcohol

Tournée générale is geschreven door Geert Derande.
Uitgegeven door van Halewyck
ISBN 978-90-5617-935-9

Kortom, veel bekende en vooral onbekende weetjes over een van Belgisch exportproduct bij uitstek. En natuurlijk met tientallen toeristische en gastronomische tips. Op de site http://tourneegenerale.canvas.be zijn nog enkel fragmenten te herbekijken

Veel lees en kijk plezier!
Ronald.