Terug naar overzicht

Voor de beginner

tww februari 1996

Brouwen als hobby

Waarom brouwen we thuis? Ik heb nogal wat starterspakketten verkocht en ben erachter gekomen, dat de belangrijkste redenen in twee categorieën uiteenvallen: mensen zoeken een nieuwe hobby of een cadeau voor iemand die een nieuwe hobby wil. Ik behoor tot de laatste categorie, omdat mijn vrouw mij een paar jaar geleden een pakket voor mijn verjaardag gaf. Zij wist dat ik van koken en van bier hield, dus waarom zou ik niet van de combinatie van die twee genieten? Ze hoopte ook dat ik zo een hobby zou hebben om de stress van mijn carrière als CPA (Certified Public Accountant, een soort accountant dus, GM) te verlichten.

De definitie van een hobby is: 'een activiteit of interesse, die je uitoefent naast je normale bezigheden en voornamelijk voor je plezier doet' . Als thuisbrouwen een hobby is, en je een hobby voor je plezier doet, dan moet thuisbrouwen een plezier zijn. Als eigenaar van een winkel in thuisbrouwbenodigdheden, beschouw ik mezelf als iemand, die anderen helpt plezier te hebben. Als beginnende brouwer wordt je aangemoedigd om het thuisbrouwen met een goede en relaxte houding aan te pakken.

Als beginner kun je zelf de manier waarop je brouwt bepalen. Brouwen kan je de afleiding geven van je 'ik heb het gisteren nodig' werktempo. Je gebruikt dezelfde eeuwenoude ingrediënten (water, mout, hop en gist), die brouwers jarenlang hebben gebruikt. Het gistingsproces wordt gecompleteerd door natuurlijke krachten, waarvan je sommige niet in de hand hebt. Bedenk, dat een hobby plezierig hoort te zijn, niet iets wat je in de haast doet.

Om je hobby als brouwer zo plezierig mogelijk te maken, plan je je brouwdag van te voren en zorg je ervoor dat je er genoeg tijd voor uittrekt. Ik heb gemerkt dat het brouwen met een

extract ongeveer 3 tot 4 uur kost en het brouwen met granen tussen 6 en 8 uur. Ga na of je wel alle benodigde ingrediënten en apparatuur hebt terwijl de winkel nog open is. Leer het

gebruik van elk apparaat in je pakket kennen voor je begint. Maak altijd alles schoon als je klaar bent, hoe laat het ook is. Gemorst moutextract en vieze brouwpannen zijn 'killers' om schoon te maken, als je ze een nacht laat staan.

Nadat je klaar bent met brouwen en je de gist hebt toegevoegd, neemt de natuur het werk over. Veel beginnende brouwers worden zenuwachtig, als ze niet binnen een paar uur al tekenen van vergisting zien. Rustig maar, zolang je je gist niet toevoegt terwijl de wort te heet is (meer dan 27 graden Celsius of 80 graden Fahrenheit) komt het wel goed. Geef de gist de tijd om zijn werk te doen. Na ongeveer 5 dagen, als je geen tekenen van vergisting meer ziet (geen gebubbel in je waterslot) kun je met behulp van een hydrometer aflezen of het gistingsproces afgelopen is.

Bij het bottelen kunnen beginners soms voor verrassingen komen te staan. Als je het van tevoren plant en genoeg schone flesjes en doppen hebt voor je begint en een passend bottelapparaat hebt, is het bottelen een makkie. Het hevelen kan lastig zijn, dus oefen eerst even met wat water, dan weet je wat je kunt verwachten met bier. Ik heb nogal wat beginners meegemaakt die probeerden te bottelen met een hevelapparaat en te hevelen met een bottelapparaat.

