Het maken van etiketten met behulp van PowerPoint

tww februari 2007

Door: Jan Wurpel

Ik vergelijk het brouwen van een bier wel eens met projecten waarin ik vroeger nog al eens werkzaam was. Je oppert het idee om een biertje te gaan brouwen, omdat je daar zin in hebt, of om de voorraad op peil te houden. Dat is gelijk aan de initiatiefase van een project. Dan komt er de definitiefase waarin je bepaalt wat voor bier je gaat brouwen. Deze fase wordt doorgaans opgevolgd door de specificatiefase. Hierin bepaal je het recept van het bier wat je gaat brouwen, hoe je dat gaat brouwen en wat je daarvoor allemaal nodig hebt. Je gaat na wat je in huis hebt en wat er eventueel nog aangekocht dient te worden. De daar opvolgende voorbereidingsfase kenmerkt zich door het bijeen brengen van alle ingrediënten, het schoonmaken van de brouwinstallatie plus de hulpmiddelen. Je controleert of alles werkt en of je voldoende brandstof op voorraad hebt om te kunnen brouwen. En ja, dan is er uiteindelijk de realisatiefase waarin het bier daadwerkelijk gebrouwen wordt en in het gistvat tot de gewenste fermentatie gebracht wordt. Dit vind ik persoonlijk de leukste fase waarin het heilig vuur weer geheel oplaait.

Biertje klaar? Nee!, want dan is er net zoals bij projecten de voor mij vervelende tijdrovende nazorgfase. Flessen moeten verzameld worden, ontdaan worden van etiketten, schoongemaakt en gesteriliseerd. Een tijdrovende klus, die wat mijn gevoel betreft niet in verhouding staat met de overige brouwfasen. Maar ja het bier moet toch houdbaar verpakt worden, beschermd tegen licht en al te grote mechanische belastingen.

Nu probeer ik tegenwoordig flesjes te verzamelen die er nog nieuw uitzien, zonder die matte krassen en slijtplekken van de bottelaarij er in. Want als je een biertje weggeeft moet het wel een beetje ogen.

Het probleem wordt nog groter als je meerdere soorten bier hebt in keurige flesjes, en na een paar keer de kratten van plek gewisseld te hebben weet je eigenlijk niet goed meer wat in welk flesje zit. Daar kun je dan op twee manieren uitkomen: door te steeds te proeven of door de flessen te merken. Dat laatste kun je doen door met een viltstift iets op de doppen te kalken. Maar ja, dat staat ook niet als je een flesje wilt weggeven en een goede indruk van een ander er aan over wilt houden. En ja, zo duurt de nazorg nog langer, want er moet eigenlijk een etiket op geplakt worden. Een etiket wat leuk oogt en ook nog de nodige informatie aan de lezer (potentiële drinker) verschaft. Daar gaan we dan maar weer eens voor zitten en denken hoe we leuk etiketje kunnen maken. Een leuke verpakking doet het bij ons mensen altijd goed, of dat nu een vrouw betreft, of een man, of een lekker biertje, het oog eist ook z’n bevrediging.

Feitelijk start ik voor zo’n etiket als het ware weer een projectje op. Wat moet ik maken, hoe moet het er uitgaan zien, welke informatie dient er op vermeld te worden, hoe groot moeten de etiketten worden. Ik begin meestal een etiket in kaders op te zetten en gebruik ik daarvoor doorgaans Microsoft Power Point voor, een applicatie waarin veelal presentaties gemaakt worden. Hierin kun je eventuele aanpassingen makkelijker maken dan in Microsoft Word. Ik weet dat er speciale tekenprogramma’s zijn, zoals Corell Draw, die krachtiger zijn maar voor de doorsnee brouwers niet eenvoudig te gebruiken. Ik begin meestal met het opzetten van een aantal kaders waarin straks teksten en afbeeldingen geplaatst kunnen worden.

