De Geschiedenis van de Brown Porter

Brown Porter is ontstaan aan het begin van de 18e eeuw in Engeland. De eerste verkoop ervan vond plaats zo rond 1722. Er vond toen een verandering plaats van het brouwen van bier in pubs en herbergen tot het brouwen in brouwerijen die de pubs etc. van bier gingen voorzien. Ook ontstond er een verandering van het drinken van gin naar het drinken van bier, oa veroorzaakt door de hoge belastingen op gedistilleerd.

Omdat in die tijd de mout gedroogd werd boven houten vuren was de mout die men verkreeg vaak geschroeid of verbrand waardoor er Brown Malt ontstond die erg weinig diastasische activiteit vertoonde. De bieren die men ervan brouwde waren over ‘t algemeen dus donker van kleur. Toen de mout later op vuur van kolen werd gedroogd was men in staat Pale Ale mout te maken die meer bruikbaar zetmeel bevatte om dat kolenvuur beter te controleren was. Het probleem was echter dat kolen veel duurder waren dan hout en bovendien gaven kolen giftige dampen af die de mout kon vergiftigen. Daarom werd het gebruik van Pale Ale mout niet algemeen totdat de uitvinding van cokes plaatsvond. Het was ook de reden dat Pale Ale bier duur was en vrijwel uitsluitend gebrouwen werd door de landelijke brouwers, die het in Londen verkochten met behoorlijke winsten.

In die tijd kende men nog geen thermometers, laat staan soortelijk gewicht meters. De maisch-techniek was ook heel anders dan tegenwoordig: men spoelde niet maar men herhaalde het maischen na het filteren door telkens vers warm water toe te voegen. Dat deed men wel tot 3 keer achter elkaar. De aldus verkregen worten werden elk apart gekookt en vergist. De op deze wijze verkregen bieren werden Strong, Common en Small genoemd. Men had ook geen idee van de werking van enzymen net als van de werking van de gist. Juist vanwege het gebrek aan kennis varieerde de kwaliteit van die bieren dan ook enorm.

Aan het begin van de 18e eeuw gebruikte men nog kruiden maar al snel ging men ook hop toevoegen. Aanvankelijk was de hopgift niet al te groot. Later werd meer hop toegevoegd, vooral toen het transport verbeterde waardoor er meer elders gebrouwen bier (zoals het zwaar gehopte Burton Pale Ale)  beschikbaar kwam in Londen. De Londense bierdrinkers stelden dit bier erg op prijs, waardoor de Londense brouwers ook meer hop gingen gebruiken.

Ook kwam er vers bruin bier naar Londen, wat daar gedurende enkele maanden gerijpt werd in enorme eiken vaten. Deze vaten haden dermate grote afmetingen, dat toen er in 1814  in de Horse Shoe brouwerij een vat van 18,5 meter diameter en 7 meter hoog en een inhoud van 20.000 vaten uit elkaar barstte, er acht mensen om het leven kwamen door verdrinking, verwonding, vergiftiging door de Porterdampen of door dronkenschap! 

De Londense brouwers hadden, vanwege hun krappe behuizing niet de beschikking over zulke grote vaten en hun bieren waren dan ook niet gerijpt. Daardoor smaakte het niet lekker en daarom werd het gemengd met ouder bier om het beter drinkbaar te maken. De Londense brouwers hadden geen keus dan voor veel geld Pale Ale bieren van de landelijke brouwers te kopen omdat hun afnemers vroegen om “3Threads” (dat een verbastering was van “3 Third”, daar de herbergiers hun bier samenstelden door het mengen van 3 soorten bier: Pale Ale, jong bruin bier en gerijpt bruin bier).

Gedurende de lange rijping in de niet-behandelde houten vaten raakte dat bier ook nog besmet met melkzuurbacteriën waardoor het een zuur aroma kreeg, wat door de bierdrinkers in die tijd wel op prijs werd gesteld. Dit bier dus, een mengsel van verschillende bieren, gebrouwen in Londen zowel als daarbuiten kan beschouwd worden als de eerste “Porter”.

Er leefde in die tijd een Engelse brouwer met de naam Harwood en hij deed een poging om een bier te brouwen dat met de eigenschappen en de smaak van het drie-draden bier. Hij maakte in zijn brouwerij Bell Brewhouse een bier dat de naam “Entire “Butt” kreeg, later ingekort tot “Entire” en het werd verkocht in een pub met de naam Blue Last. Het is nooit duidelijk geworden of hij inderdaad een nieuw bier brouwde of dat hij het zelf mengde met eerder genoemde bieren zoals normaal de kasteleins deden. 

De bieren “Entire” en “3 Threads” kregen later de naam Porter en hier bestaan verschillende versies van waarom dat was. De meest gebruikelijke opvatting is die dat het de Porters waren , de werklui waarvan er in die tijd heel veel waren en die kennelijk veel bier (6 pints per dag inclusief 1 bij het ontbijt) dronken, die het naam hebben hebben gegeven.

De Engelse Porter is gemaakt tot ongeveer 1930 – 1940. Iin Ierland hield de Porter het langer uit, daar duurde het tot 1972 voordat het van de markt verdween.