Je moet met stijl brouwen. niet volgens een stijl. Brouwen is een kunst, en net als bij andere kunstvormen ontwikkel je je eigen stijl. Er zijn wel degelijk enkele algemeen geaccepteerde brouwbeginselen die je moet navolgen: schoonmaken, een basisuitrusting, schoonmaken, ingrediënten van goede kwaliteit, schoonmaken, de juiste technieken en schoonmaken. In feite zijn al deze beginselen bespreekbaar. Maak je schoon met bleek of producten op jodiumbasis? Gebruik je extracten of graan? Hopbellen of pellets? Droge gist of vloeibare culturen? Een koelspiraal of een tegenstroomkoeler? Alles tegelijk verwarmen of in gedeeltes? Fles of fust? Het belangrijkste is om niet te vergeten waarom je bent begonnen met thuisbrouwen: voornamelijk voor je plezier. Zoek naar spullen en technieken, die jou het beste van pas komen. Creëer je eigen recepten, die je zelf lekker vindt en geniet van je bier. Je houding en je brouwomgeving, of dat nou je keuken of je kelder is, bepalen de parameters van je brouwstijl. Ontwikkel je eigen stijl en geniet ervan! Laat je niet intimideren door andere brouwers of door wat je leest. A Is je er zelf maar tevreden mee bent, dan is het goed'

Brouwen als hobby hoeft niet eentonig te zijn. Experimenteer met zoveel mogelijk ingrediënten, Ik brouw nu zeven jaar en ik denk dat ik geen enkele keer precies hetzelfde recept heb gevolgd. Veel beginners komen terug in onze winkel, nadat ze The New Complete Joy of Home Brewing (Avon, 1991) van Charlie Papazian hebben gelezen en hebben besloten om een van Charlies recepten te gebruiken. Het recept heeft soms een bepaalde mout nodig, die we niet hebben of die er niet meer is, dus raden we een vervanger aan. Sommige klanten protesteren dan, 'Maar het staat in het recept'. Aangezien Charlie verantwoordelijk voor deze situatie is, halen we hier zijn eigen woorden maar aan: rustig maar, maak je niet druk, bla, bla, bla. Veel gepubliceerde recepten zijn ontwikkeld aan de hand van de ingrediënten, die de brouwer op die tijd voor handen had.

Soms is je grootste succes het resultaat van experimenteren, Toen we voor het eerst de deuren van onze winkel openden, kregen we een mout binnen dat ik nog nooit gebruikt had:victory mout. Ik vond dat ik er mee moest brouwen om te kijken hoe deze moutsoort smaakte, dus verzon ik een recept met 95 procent victorymout in het beslag. Ik gebruikte een decoctiemethode en had uiteindelijk een kleinere hoeveelheid, dan ik had gehoopt. De kleur was een beetje donker, maar verder leek alles in orde. Ik lagerde het en vond dat het op een

Schwarzbier leek. Ik vond het bier lekker en mijn partner zei dat het een van mijn betere was. Later ontdekte ik dat victorymout normaal alleen als toevoeging gebruikt werd. Als ik dat had geweten had ik nooit een bier gebrouwen waar ik zo van had genoten.

Wees niet bang om vragen te stellen, hoe dom of simpel je ook denkt dat ze misschien zijn. De meeste winkeleigenaren vinden het niet erg om tijd voor je te maken, zodat je brouwervaringen leuk en lonend zijn. De meeste problemen die je tegenkomt zijn al eerder voorgekomen, en de winkelier kan je misschien een simpele oplossing voorstellen. Normaal gesproken echter, zijn thuisbrouwers creatieve, ingenieuze individuen, die de neiging hebben om te proberen het wiel opnieuw uit te vinden.

Een van onze klanten had een probleem met zijn hevelslang, die heen en weer ging als hij aan het hevelen was, dus had hij deze oplossing verzonnen. Hij boorde een gat ter grootte van de diameter van de hevelslang door een stuk steen, duwde de slang erdoor en plaatste de stop weer op het einde van de hevelslang. Als hij ging hevelen, liet hij de steen met hevel­buis in zijn emmer vallen. Ziedaar, probleem opgelost. Ik vertelde hem, dat wij een handig klein klemmetje verkochten, dat je aan de rand van de emmer vastzet en de hevelslang op zijn plaats houdt, en dat dat veel hygiënischer was dan een steen. Hij zei dat hij dat niet nodig had want zijn steenconstructie werkte prima, kostte hem niks, en bovendien had hij nog nooit een probleem met hygiëne gehad.