Hieronder zijn een aantal voorbeelden van zo’n basisopzet weergegeven, maar er zijn natuurlijk veel meer mogelijkheden en combinaties daarvan denkbaar

Deze kaders gebruik ik bij mijn ontwerpen om er bepaalde informatie in kwijt te kunnen. Het middelste kader gebruik ik altijd om er een plaatje in te monteren. En dat is vaak het lastigst. Zij die daar handig in zijn kunnen zelf een mooie afbeelding maken die op hun bier, brouwerij, of naam slaat en weer anderen moeten bestaande plaatjes gebruiken. Je moet eigenlijk wel over een bibliotheek bezitten waar dit soort plaatjes opgeslagen worden. Die kun je op je computer wel aanmaken. Waar ik tot nu toe redelijk in geslaagd ben is het verzamelen van afbeeldingen via het internet. Er zijn genoeg sites die je plaatjes kunnen leveren. Maar ja, zoals ik al eerder heb aangegeven wil ik in deze fase van het brouwen er niet te veel tijd aan besteden. Dus surf in naar Google, tik een trefwoord in waarop gezocht moet worden en selecteer boven het kader waarin het zoekwoord ingetypt wordt dat het om ‘afbeeldingen’ gaat. Anderhalf jaar geleden hadden we een Irish Red gebrouwen. Wat voor plaatje doe je daar dan bij. Ik heb toen domweg Irisch Red ingetikt op Google zoeken en de modus ‘afbeeldingen’ geselecteerd en kreeg toen van alles te zien. Natuurlijk allerlei afbeeldingen van bieren en uithangborden betreffende dit type bier, maar ook veel Ierse Setters, een roodharige rashond. Na nog wat pagina’s verder gebladerd te hebben vond ik een afbeelding van een alleraardigste dame met rood haar. Ik heb deze afbeelding toen geselecteerd en in een knal geel kader geplaatst. De naam van het bier ‘Irish Red’ in grote rode letters er boven gezet en het eens rustig bekeken. Het zag er best aardig uit vond ik. Dit ontwerp naar mijn brouwgenoten gestuurd voor een beoordeling. Die vonden het een leuk ontwerp zo. Dus verder uitwerken! Bij dit ontwerp zijn de kaders later verwijderd, omdat ze als storend werden ervaren. Nog informatie toegevoegd m.b.t. de ingrediënten, wat voor bier het is en de condities waaronder het bier bewaard en ingeschonken dient te worden, alsmede de inhoud en het alcoholpercentage en klaar was het ontwerp.

Als het ontwerp klaar is kun je in Powerpoint alle losse (teken)objecten waaruit het etiket opgebouwd is, dus de afbeeldingen, tekstelementen, lijnen cirkels, vierkanten en afgeleiden hiervan ‘groeperen’ tot één afbeelding die dan in grootte te varieren is. En zo maak ik het formaat van het etiket precies zo dat er acht etiketten op een vel papier van A4 formaat passen. Echter er zit wel een addertje onder het gras. Als je het formaat wijzigt wijzigt het formaat van de fonts niet mee. Die moet je dan apart nog een keer opnieuw instellen per tekstdeel dat je aangemaakt hebt, zoals je dat ook doet bij gewone tekst door lettertype en formaat opnieuw in te stellen. Als je helemaal te vreden bent kopieer je het basis etiket door het te selecteren en “ctrl D” (Duplicate) als toetsencombinatie in te geven. Dan het tweede etiket naast de andere richten op gelijke hoogte. Nu staan er dan twee etiketten naast elkaar.

We herhalen de truc van twee objecten selecteren en groeperen. Maar nu zijn de twee etiketten de objecten die tot één object gecombineerd worden. Typ je vervolgend weer “Ctrl D” dan zijn er nu 4 etiketten. Naar onderen brengen en uitlijnen en deze truc nog maals uitvoeren met de twee objeten van twee etiketten. Naar onderen brengen en uitlijnen en je hebt 8 etiketten op een A4-tje.

Een andere methode is om het ontwerp vanuit Power Point te kopieren en het in een word document te plakken. 1 afbeelding vanuit Power Point selecteren. 2 Kopiëren selecteren of d.m.v Ctrl C 3 een nieuw Word document openen. 4 Onder Edit op de werkbalk de modus ‘Plakken Speciaal’ selecteren en dan ‘afbeelding (Enhanced Metafile)’selecteren en op OK drukken. Nu is de gekopieerde afbeelding met de daarin geplaatste teksten wel proportioneel te vergroten of te verkleinen en kun je zoveel etiketten op een vel kopiëren als je zelf wilt middels afbeelding selecteren en dan Ctrl D (Dupliceren).

Nu ben ik in de gelukkige omstandigheid om gebruik te kunnen maken van een kleuren laserjet printer. Het grote voordeel hiervan is dat de kleuren ingebrand worden en daarmee watervast zijn. Inktjet afdrukken willen nogal eens uitvloeien als deze vochtig worden door water of condens. Dus wees voorzichtig met inkjet afdrukken.

Ik sluit dit artikeltje af met een paar voorbeelden van etiketten weer te geven.