Er was een andere klant, die vertelde, dat hij zijn kokende wort het beste koelde met bevroren bierblikjes. De dag voordat hij ging brouwen stopte hij een six-pack blikjes in zijn vriezer. Nadat hij zijn kokende wort in zijn gistingsemmer had gegooid deed hij zijn bevroren blikjes erbij die, zei hij, de wort binnen een uur afkoelden. Ongelooflijk! Ik vroeg hem naar barsten de bevroren blikjes en hoe het zat het met de hygiëne. Hij zwoer, dat hij nooit een probleem had gehad. Ik probeerde hem de voordelen van een wortkoeler uit te leggen, maar hij bracht in, dat zijn methode bij hem prima werkte.

Zo hadden we ook een man en een vrouw die samen brouwden en die net hun eerste huis hadden gekocht, dus ze waren krap bij kas. Het geld om een grote brouwpan te kopen gaven ze liever uit aan een nieuwe lading ingrediënten, dus ze gebruikten 4 sauspannen om te koken. Ik kan me alleen al de lol van het niet laten overkoken voorstellen! We hadden verschillende ouderwetse brouwers die het niet nodig vonden om te koken. Ze gooiden de ingrediënten gewoon in warm water, deden de gist erbij en hadden bier waar ze blij mee waren.

Een van onze klanten gaf ons laatst een belletje, omdat ze per ongeluk de rubberen stop in haar mandfles had geduwd. Ze wilde weten of haar brouwsel nou verpest was en of ze het weg moest gooien. We overtuigden haar dat ze zich geen zorgen hoefde te maken, het bier moest laten uitgisten en bottelen om te kijken hoe het dan smaakte. Ze zond het bier in naar de AHA (American Homebrewers Association) National competition, haalde de tweede ronde en kreeg een zilveren oorkonde.

Geloof me, ik verdedig geen van bovenstaande methodes. Ik probeer beginners de richting van algemeen geaccepteerde brouwprocedures op te sturen. Je zult meer van je hobby genieten als je resultaten je inspanningen waard zijn. Alleen al het feit dat je deze publikatie leest is een stapje verder in het jezelf leren over bier en de kunst van het brouwen, en je biertjes zullen voordeel van de informatie hebben. Op zijn minst zou je brouwprocedure de volgende punten in moeten houden:

(l) Het grondig schoonmaken van al het materiaal dat in contact komt met de gekoelde wort,

(2) Het koken van de ingrediënten (niet de gist),

(3) Het zo snel mogelijk koelen van de wort,

(4) Een gezonde giststarter toevoegen,

(5) Het laten gisten op de juiste temperatuur van de gist en

(6) Het bottelen met zo min mogelijk laten 'kletteren' en schuimen.

Mijn mening is, dat thuisbrouwen een hobby is, en die hobby moetje op je eigen niveau uitoefenen. Wees niet bang; niemand kan je vertellen, dat wat je doet fout is als je er zelf plezier aan beleeft en tevreden bent met je resultaten. Misschien vind je het werken met de ingrediënten leuk, of de uitrusting en uitvindingen, of je vindt de biochemische reacties tijdens het gisten leuk, of de uitdaging van het brouwen van een speciale bierstijl. Het maakt niet uit waarom thuisbrouwen je aanspreekt, het resultaat moet hetzelfde blijven: plezier. Of je aanpak nou brouwen met suiker, met extract, met een gedeeltelijk beslag of volledig met granen is, wij zijn allemaal hobbyisten met een gemeenschappelijke interesse in bier. Ze vragen me vaak, 'wie zijn betere brouwers?'. Eigenlijk moet de vraag zijn, 'wie zijn betere hobbyisten?'. Het antwoord is nogal simpel: zij, die de meeste lol hebben!

Bill McKinless

Bill McKinless is mede-eigenaar van The Home Brewery, een winkel voor bierbrouwspullen in Bogota, N.J.. (New Jersey, GM), en een CPA (een soort accountant, GM), die voor zichzelf werkt en liever bier brouwt dan belastingen doel. 'Ik heb nog steeds van geen enkele baan zoveel plezier gehad als thuisbrouwen, sinds ik van mijn hobby mijn werk maakte " zegt hij.

(vertaling Ger Meuleman)

Terug naar overzicht